ବିହାର ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ECIଙ୍କ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି, ଘରକୁ ଘର ଯାଇ…
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୨ା୬: ବିହାର ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ଭୋଟର ତାଲିକାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିରପେକ୍ଷ ଏବଂ ତ୍ରୁଟିମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି। ଭୋଟର ତାଲିକା ସଂଶୋଧନ ସମୟରେ ଘରକୁ ଘର ଯାଇ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ କମିଶନ ଯୋଜନା କରିଛି। ରବିବାର ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ସହ ଜଡିତ ସୂତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଏହି ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି।
ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ନାମ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କିମ୍ବା ବାଦ ଦେବାରେ ଯେକୌଣସି ପ୍ରକାରର ତ୍ରୁଟି କିମ୍ବା ଅନିୟମିତତାକୁ ରୋକିବା। କମିଶନ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ଭୋଟର ତାଲିକା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଅଦ୍ୟତନ, ଯାଞ୍ଚ ଏବଂ ନିରପେକ୍ଷ, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଆଗାମୀ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ନିରପେକ୍ଷ ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାବରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇପାରିବ।
ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଏପରି ସମୟରେ ଆସିଛି ଯେତେବେଳେ ଅନେକ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଏବଂ ନାଗରିକ ସଂଗଠନ ଭୋଟର ତାଲିକାର ବିଶ୍ୱସନୀୟତା ଉପରେ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକ, ବିଶେଷକରି କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି, ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି (ବିଜେପି)କୁ ଲାଭ ଦେବା ପାଇଁ କମିଶନ ଉପରେ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ତଥ୍ୟ ହେରଫେର କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି।
ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ହେରଫେର ଅଭିଯୋଗ ରହିଛି। ତଥାପି ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହି ଅଭିଯୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, କମିଶନ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ପ୍ରୋଟୋକଲ ଅନୁଯାୟୀ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, ଯେଉଁଥିରେ ସମସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରକ୍ରିୟାଗୁଡ଼ିକ ତଦାରଖ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି। ତଥାପି କମିଶନଙ୍କ ଉପରେ ସମୟ ସମୟରେ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ନାମ ଯୋଡିବା କିମ୍ବା ବାଦ ଦେବା ନେଇ ମନମାନି କରାଯାଉଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି, ଯାହା ବିଷୟରେ ଅଧିକାରୀମାନେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, କମିଶନଙ୍କ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏଥର ସଂଶୋଧନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରକୁ ଯାଇ ଭୋଟରଙ୍କ ସୂଚନାର ଭୌତିକ ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବ। ଏହି ଯାଞ୍ଚ କାର୍ଯ୍ୟ ସ୍ଥାନୀୟ ନିର୍ବାଚନ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ବୁଥ୍ ସ୍ତରୀୟ ଅଧିକାରୀ (BLO) ଦ୍ୱାରା କରାଯିବ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ, ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ପଞ୍ଜିକୃତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରକୃତରେ ସେହି ଠିକଣାରେ ରହୁଛନ୍ତି କି ନାହିଁ ତାହା ଯାଞ୍ଚ କରାଯିବ। ଜଣେ ଅଧିକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆମେ ଚାହୁଁଛୁ ଯେ ଭୋଟର ତାଲିକା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତ୍ରୁଟିମୁକ୍ତ ହେଉ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ପୂର୍ବରୁ କରାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଏତେ ଗଭୀର ଏବଂ କଠୋର ସଂଶୋଧନ ଶେଷ ଥର ପାଇଁ୨୦୦୪ରେ କରାଯାଇଥିଲା। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ଏବଂ ସମସ୍ତ ଦଳର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସହିତ କରାଯିବ। ବିରୋଧୀଙ୍କ ଅଭିଯୋଗକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ନିର୍ବାଚନ କମିଶନଙ୍କ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଗୋଟିଏ ପଟେ ଭୋଟର ତାଲିକାରୁ ନକଲି ନାମ ହଟାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ, ଅନ୍ୟପଟେ ପ୍ରକୃତ ଭୋଟରଙ୍କ ଭୋଟଦାନରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇବ।
ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ରାଜନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, କାରଣ ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡ଼ିକର ନିରନ୍ତର ଅଭିଯୋଗ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ପଦକ୍ଷେପ କମିଶନର ନିରପେକ୍ଷତା ଏବଂ ସ୍ୱଚ୍ଛତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ।
ବିହାରରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ୨୦୨୫ରେ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଏବଂ ଏହା ପୂର୍ବରୁ କମିଶନର ଏହି ପ୍ରସ୍ତୁତିକୁ ଏକ ସକାରାତ୍ମକ ସଙ୍କେତ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଛି। କମିଶନ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି ଯେ, ଏଥର ଭୋଟ୍ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯେକୌଣସି ବିବାଦ କିମ୍ବା ସନ୍ଦେହରୁ ମୁକ୍ତ ହେଉ ଏବଂ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମୂଳଦୁଆ ସୁଦୃଢ଼ ହେଉ।