ପ୍ରସବ ପରେ ପୁଣି କେବେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଋତୁସ୍ରାବ, ଜାଣନ୍ତୁ ପିରିୟଡ୍ସ ଆସିବାରେ କାହିଁକି ହୁଏ ବିଳମ୍ୱ

ଓଡ଼ିଶାଭାସ୍କର: ପିଲା ଜନ୍ମ ହେବା ପରେ ମହିଳାଙ୍କ ଶରୀରରେ ଅନେକ ହରମୋନ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟେ। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଯୋଗୁଁ ପ୍ରସବ ପରେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ଆସିବାକୁ ସମୟ ଲାଗେ।

କିଛି ମହିଳାଙ୍କର ପ୍ରସବର ୬ ରୁ ୮ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ହୁଏ। ଯେତେବେଳେ କିଛି ମହିଳାଙ୍କର ୬ ମାସ କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ହୁଏ ନାହିଁ। ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ମହିଳା ଜଣକ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇପାରିବେ କି ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ।

ହରମୋନ୍ ହ୍ରାସ ପାଏ: ଗର୍ଭାବସ୍ଥାରେ ଶରୀରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଏଷ୍ଟ୍ରୋଜେନ୍ ଏବଂ ପ୍ରୋଜେଷ୍ଟେରନ୍ ଭଳି ହରମୋନ୍ ଧୀରେ ଧୀରେ ହ୍ରାସ ପାଇବାକୁ ଲାଗେ ଏବଂ କିଛି ସମୟ ପରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ଚକ୍ର ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।

ଶରୀରର ପୁନରୁଦ୍ଧାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ମଧ୍ୟ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ବିଳମ୍ବର ଏକ କାରଣ। ଏହା ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯାହା ଧୀରେ ଧୀରେ ଆପେ ଆପେ ଠିକ୍ ହୋଇଯାଏ। ତେବେ ଯଦି ଅଧିକ କିଛି ଅସୁବିଧା ହୁଏ ତେବେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେବା ଆବଶ୍ୟକ।

ସ୍ତନ୍ୟପାନ ଏବଂ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ମଧ୍ୟରେ କ’ଣ ସମ୍ପର୍କ ଅଛି: ଡାକ୍ତରଙ୍କ ମତରେ ଯଦି ମା’ ଶିଶୁକୁ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ପ୍ରସବର ୧ ରୁ ୨ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ପୁଣି ଥରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।

କିନ୍ତୁ ଯଦି ମହିଳା ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉଛନ୍ତି, ଅର୍ଥାତ୍ ପିଲା କେବଳ ମା’ର କ୍ଷୀର ଖାଉଛି, ତେବେ ଶରୀରରେ ଅଧିକ ପ୍ରୋଲାକ୍ଟିନ ହରମୋନ ଉତ୍ପାଦିତ ହୁଏ। ଏହି ହରମୋନ କ୍ଷୀର ଉତ୍ପାଦନରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ, ଏହି କାରଣରୁ ଡିମ୍ବକୋଷ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ।

ଯେତେବେଳେ ଡିମ୍ବକୋଷ ନଥାଏ, ସେତେବେଳେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ମଧ୍ୟ ଆସିବ ନାହିଁ। ଏହି କାରଣରୁ ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉଥିବା ମହିଳାମାନଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ବହୁତ ସମୟ ନେଇପାରେ।

କେତେବେଳେ ସତର୍କ ରହିବା ଉଚିତ: ଅନେକ ମହିଳା ଚିନ୍ତିତ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ଯେ ସେମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ କିଛି ଅସୁବିଧା ଅଛି ବୋଲି। କିନ୍ତୁ ଯଦି ଲଗାତାର ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ହଠାତ୍ ପ୍ରବଳ ରକ୍ତସ୍ରାବ କିମ୍ବା ଅତ୍ୟଧିକ ଥକ୍କାପଣ ଭଳି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ନଥାଏ, ତେବେ ଭୟଭୀତ ହେବାର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ।

ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବରେ ଏହି ବିଳମ୍ବ ଏକ ସ୍ୱାଭାବିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା। ତଥାପି ଯଦି ପ୍ରସବର ଗୋଟିଏ ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ନ ଆସେ ଏବଂ ମହିଳା ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଉ ନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରିବା ଉଚିତ।

ଗର୍ଭନିରୋଧର ଯତ୍ନ ନିଅନ୍ତୁ: ଏହା ମଧ୍ୟ ମନେ ରଖିବା ଉଚିତ ଯେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ବିନା ମଧ୍ୟ ପୁନର୍ବାର ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ହୋଇପାରେ। କାରଣ ପ୍ରଥମେ ଡିମ୍ବକରଣ ହୁଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ଆସେ।

ଯଦି ମହିଳାଙ୍କର ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ଆସୁନାହିଁ ବୋଲି ଭାବି ସମ୍ୱନ୍ଧ ରଖନ୍ତି, ଆଉ ଭାବନ୍ତି ଗର୍ଭଧାରଣ ହେବନାହିଁ। ଏହା ଏକ ଭୁଲ ବୁଝାମଣା ହୋଇପାରେ। ତେଣୁ ପ୍ରସବର କିଛି ସମୟ ପରେ ପରିବାର ଯୋଜନା ବିଷୟରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।

ଏହି କଥାଗୁଡ଼ିକୁ ମନେ ରଖନ୍ତୁ: 

ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବରେ ବିଳମ୍ବ ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ
ଯଦି ଏହା ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ହୁଏ, ତେବେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରନ୍ତୁ
ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ନହେବାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଗର୍ଭଧାରଣ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ
ଚାପ ଏଡାନ୍ତୁ ଏବଂ ଶରୀରକୁ ସମୟ ଦିଅନ୍ତୁ
ସ୍ତନ୍ୟପାନ କରାଇବା ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକ
ଉପଯୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିସାର ଜାତୀୟ ଖାଦ୍ୟ ଖାଆନ୍ତୁ