ଜାଣିଛନ୍ତି ଭାରତରେ ପ୍ରଥମେ କେତୋ ଟଙ୍କାର ନୋଟ ଛପା ହୋଇଥିଲା, 1,2,10 ନା 100…

ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର: ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତରେ ୧୦, ୨୦, ୫୦, ୧୦୦ ଏବଂ ୫୦୦ ଟଙ୍କିଆ ନୋଟ୍ ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଚଳନରେ ଅଛି। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ RBI ଦ୍ୱାରା ଜାରି କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରଥମ କାଗଜ ନୋଟର ମୂଲ୍ୟ କେତେ ଥିଲା? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହା ବିଷୟରେ…

ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ୧ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୫ରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସମୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ ଭାରତ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ଅଧୀନରେ ଥିଲା। ଆରବିଆଇ ପ୍ରତିଷ୍ଠାର ତିନି ବର୍ଷ ପରେ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୩୮ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ କାଗଜ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିଥିଲା।

୧୮୬୧ ମସିହାରେ କାଗଜ ମୁଦ୍ରା ଆଇନ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେବା ପରେ, ଭାରତ ସରକାର ପ୍ରଥମ ସରକାରୀ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିଥିଲେ, ଯାହା ୧୦ ଟଙ୍କାର ଥିଲା। ଏହି ନୋଟରେ ରାଣୀ ଭିକ୍ଟୋରିଆଙ୍କ ଫଟୋ ଥିଲା। ତଥାପି ୧୯୩୮ ମସିହାରେ RBI ମୁଦ୍ରା ନୋଟ୍ ଜାରି କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥିଲା।

୧୯୩୮ ମସିହାରେ ଜାରି ହୋଇଥିବା ଏହି ୫ ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍ ପରେ ସେହି ବର୍ଷ RBI ୧୦, ୧୦୦ ଟଙ୍କା, ୧୦୦୦ ଟଙ୍କା ଏବଂ ୧୦,୦୦୦ ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍ ମଧ୍ୟ ଜାରି କରିଥିଲା। ଏହି ୧୦,୦୦୦ ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍ ମୁଖ୍ୟତଃ ବ୍ୟବସାୟୀ ଏବଂ ବଡ଼ କାରବାର ପାଇଁ ଥିଲା। ତଥାପି ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ଏହାକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଥିଲେ।

ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ୧୯୪୯ ମସିହାରେ, RBI ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ନୋଟ୍ ଜାରି କରିଥିଲା। ଯାହା ୧ ଟଙ୍କାର ଥିଲା। ଏହି ନୋଟରେ ରାଜା ଜର୍ଜଙ୍କ ଫଟୋ ବଦଳରେ ଅଶୋକ ସ୍ତମ୍ଭର ସିଂହ ରାଜଧାନୀ ମୁଦ୍ରିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ନୋଟ୍ ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ଏବଂ ନୂତନ ଆରମ୍ଭର ପ୍ରତୀକ ଥିଲା। ଏହା ପରେ ୧୯୫୦ ମସିହାରେ, ଗଣରାଜ୍ୟ ସିରିଜ୍ ଅଧୀନରେ ୨, ୫, ୧୦ ଏବଂ ୧୦୦ ଟଙ୍କାର ନୋଟ୍ ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା।

ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ ବହୁ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ମୁଦ୍ରା ନୋଟରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଫଟୋ ନଥିଲା। ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ୧୦୦ତମ ଜନ୍ମବାର୍ଷିକୀ ଅବସରରେ RBI ତାଙ୍କ ଫଟୋ ସହିତ ଏକ ନୋଟ ଜାରି କରିଥିଲା।

୯୬୯ ମସିହାରେ RBI ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ୧୦୦ ଟଙ୍କାର ନୋଟରେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଫଟୋ ଛାପିଥିଲା ଏବଂ ୧୯୯୬ ପରଠାରୁ, ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ସିରିଜର ନୋଟଗୁଡ଼ିକ ସମସ୍ତ ପୁରୁଣା ନୋଟକୁ ବଦଳାଇ ଦେଇଛି। ଆଜି ନୋଟରେ ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କ ଫଟୋ ସାଧାରଣ।