ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ବିଚାରାଧୀନ ଅବସ୍ଥାରେ ରଖିବା କରୁଛି ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ: ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ

କଟକ: ପୋଞ୍ଜି ଯୋଜନାରେ ୩୧ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କା ଠକେଇ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗରେ ୬ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଅଟକ ଥିବା ଜଣେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶା ହାଇକୋର୍ଟ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି, ଏବଂ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏତେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ ଅଟକ ରଖିବା ଏକ ଦ୍ରୁତ ବିଚାରର ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରୁଛି।

“ଏହା ସତ୍ୟ ଯେ କେତେ ସମୟ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଶୀଘ୍ର ବିଚାରର ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହେବ ତାହା କୌଣସି ଆଇନରେ ପରିଭାଷିତ ହୋଇନାହିଁ, କିନ୍ତୁ କୌଣସି ମାନଦଣ୍ଡ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ମାମଲାରେ ପ୍ରାୟ ସାଢ଼େ ୬ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ଅଟକ ରଖିବା ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୨୧ ଅନୁଯାୟୀ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦିଆଯାଇଥିବା ଦ୍ରୁତ ବିଚାରର ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଂଘନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ,” ଜଷ୍ଟିସ୍ ଗୌରୀଶଙ୍କର ଶତପଥୀଙ୍କ ଏକକ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଫେବୃଆରୀ ୧୮ ତାରିଖରେ ଏକ ଆଦେଶରେ କହିଥିଲେ।

ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାରେ ସନମାର୍ଗ ସୁରାହା ମାଇକ୍ରୋ ଫାଇନାନ୍ସ ଚଲାଉଥିବା ଦିଲୀପ ରଞ୍ଜନ ନାଥଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀ ମାଧ୍ୟମରେ ବେଆଇନ ଟଙ୍କା ସଞ୍ଚାଳନ ବ୍ୟବସାୟ ପରିଚାଳନା କରିବାର ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିଲା। ସେ ଜମାକାରୀଙ୍କୁ ଉଚ୍ଚ ରିଟର୍ଣ୍ଣର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇ ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିବାକୁ ପ୍ରଲୋଭିତ କରିଥିଲେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେ ଠକ ଜମାକାରୀଙ୍କୁ ଠକିଥିଲେ।

କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ତଦନ୍ତ ବ୍ୟୁରୋ (ସିବିଆଇ) ନାଥଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡ ସଂହିତା ଏବଂ ପୁରସ୍କାର ଚିଟ୍ସ ଏବଂ ମନି ସର୍କୁଲେସନ୍ ସ୍କିମ୍ (ନିଷିଦ୍ଧ) ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ, ୪୮୫ ଟି ଭୁଲ୍ ଜମାକାରୀଙ୍କ ଶାଖାରୁ ₹୩୧.୧୩ କୋଟି ଠକେଇ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲା।

ନାଥଙ୍କୁ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୮ ରେ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା

ଟ୍ରାଏଲ୍ କୋର୍ଟର ସ୍ଥିତି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରିଥିବା ହାଇକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ କେବଳ ୧୧ ଜଣ ସାକ୍ଷୀଙ୍କୁ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଆହୁରି ୧୬୬ ଜଣ ସାକ୍ଷୀଙ୍କୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବାକୁ ବାକି ଅଛି, ତେଣୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ‘ବହୁତ ସମୟ’ ଲାଗିବ।

କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେହେତୁ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ସିବିଆଇ ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଯୋଗୁଁ ଜେଲରେ ରଖାଯାଇଛି, ତେଣୁ ସରକାରୀ ଓକିଲଙ୍କ ସାକ୍ଷୀଙ୍କୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବାରେ ବିଳମ୍ବ ପାଇଁ ସିବିଆଇ ଦାୟୀ।

କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ସିବିଆଇ ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଯୋଗୁଁ ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ଜେଲରେ ରଖାଯାଇଛି, ସେତେବେଳେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କୁ ସରକାରୀ ଓକିଲ ସାକ୍ଷୀଙ୍କ ଜେରାରେ ଯଥେଷ୍ଟ ବିଳମ୍ବ ପାଇଁ ଦାୟୀ କରିବାକୁ ପଡିବ।

“… ଜଣେ ଅପରାଧୀକୁ ଶୀଘ୍ର ବିଚାରର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ନ ଦେଇ ତାଙ୍କୁ ବନ୍ଧକ ରଖି କେହି ପ୍ରଶଂସା କରିବେ ନାହିଁ ଯାହା ତାଙ୍କର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଏବଂ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାଳ ପାଇଁ ଜେଲ ହାଜତରେ ରଖାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ଏହି ଆଶାରେ ଯେ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଦିନ ବିଚାର ସମାପ୍ତ ହେବ ଯାହା ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା 21 ରେ ଉଲ୍ଲେଖିତ ଜୀବନ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅଧିକାରର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନୁହେଁ,” ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି।

ହାଜତ ଅବଧି, ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ଅପରାଧିକ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ସୂଚନାର ଅଭାବ ଏବଂ ବିଚାର ସମାପ୍ତିର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଅବଧିକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇ, କୋର୍ଟ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ 5 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାର ଜାମିନ ବଣ୍ଡ ଏବଂ ସମାନ ପରିମାଣର ଦୁଇ ଜଣ ଜାମିନଦାରଙ୍କ ସହିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସର୍ତ୍ତ ସହିତ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ମନେ କରିଛନ୍ତି।

ହାଇକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦିଓ ଏହା ସତ୍ୟ ଯେ କେତେ ସମୟକୁ ଶୀଘ୍ର ବିଚାର ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯିବ ତାହା କୌଣସି ଆଇନରେ ପରିଭାଷିତ କରାଯାଇ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ସାଢ଼େ ଛଅ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ଅଟକ ରଖିବା ଧାରା ୨୧ ଅନୁଯାୟୀ ଶୀଘ୍ର ବିଚାର ଅଧିକାରର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇପାରିବ।