ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧିଙ୍କୁ ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଉପହାର ଦେଲେ ଭବାନୀପାଟଣା ବିଧାୟକ, ଓଡ଼ିଶାର ପାରମ୍ପରିକ ଶିଳ୍ପକୁ ଦେଖି ସ୍ତମ୍ଭୀଭୂତ ରାହୁଲ
ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଓଡ଼ିଶା, ଯାହା ତା’ର ସଂସ୍କୃତି, କଳା ଓ ପରମ୍ପରା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱବିଖ୍ୟାତ, ଗତକାଲି ଦେଶର ବିରୋଧୀ ଦଳ ନେତା ତଥା ସମସ୍ତଙ୍କ ପ୍ରିୟ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କୁ ‘ସମ୍ବିଧାନ ବଞ୍ଚାଓ ସମାବେଶ’ରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ସ୍ୱାଗତ କରିଥିଲା। ଏହି ଅବସରରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଓଡ଼ିଶାର ପାରମ୍ପରିକ କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତିର ଏକ ଅନୁପମ ନିଦର୍ଶନ ଦେଖି ମୁଗ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ।
ସମାବେଶ ଶେଷ ହେବା ପରେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଓ ବିଧାୟକମାନଙ୍କ ସହ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ପାରମ୍ପରିକ ଓଡ଼ିଆ ଖାଦ୍ୟର ସ୍ୱାଦ ନେଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ଭବାନୀପାଟଣାର ଯୁବ ବିଧାୟକ ସାଗର ଦାସ ତାଙ୍କୁ ଏକ ସୁନ୍ଦର ତାଳପତ୍ର ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ପଟ୍ଟଚିତ୍ରର ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ଦେଖି ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହା ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ଗଭୀର ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ।
ବିଧାୟକ ସାଗର ଦାସ ରାହୁଲଙ୍କୁ ବୁଝାଇ କହିଥିଲେ ଯେ, ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ପୁରାତନ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଚିତ୍ରକଳା, ଯେଉଁଥିରେ ଚିତ୍ରଫଳକ ମାଧ୍ୟମରେ କାହାଣୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଏ। ଏହି କଳା କେବଳ ରାଜ୍ୟ କିମ୍ବା ଦେଶରେ ନୁହେଁ, ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଖ୍ୟାତି ଆଣିଦେଇଛି। ପଟ୍ଟଚିତ୍ରରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଛବି, ଗ୍ରାମୀଣ ଜୀବନ, ସଂସ୍କୃତି ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହ୍ୟର ନିଖୁଣ ଚିତ୍ରଣ ସ୍ଥାନ ପାଇଥାଏ। ଏହା ବିଶେଷ କନା କିମ୍ବା ତାଳପତ୍ରରେ ଅଙ୍କିତ ହେଉଥିବା ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଶିଳ୍ପ ଯାହାର ଇତିହାସ ହଜାରେ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରାତନ।
ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହ ଏହି ବିଷୟରେ ଶୁଣିଥିଲେ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର ସାଂସ୍କୃତିକ ଶିଳ୍ପ ଓ ଐତିହ୍ୟ ପ୍ରତି ନିଜର ଗଭୀର ଆଗ୍ରହ ଓ ସମ୍ମାନ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ଏହି ଉତ୍ସାହ ଓ ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ପ୍ରତି ପ୍ରଶଂସା ଉପସ୍ଥିତ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆନନ୍ଦିତ କରିଥିଲା। ସେ ଓଡ଼ିଶାର ଚିତ୍ରକଳା, ସଂସ୍କୃତି ଓ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରଶଂସା କରିଥିଲେ, ଯାହା ରାଜ୍ୟର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ଆହୁରି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଛି।
ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତକୁ ନେଇ ବିଧାୟକ ସାଗର ଦାସ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଏକ ପୋଷ୍ଟ ସେୟାର କରି ଲେଖିଛନ୍ତି, “ଆମର ଜନନାୟକ ଶ୍ରୀ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧିଜୀଙ୍କୁ ଆଜି ଓଡ଼ିଶାର ପାରମ୍ପରିକ ତାଳପତ୍ର ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଉପହାର ଦେବା ମୋ ପାଇଁ ଏକ ଗର୍ବ ଓ ଆନନ୍ଦର ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଥିଲା। ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ଦେଖି ସେ ଏହାର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଜାଣିବାକୁ ଉତ୍ସୁକତା ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଦେଖାଇଥିଲେ। ସେ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହ ଚିତ୍ର ସମ୍ପର୍କରେ ଶୁଣିଥିଲେ ଓ ଓଡ଼ିଶାର ସାଂସ୍କୃତିକ ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତି ନିଜର ଆଗ୍ରହ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ।”
ସାଗର ଦାସ ଆହୁରି ଲେଖିଛନ୍ତି, “ଏହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧି କେବଳ ଜଣେ ରାଜନୈତିକ ନେତା ନୁହନ୍ତି, ବରଂ ଜନତାର ନେତା, ଯିଏ ସଂସ୍କୃତି, କଳା ଓ ଶିଳ୍ପୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦିଅନ୍ତି। ସେ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଲଢ଼ୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଆମକୁ ନ୍ୟାୟ ଓ ସତ୍ୟର ପଥରେ ଚାଲିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଛନ୍ତି। ତାଙ୍କୁ ଅନେକ ଶୁଭେଚ୍ଛା!”
ଏହି ଅବସରରେ ପିସିସି ସଭାପତି ଭକ୍ତ ଚରଣ ଦାସଙ୍କ ସମେତ ଅନେକ ବରିଷ୍ଠ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ଏହି ଗସ୍ତ ଓ ଓଡ଼ିଶାର କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ମନରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ଓଡ଼ିଶାର ପଟ୍ଟଚିତ୍ର: ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଐତିହାସିକ ଐତିହ୍ୟ
ପଟ୍ଟଚିତ୍ର ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ପୁରାତନ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଚିତ୍ରକଳା, ଯାହା ରାଜ୍ୟର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟର ଏକ ଅନନ୍ୟ ପରିଚୟ। ଏହା କେବଳ ଓଡ଼ିଶା କିମ୍ବା ଭାରତରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଏହାର ନିଖୁଣ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ଓ ଗାଥାକୁ ନେଇ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ପଟ୍ଟଚିତ୍ରର ଇତିହାସ ହଜାରେ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ପୁରାତନ ଏବଂ ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ଗ୍ରାମୀଣ ଜୀବନ, ସଂସ୍କୃତି, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତା ଓ ଐତିହାସିକ ଗାଥାକୁ ଚିତ୍ରଫଳକରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରେ।
ପଟ୍ଟଚିତ୍ରର ମୂଳ ଓଡ଼ିଶାର ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ରଘୁରାଜପୁର, ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ରାମୀଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯାଏ। ଏହାର ଇତିହାସ ପ୍ରାୟ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୫ମ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି, ଯେତେବେଳେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରର ସେବାୟତମାନେ (ଚିତ୍ରକାର ସମ୍ପ୍ରଦାୟ) ଧାର୍ମିକ କାହାଣୀ ଓ ପୌରାଣିକ ଗାଥାକୁ ଚିତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ। ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ, ବଳଭଦ୍ର ଓ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ନେଇ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚିତ୍ରକଳା ଭାବେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସମୟ ସହ ଏହା ଗୀତାଗୋବିନ୍ଦ, ରାମାୟଣ, ମହାଭାରତ ଓ ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକକାହାଣୀକୁ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରିଥିଲା।