ଭାରତ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ, ଏହି ଦେଶ ତାର ଚତୁର୍ଥାଂଶ ଅସ୍ତ୍ର ଚୀନ ଠାରୁ କିଣୁଛି : ରିପୋର୍ଟ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଷ୍ଟକହୋମ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶାନ୍ତି ଅନୁସନ୍ଧାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ (SIPRI) ର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହା ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ନିରସ୍ତ୍ରୀକରଣ ଉପରେ ଗବେଷଣା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀକାରୀ ଭାବରେ ରହିଆସିଛି। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ପଡୋଶୀ ଦେଶ ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଚୀନ୍ ସହିତ ଚାଲିଥିବା ତିକ୍ତତା। ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା ଚିନ୍ତାଜନକ ଅଟେ। ଭାରତର ‘ଏତେ ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ’ ପଡ଼ୋଶୀମାନେ ମଧ୍ୟ ଚୀନ୍ ସପକ୍ଷରେ ଛିଡା ହୋଇଛନ୍ତି। ଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ, ଅର୍ଥାତ୍ ୨୦୧୮ ରୁ ୨୦୨୨ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ, ପାକିସ୍ତାନ ୨୦୧୩-୧୭ ତୁଳନାରେ ୧୪ ପ୍ରତିଶତ ଅଧିକ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀ କରିଥିଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଏହାର ଆବଶ୍ୟକତାର ଚତୁର୍ଥାଂଶରୁ ଅଧିକ ଆମଦାନୀ କରିଥିଲା।
ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀ କରୁଥିବା ଦେଶ ତାଲିକାରେ ପାକିସ୍ତାନ ଅଷ୍ଟମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ସମୁଦାୟ ବିଶ୍ୱ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀର ୩.୭ ପ୍ରତିଶତ କ୍ରୟ କରିଛି। ପାକିସ୍ତାନର ମୋଟ ଅସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀରେ ଚୀନ୍ ୭୭% ଥିବାବେଳେ ୫.୧ ପ୍ରତିଶତ ସ୍ୱିଡେନ ଏବଂ ୩.୬ ପ୍ରତିଶତ ରୁଷରୁ ଆସିଛି। ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କଥା ହେଉଛି, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚୀନ୍ ବିଶ୍ୱରେ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି ଏବଂ ବିଶ୍ୱର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନୀର ମାତ୍ର ୫.୨ ପ୍ରତିଶତ ବିକ୍ରି କରୁଛି, କିନ୍ତୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଏହାର ମୋଟ ରପ୍ତାନୀର ୫୪ ପ୍ରତିଶତ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଯାଉଛି।
ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବାଂଲାଦେଶ ୨୫ ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି ଏବଂ ମୋଟ ଆମଦାନୀରୁ ମାତ୍ର ୦.୯ ପ୍ରତିଶତ କ୍ରୟ କରୁଛି। ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ କଥା ହେଉଛି, ବାଂଲାଦେଶ ଏହାର ମୋଟ ଆମଦାନୀ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ତିନି-ଚତୁର୍ଥାଂଶ କିଣୁଛି, ଯଥା ଚୀନରୁ ୭୪ ପ୍ରତିଶତ। ଚୀନ୍ର ମୋଟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନୀର ବାଂଲାଦେଶ କେବଳ ୧୨ ପ୍ରତିଶତ କ୍ରୟ କରିଥାଏ।
ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଆଁମାର ବିଶ୍ୱରେ ୩୦ ତମ ସ୍ଥାନ ଅଧିକାର କରିଛି ଏବଂ ମୋଟ ଆମଦାନୀରୁ ମାତ୍ର ୦.୮ ପ୍ରତିଶତ କ୍ରୟ କରୁଛି। ଏହା ଏହାର ବୃହତ୍ତମ ଅଂଶ ଅର୍ଥାତ୍ ୪୨ ପ୍ରତିଶତ ରୁ ରୁଷରୁ କିଣିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହା ମଧ୍ୟ ୨୯ ପ୍ରତିଶତ ଅସ୍ତ୍ର ଚୀନ୍ ଠାରୁ ପାଇଥାଏ। ଭାରତ ନିଜେ ମିଆଁମାରର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣକାରୀ, ଯାହା ସମୁଦାୟ ଆମଦାନୀରୁ ୧୪ ପ୍ରତିଶତ ଯୋଗାଏ।
SIPRI ର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତର ପଡୋଶୀ ଦେଶ ଆଫଗାନିସ୍ତାନକୁ ସମୁଦାୟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣ କେବଳ ତିନୋଟି ଦେଶରୁ ଶେଷ ହୋଇଛି। ସର୍ବ ବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀକାରୀଙ୍କ ତାଲିକାରେ ୩୨ ତମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି, ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ମୋଟ ଆମଦାନୀ ମଧ୍ୟରୁ ୯୬ ପ୍ରତିଶତ ଆମେରିକା, ୨.୬ ପ୍ରତିଶତ ବ୍ରାଜିଲରୁ ଏବଂ ଅବଶିଷ୍ଟ ୧.୪ ପ୍ରତିଶତ ବେଲା ରୁଷରୁ ଆସିଛି।
ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯେ, ସମୁଦାୟ ବିଶ୍ୱ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନିରେ ଭାରତର ଅଂଶ ୧୧ ପ୍ରତିଶତ, ଯାହାକି ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ। ୧୯୯୩ ମସିହାରୁ ଯଦିଓ ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀକାରୀ ଭାବେ ରହିଆସିଛି, ୨୦୧୩–୧୭ ରୁ ୨୦୧୮–୨୨ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତୀୟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀ ୧୧ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଯୋଗାଣକାରୀ, ଏବଂ ଆମଦାନୀରୁ ଘରୋଇ ଡିଜାଇନ୍ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦିତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଛି।
