ମୋଦି-ଟ୍ରମ୍ପ ଲଢ଼େଇ, ପାକିସ୍ତାନକୁ ଖତରନାକ୍ ‘ମିଗ୍-୨୧ କିଲର’ ମିସାଇଲ୍ ଭେଟି ଦେବାକୁ ଯାଉଛି ଆମେରିକା, ହେବ ବଡ଼ ଯୁଦ୍ଧ!

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୨୦୧୯ ବାଲାକୋଟ ଏୟାରଷ୍ଟ୍ରାଇକ୍ ପରେ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ମିଗ୍-୨୧ ବାଇସନକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଥିବା “ମିଗ୍-୨୧ କିଲର” ମିସାଇଲକୁ ପାକିସ୍ତାନ ପୁଣି ଥରେ ହାସଲ କରିବ କି? ଏବେ ଏପରି ଏକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହେଉଛି ଯାହା ଭାରତ-ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।

୨୦୨୪ ମସିହାରେ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ଏକ ନୂତନ ଶିଖରରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ୨୦୨୫ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ସମ୍ପର୍କରେ ହଠାତ୍ ତିକ୍ତତା କାହିଁକି ଆସିଲା?

ଆଉ ଏବେ ଆମେରିକା ପାକିସ୍ତାନକୁ ଏହି ଘାତକ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରି କରି ଆମେରିକା କ’ଣ ଭାରତକୁ ଏକ “ଗୁପ୍ତ ସଙ୍କେତ” ପଠାଉଛି? ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଏହି ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ପଛର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କାହାଣୀ ଜାଣିବା।

ଆମେରିକା-ପାକ୍ ଚୁକ୍ତିର ରହସ୍ୟ: ପ୍ରଥମେ ଆସନ୍ତୁ ବୁଝିବା ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି କ’ଣ। ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ପ୍ରଶାସନ ରେଥିଅନ୍ କମ୍ପାନୀର ଉନ୍ନତ ମଧ୍ୟମ ଦୂରଗାମୀ ବାୟୁ-ରୁ-ବାୟୁ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର C-8 ଏବଂ D-3 ପ୍ରକାର ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶକୁ ବିକ୍ରୟ କରିବାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛି। ଏହା ସେହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଯାହାକୁ “MiG-21 କିଲର” ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା।

AMRAAM କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ଅନନ୍ୟ କ୍ଷମତା ହେଉଛି ଏହା ୧୦୦ କିଲୋମିଟରରୁ ଅଧିକ ଦୂରତାରେ ଶତ୍ରୁ ବିମାନକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିପାରିବ। ଏହାର ଗତି ମାକ୍ ୪, ଅର୍ଥାତ୍ ଶବ୍ଦର ଗତିଠାରୁ ଚାରି ଗୁଣ ଅଧିକା।

ବାଲାକୋଟ ଏୟାରଷ୍ଟ୍ରାଇକ୍ ପରେ ଫେବୃଆରୀ ୨୭, ୨୦୧୯ ରେ, ପାକିସ୍ତାନ ୱିଙ୍ଗ କମାଣ୍ଡର ଅଭିନନ୍ଦନ ବର୍ତ୍ତମାନଙ୍କ MiG-21 ବାଇସନକୁ ଖସାଇ ଦେବା ପାଇଁ ଏହି କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା।

ପାକିସ୍ତାନର ବାୟୁସେନା ହେବ ଶକ୍ତିଶାଳୀ: ଏହି ଖବର ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଚିନ୍ତାଜନକ। ଆମେରିକାର ଯୁଦ୍ଧ ବିଭାଗ ଏହି ପ୍ରମୁଖ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଚୁକ୍ତିନାମା ପାଇଁ ବିଦେଶୀ କ୍ରେତାଙ୍କ ତାଲିକାରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସାମିଲ କରିଛି।

ଅନେକ ଦେଶଙ୍କୁ ସାମିଲ କରୁଥିବା ଏହି ଚୁକ୍ତିର ମୂଲ୍ୟ ୨.୫୧ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ, ଯେଉଁଥିରେ ପାକିସ୍ତାନର ଅଂଶ ୪୧.୬୮ ଡଲାର ନିୟୁତ ସଂଶୋଧିତ ହୋଇଛି। କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସଂଖ୍ୟା ସ୍ପଷ୍ଟ ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହି ଚୁକ୍ତି ପାକିସ୍ତାନ ବାୟୁସେନାର F-16 ନୌବାହିନୀକୁ ସିଧାସଳଖ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରିବ।

ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର: ଏହି ଚୁକ୍ତିର ସମୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି ଅନୁମୋଦନ ୨୦୨୫ ମେ’ ରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ବିବାଦର ମାତ୍ର ଚାରି ମାସ ପରେ ଆସିଛି, ଯାହାକୁ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା।

୭ ମଇ, ୨୦୨୫ ରେ, ଭାରତ ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ଜବାବରେ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂରରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ଭିତରେ ଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆଡ୍ଡାଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଥିଲା।

ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇ ଦେଶର ବାୟୁସେନା ମଧ୍ୟରେ ଏକ ବଡ଼ ବିମାନ ସଂଘର୍ଷ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାକୁ ସୀମାରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବିୟଣ୍ଡ ଭିଜୁଆଲ୍ ରେଞ୍ଜ (BVR) ଯୁଦ୍ଧ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା।

ୟୁରୋଏସିଆନ୍ ଟାଇମ୍ସ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ୮୭ ଘଣ୍ଟାର ଗତିରୋଧ ସମୟରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ୧୧ଟି ରଣନୈତିକ ସାମରିକ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା।

ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ବିମାନ ସଂଘର୍ଷ ସମୟରେ ଚୀନ୍ ପିଏଲ-୧୫ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ଏହାର J-10C ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ ବ୍ୟବହାର କରିଥିବା ଏବଂ ରାଫେଲ୍ ସମେତ ଅନେକ ଭାରତୀୟ ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନକୁ ଖସାଇ ଦେଇଥିବା ଦାବି କରିଥିଲା। ତଥାପି ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନର ଦାବିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲା।

ଭାରତ ଏହାର ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନକୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରୁଥିବା ଏବଂ ରାଫେଲ ଜେଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ମିଟିଓର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ କରୁଥିବା ବେଳେ ଏହା ଆସିଛି।

ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବିଶ୍ଳେଷକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ AMRAAM କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରୟ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଭାରତର ରାଫେଲ ଏବଂ ମିଟିଓର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ପ୍ରତିପକ୍ଷ ଭାବରେ ସ୍ଥାପନ କରିବାର ଏକ ପ୍ରୟାସ।

AMRAAM ର ଘାତକତା: ଏବେ ଆସନ୍ତୁ ବୁଝିବା କାହିଁକି AMRAAM କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଏତେ ଘାତକ, ଏବଂ ଏହାକୁ “MiG-21 କିଲର” କାହିଁକି କୁହାଯାଏ।

AIM-120 AMRAAM ଏକ ଉନ୍ନତ ମଧ୍ୟମ ଦୂରଗାମୀ ବାୟୁରୁ ବାୟୁ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର। ଏହାକୁ ଲଞ୍ଚ ପରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ନାହିଁ; ଏହା ଏହାର ସକ୍ରିୟ ରାଡାର ସିକର୍ ସହିତ ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ଏହାର ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ଟ୍ରାକ୍ ଏବଂ ନଷ୍ଟ କରେ। ପାକିସ୍ତାନ ଯେଉଁ ନୂତନ ସଂସ୍କରଣ ପାଉଛି ତାହା ହେଉଛି AIM-120C-8, କିମ୍ବା AIM-120D-3 ର ରପ୍ତାନି ସଂସ୍କରଣ।

ଆଗକୁ ଭାରତର ପ୍ରସ୍ତୁତି: ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ଭାରତ ଏହି ନୂତନ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ କିପରି ମୁକାବିଲା କରିବ? ପାକିସ୍ତାନର AMRAAM କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଧିଗ୍ରହଣ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଆକାଶ ଯୁଦ୍ଧରେ BVR କ୍ଷମତାର ସୁବିଧା ଦେବ। ଭାରତ ପାଖରେ ଏହାର ଉତ୍ତର ପୂର୍ବରୁ ଅଛି।

ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ରାଫେଲ ଜେଟ୍‌ରେ ମେଟିଓର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଅଛି, ଯାହାକୁ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋତ୍ତମ BVR କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଭାରତ ଏହାର ସ୍ୱଦେଶୀ ଅସ୍ତ୍ର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ରୁଷୀୟ S-୪୦୦ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ଏବଂ ଯେକୌଣସି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବାୟୁ ବିପଦର ଜବାବ ଦେବାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ।

ତେଣୁ, ଯଦିଓ ଏହି AMRAAM ବିକ୍ରୟ ଆମେରିକା ପାଇଁ “ନିୟମିତ ବ୍ୟବସାୟ” ହୋଇପାରେ, ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ “ସଙ୍କେତ”।

ଏହା ସଙ୍କେତ ଦିଏ ଯେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରାଜନୀତିରେ କୌଣସି ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁ କିମ୍ବା ଶତ୍ରୁ ନାହାଁନ୍ତି, କେବଳ ଜାତୀୟ ସ୍ୱାର୍ଥ। ଏବଂ ଜାତୀୟ ସ୍ୱାର୍ଥର ଏହି ଚେସବୋର୍ଡରେ, ଆମେରିକା ପୁଣି ଥରେ ପାକିସ୍ତାନର ପତିଆରା ଏକ ଘାତକ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ କରିଛି।