୨୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନରେ ଲାଗିବ କି GST ? ସରକାର ଦେଲେ ଜବାବ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଏକ ଗୁଜବ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପିଥିଲା ଯେ, ୨୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର UPI (ୟୁନିଫାଇଡ୍ ପେମେଣ୍ଟ ଇଣ୍ଟରଫେସ୍) ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଉପରେ ସରକାର GST (ଗୁଡସ୍ ଆଣ୍ଡ ସର୍ଭିସେସ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ) ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ଖବର ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାରକାରୀ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଛୋଟ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଚିନ୍ତାରେ ପକାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ, କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏହି ଦାବିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ଖଣ୍ଡନ କରିଛନ୍ତି।
ବିତ୍ତ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପରୋକ୍ଷ କର ଓ ସୀମାଶୁଳ୍କ ବୋର୍ଡ (CBIC) ଏକ ବିବୃତି ଜାରି କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ୨୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଉପରେ GST ଲଗାଇବାର ଦାବି “ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଥ୍ୟା, ଭ୍ରାନ୍ତିଜନକ ଏବଂ କୌଣସି ଆଧାର ବିନାରେ କରାଯାଇଛି।” ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସରକାରଙ୍କ ନିକଟରେ ଏଭଳି କୌଣସି ପ୍ରସ୍ତାବ ନାହିଁ।
ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ କହିଛି ଯେ, GST କେବଳ ମର୍ଚାଣ୍ଟ ଡିସକାଉଣ୍ଟ ରେଟ (MDR) ଭଳି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଶୁଳ୍କ ଉପରେ ଲାଗୁ ହୁଏ। କିନ୍ତୁ, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କର ବୋର୍ଡ (CBDT) ଦ୍ୱାରା ୩୦ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୯ରେ ଜାରି ଏକ ରାଜପତ୍ର ବିଜ୍ଞପ୍ତି ମାଧ୍ୟମରେ ଜନବରୀ ୨୦୨୦ରୁ ବ୍ୟକ୍ତି-ଠାରୁ-ବ୍ୟାପାରୀ (P2M) UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଉପରେ MDR ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଯେହେତୁ UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଉପରେ କୌଣସି MDR ଲାଗୁ ହେଉନାହିଁ, ତେଣୁ ଏହା ଉପରେ GST ଲଗାଇବାର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁନାହିଁ।
UPIକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଉଛନ୍ତି ସରକାର:
ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ, UPI ମାଧ୍ୟମରେ ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ସେ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ। ଏହାର ବିକାଶ ଓ ସ୍ଥିରତା ପାଇଁ ସରକାର ୨୦୨୧-୨୨ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରୁ ଏକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ବିଶେଷ ଭାବେ କମ ମୂଲ୍ୟର P2M UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛି। ଏହି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ସରକାର ଛୋଟ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଖରଚରେ ରିହାତି ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ବରାଦ କରିଛନ୍ତି: ୨୦୨୧-୨୨: ୧,୩୮୯ କୋଟି ଟଙ୍କା
୨୦୨୨-୨୩: ୨,୨୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କା
୨୦୨୩-୨୪: ୩,୬୩୧ କୋଟି ଟଙ୍କା
UPIରେ ଭାରତର ଅଭୂତପୂର୍ବ ବୃଦ୍ଧି:
ACI ଓ୍ଵାର୍ଲ୍ଡୱାଇଡ ରିପୋର୍ଟ ୨୦୨୪ ଅନୁସାରେ, ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ବିଶ୍ୱର ମୋଟ ରିଅଲ-ଟାଇମ ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନର ୪୯% ଭାଗ ଭାରତରୁ ହୋଇଛି, ଯାହା ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ନେତୃତ୍ୱକୁ ପ୍ରମାଣ କରୁଛି। UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନର ମୂଲ୍ୟ ୨୦୧୯-୨୦ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ ୨୧.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ, ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୨୬୦.୫୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ବିଶେଷକରି P2M ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ୫୯.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯାହା ବ୍ୟାପାରୀ ଓ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ UPI ପ୍ରତି ବଢୁଥିବା ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ରାଜ୍ୟସଭାରେ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ:
ରାଜ୍ୟସଭାରେ ସାଂସଦ ଅନିଲ କୁମାର ଯାଦବଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ବିତ୍ତ ରାଜ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଙ୍କଜ ଚୌଧୁରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, GST ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ନିଷ୍ପତ୍ତି କେବଳ GST କାଉନସିଲର ସୁପାରିଶ ଆଧାରରେ ନିଆଯାଏ। ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏଭଳି କୌଣସି ସୁପାରିଶ କାଉନସିଲ ପକ୍ଷରୁ ଆସିନାହିଁ। ତେଣୁ, ବ୍ୟକ୍ତି-ଠାରୁ-ବ୍ୟକ୍ତି (P2P) କିମ୍ବା ବ୍ୟକ୍ତି-ଠାରୁ-ବ୍ୟାପାରୀ (P2M) UPI ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନ ଉପରେ କୌଣସି GST ଲାଗୁ ହେଉନାହିଁ, ଟ୍ରାନଜାକ୍ସନର ମୂଲ୍ୟ ଯେତେ ହେଉ ନା କାହିଁକି।