ଦୀପାବଳି ହେଉଛି ଆଲୋକ ଉଦ୍ଧୀପନାର ପର୍ବ । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ପୌରାଣିକ ମାନ୍ୟତା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଦିନ ଭଗବାନ ରାମ ୧୪ ବର୍ଷ ବନବାସ ଜୀବନ ବିତାଇବା ପରେ ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଫେରିଥିଲେ ଏବଂ ଏହି ଖୁସିରେ ଭଗବାନଙ୍କ ରାମଙ୍କ ସ୍ୱାଗତରେ ଅଯୋଧ୍ୟାବାସୀ ସମଗ୍ର ଅଯୋଧ୍ୟାକୁ ଦୀପ ଦ୍ୱାରା ସଜାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ କ’ଣ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ଦୀପାବଳିର ମହାନ ପର୍ବ କେବଳ ଭାରତରେ ସୀମିତ ନୁହେଁ । ଭାରତ ବ୍ୟତୀତ ଅନେକ ଦେଶରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ଦୀପାବଳି ।
ଫିଜି: ଫିଜିରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଭାରତୀୟ ରହିଛନ୍ତି । ଏଠାରେ ବଡ଼ ଉତ୍ସବ ଭାବରେ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଏ । ଦୀପାବଳି ଦିନ ଏଠାରେ ସାର୍ବଜିନକ ଛୁଟି ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥାଏ । ଲୋକମାନେ ପରସ୍ପରକୁ ବଡ଼ ଆକାରରେ ଉପହାର ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ଖୁସି ମନାଇଥାନ୍ତି ।
ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ: ଯଦିଓ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ଏତେ ବଡ଼ମାତ୍ରାରେ ଭାରତୀୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ, ତଥାପି ଦୀପାବଳି ଏଠାରେ ଏକ ବଡ଼ ପର୍ବ ଭାବେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଭାରତର ଦୀପାବଳିରେ କରାଯାଉଥିବା ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ରୀତିନୀତି ମଧ୍ୟ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ମାଲେସିଆ: ଭାରତଠାରୁ ଭିନ୍ନ, ମାଲେସିଆର ଦୀପାବଳିକୁ ସବୁଜ ଦୀପାବଳୀ କୁହାଯାଏ । ଏଠାରେ ସମସ୍ତ ରୀତିନୀତି ଭାରତ ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ । ଦିନର ଆରମ୍ଭରେ ଲୋକମାନେ ତେଲରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ଏବଂ ପରେ ବିଭିନ୍ନ ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା କରନ୍ତି । ଯେହେତୁ ମାଲେସିଆରେ ବାଣ ବିକ୍ରୟ ନିଷେଧ ରହିଛି, ଲୋକମାନେ ଉପହାର, ମିଠା ବାଣ୍ଟି ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରନ୍ତି ।
ମରିସସ୍: ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ମରିସସ୍ ଜନସଂଖ୍ୟାର ୫୦ ପ୍ରତିଶତ ହିନ୍ଦୁ ଅଟନ୍ତି । ଏଠାରେ ମଧ୍ୟ ଦୀପାବଳି ଖୁବ୍ ଉତ୍ସାହର ସହ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ନେପାଳ: ଦୀପାବଳି ନେପାଳରେ ତିହାର ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଏବଂ ଭାରତ ପରି ଉତ୍ସାହର ସହିତ ଏଠାରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଯେହେତୁ ନେପାଳ ଭାରତ ସୀମା ସହ ରହିଛି, ଏହା ସାଧାରଣ ଯେ ଭାରତରେ ଦୀପାବଳି ପରି ମାହୋଲ ନେପାଳରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ । ଘର ସଜାଇବା, ପରସ୍ପରକୁ ଉପହାର ଦେବା ଏବଂ ଦେବୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି ଲୋକମାନେ । ଦୀପାବଳି ନେପାଳର ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ପର୍ବ ।
ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବୃହତ ହିନ୍ଦୁ ଜନସଂଖ୍ୟା ରହିଛି ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ ଦୀପାବଳି ମଧ୍ୟ ଏଠାରେ ବହୁତ ବଡ଼ ଉତ୍ସବ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଦୀପାବଳି ପଛରେ ଥିବା କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ସହିତ ଜଡିତ, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହା ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ଏକ ପର୍ବ ପରି ପାଳନ କରାଯାଏ ।
କାନାଡା: ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ପଞ୍ଜାବୀ ବସବାସ କରୁଥିବାରୁ କାନାଡାକୁ ଅନଔପଚାରିକ ଭାବରେ ‘ମିନି ପଞ୍ଜାବ’ କୁହାଯାଏ । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, କାନାଡା ସଂସଦରେ ପଞ୍ଜାବୀ ହେଉଛି ତୃତୀୟ ସରକାରୀ ଭାଷା । ତେଣୁ ଏହା କହିବା ଦରକାର ନାହିଁ ସେଠାରେ କାହିଁକି ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯିବନାହିଁ ।
ସିଙ୍ଗାପୁର: ଭାରତ ପରେ ଯଦି ଦୀପାବଳି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ସବୁଠାରୁ ଭବ୍ୟ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ତାହା ହେଉଛି ସିଙ୍ଗାପୁର ।
ବ୍ରିଟେନର ଅନେକ ସହର, ବିଶେଷକରି ବର୍ମିଂହାମ ଏବଂ ଲିସେଷ୍ଟରରେ ବଡ଼ ଧରଣର ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଏ । ସେଠାରେ ଭାରତୀୟମାନଙ୍କର ଏକ ବୃହତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବାସ କରନ୍ତି ।
ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ କାରିବିଆନ୍ ଦ୍ୱୀପର ତ୍ରିନିଦାଦ ଏବଂ ଟୋବାଗୋର କେବଳ ଦୀପାବଳି ପାଳନ କରାଯାଏ ନାହିଁ, ବରଂ ରାମଲୀଳା ମଧ୍ୟ ମଞ୍ଚସ୍ଥ ହୋଇଥାଏ ।