ପାକିସ୍ତାନରେ ବଡ଼ ଡାଟା ଲିକ୍: ଜାଣନ୍ତୁ ୧୮ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଇଣ୍ଟରନେଟରେ କ’ଣ ଦେଖୁଛନ୍ତି ?

ଇସଲାମାବାଦ: ପାକିସ୍ତାନରେ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ଡାଟା ଲିକ୍ ଘଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୧୮ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଇଣ୍ଟରନେଟ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଲଗଇନ ଡାଟା ଉଜାଗର ହୋଇଛି। ପାକିସ୍ତାନର ନ୍ୟାସନାଲ ସାଇବର ଇମରଜେନ୍ସି ରେସପନ୍ସ ଟିମ (PKCERT) ଏହି ଗୁରୁତର ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ବିପଦ ନେଇ ସତର୍କତା ଜାରି କରିଛି। ଲିକ୍ ହୋଇଥିବା ତଥ୍ୟରେ ପାସୱାର୍ଡ, ଇମେଲ, ଏବଂ ଗୁଗଲ, ମାଇକ୍ରୋସଫ୍ଟ, ଫେସବୁକ୍ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ସହ ଜଡ଼ିତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ସୂଚନା ରହିଛି।

ଡାଟା ଲିକର ବିବରଣୀ
ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା ଗବେଷକ ଜେରେମିଆ ଫୋଲରଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଏକ ସାର୍ବଜନୀନ ଭାବେ ଉପଲବ୍ଧ ଡାଟାବେସରେ ଇଉଜରନେମ, ପାସୱାର୍ଡ, ଇମେଲ, ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ତଥ୍ୟ ବିନା କୌଣସି ଏନକ୍ରିପସନ ବା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହି ଖୋଲା ରହିଥିଲା। ଏହି ତଥ୍ୟ ଇନଫୋଷ୍ଟିଲର ମାଲୱେର ମାଧ୍ୟମରେ ସଂଗ୍ରହ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି, ଯାହା ଆଟାକ ଡିଭାଇସରୁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ସୂଚନା ଚୋରି କରୁଛି। ଏହି ଲିକରେ ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ, ସ୍ନାପଚାଟ, ସରକାରୀ ପୋର୍ଟାଲ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍ଥା ସହ ଜଡ଼ିତ ତଥ୍ୟ ମଧ୍ୟ ରହିଛି।

ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିପଦ
PKCERT ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଡାଟା ଲିକ ଯୋଗୁଁ ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ବିପଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି:
ଆକାଉଣ୍ଟ ହାଇଜାକିଂ: ଚୋରି ହୋଇଥିବା ଲଗଇନ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ହ୍ୟାକରମାନେ ଆକାଉଣ୍ଟରେ ଅନଧିକୃତ ପ୍ରବେଶ କରିପାରନ୍ତି।

ପରିଚୟ ଚୋରି: ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଆଇଡେଣ୍ଟିଟି ଥେଫ୍ଟ ହୋଇପାରେ।

ଫିସିଂ ଆକ୍ରମଣ: ଲିକ ହୋଇଥିବା ଇମେଲ ଓ ତଥ୍ୟ ବ୍ୟବହାର କରି ଟାର୍ଗେଟେଡ ଫିସିଂ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇପାରେ।

ମାଲୱେର ପ୍ରସାର: ଚୋରି ହୋଇଥିବା ଇମେଲ ଓ ପାସୱାର୍ଡ ସହାୟତାରେ ମାଲୱେର ପ୍ରସାର କରାଯାଇପାରେ।

PKCERT ର ପରାମର୍ଶ
ଏହି ଘଟଣାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି PKCERT ବ୍ୟବହାରକାରୀମାନଙ୍କୁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ସୁରକ୍ଷା ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି:
ପାସୱାର୍ଡ ପରିବର୍ତ୍ତନ: ସମସ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଆକାଉଣ୍ଟ, ବିଶେଷ କରି ଆର୍ଥିକ ଓ ସରକାରୀ ପୋର୍ଟାଲର ପାସୱାର୍ଡ ତୁରନ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରନ୍ତୁ।

ମଲ୍ଟି-ଫ୍ୟାକ୍ଟର ଅଥେଣ୍ଟିକେସନ (MFA): ସମସ୍ତ ଅନଲାଇନ ଆକାଉଣ୍ଟରେ MFA ସକ୍ରିୟ କରନ୍ତୁ।

ସନ୍ଦେହଜନକ ଲିଙ୍କରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ: ଅଜଣା ଲିଙ୍କ ଉପରେ କ୍ଲିକ କରିବା ଏବଂ ସନ୍ଦେହଜନକ ଇମେଲ ଖୋଲିବାରୁ ବିରତ ରୁହନ୍ତୁ।

ଆକାଉଣ୍ଟ ନିରୀକ୍ଷଣ: ନିଜ ଆକାଉଣ୍ଟରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଗତିବିଧି ଉପରେ ନଜର ରଖନ୍ତୁ।

ପୂର୍ବ ଘଟଣା ଓ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ଏହା ପୂର୍ବରୁ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୪ରେ ପାକିସ୍ତାନର ନ୍ୟାସନାଲ ଡାଟାବେସ ଆଣ୍ଡ ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ ଅଥରିଟି (NADRA) ସହ ଜଡ଼ିତ ଏକ ଡାଟା ଲିକ ଘଟଣାରେ ୨୦୧୯ରୁ ୨୦୨୩ ମଧ୍ୟରେ ୨୭ ଲକ୍ଷ ନାଗରିକଙ୍କ ଡାଟା ଉଜାଗର ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଘଟଣାରେ କରାଚୀ, ମୁଲତାନ ଓ ପେଶାୱାରରେ ଥିବା NADRA ଅଫିସ ସହ ଜଡ଼ିତ ଥିବା ଅଭିଯୋଗ ଉଠିଥିଲା। ଏହି ଲିକ ପରେ ସରକାର କଡ଼ା ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଦାୟୀ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିଲା।