କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି ବିମାନ ଝରକା ଗୋଲ୍ କାହିଁକି, କାରଣ ଜାଣିଲେ ଆପଣଙ୍କର ବି ଉଡ଼ିଯିବ ହୋସ୍

ଓଡିଶାଭାସ୍କର: ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଆରାମକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଗୋଟିଏ କଥା ପ୍ରାୟତଃ ଅଣଦେଖା କରାଯାଏ।

ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି ବିମାନର ଝରକା ସବୁବେଳେ ଗୋଲ କାହିଁକି ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସେହି ଛୋଟ ଛୋଟ ଗାତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କ’ଣ? ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଏହି ଦୁଇଟି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଖୋଜିବା।

ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ବୋହୁତ ଉଚ୍ଚତାରେ ଉଡ଼େ, ଯେଉଁଠାରେ କ୍ୟାବିନ ଭିତର ତୁଳନାରେ ବାହାର ବାୟୁ ଚାପ ବହୁତ କମ୍ ଥାଏ। ଏହି ଚାପ ବିମାନର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗଠନ ଉପରେ ଏବଂ ବିଶେଷକରି ଝରକାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଚାପ ପକାଇଥାଏ। ଗୋଲ ଝରକାଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଚାପକୁ ସମଗ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ ସମାନ ଭାବରେ ବଣ୍ଟନ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।

ବିମାନର ଆରମ୍ଭ ଦିନରେ, ଝରକାଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ବର୍ଗାକାର ଥିଲା। ତଥାପି, ଏହା କାନ ଉପରେ ଚାପ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା, ଯାହା ଫଳରେ ଝରକା ଫାଟିବା କିମ୍ବା ଭାଙ୍ଗିବାର ଆଶଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ୧୯୫୦ ଦଶକରେ ଅନେକ ଦୁର୍ଘଟଣା ପରେ ଏହି ଡିଜାଇନ୍ ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା।

ଉଡ଼ାଣ ସମୟରେ ବିମାନ ବାରମ୍ବାର ଚାପ ଅନୁଭବ କରେ। ଗୋଲ ଝରକା ଧାତୁ ଫ୍ରେମ ଉପରେ ଚାପ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ବିମାନର ଜୀବନକାଳ ବୃଦ୍ଧି କରେ।

ପ୍ରତ୍ୟେକ ଝରକାରେ ଏକ ଛୋଟ ଗାତ ଥାଏ ଯାହାକୁ ବ୍ଲିଡ୍ ହୋଲ୍ କିମ୍ବା ବ୍ରେଥର ହୋଲ୍ କୁହାଯାଏ। ଏହି ଗାତ କ୍ୟାବିନ ଏବଂ ଝରକା ସ୍ତର ମଧ୍ୟରେ ବାୟୁ ଚାପ ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ପରିଚାଳନା କରି ସୁରକ୍ଷାରେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ।

ଝରକାର ବାହ୍ୟତମ ସ୍ତର କ୍ୟାବିନ ଏବଂ ବାହାର ପବନ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ଚାପକୁ ଶୋଷଣ କରେ। ସେହି ଛୋଟ ଗାତ ବାୟୁକୁ କେନ୍ଦ୍ର ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ କରି ଚାପକୁ ସମାନ କରିଥାଏ ଏବଂ ବାହ୍ୟ କାଚ ଉପରେ ଚାପ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ।

ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନରେ ତାପମାତ୍ରା ବହୁତ କମ୍ ହୋଇପାରେ, ଯାହା ଝରକା ସିଲ୍ ମଧ୍ୟରେ ଆର୍ଦ୍ରତା ସୃଷ୍ଟି କରି ସେଗୁଡ଼ିକୁ କୁହୁଡ଼ି କରିପାରେ। ଏହି ଗାତଗୁଡ଼ିକ ଫଗିଂ କିମ୍ବା ବରଫକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଆର୍ଦ୍ରତାକୁ ବାହାରକୁ ଛାଡିଦିଏ।