ଏହି ଦେଶ ପାଖରେ ରହିଛି ବିଶ୍ୱର ସର୍ବବୃହତ ୟୁରାନିୟମ ଭଣ୍ଡାର, ହେଲେ ନାହିଁ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର
କାନବେରା,୧୯ା୭: ଆଜିକାଲି ବିଶ୍ୱର ବଡ଼ ଶକ୍ତି ଦୁଇଟି ଜିନିଷ ବିଷୟରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଚିନ୍ତିତ – ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଏହାର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଞ୍ଚାମାଲ ୟୁରାନିୟମ। ସାମ୍ପ୍ରତିକ ଇରାନ-ଇସ୍ରାଏଲ ବିବାଦ ଏହାର ଏକ ସଦ୍ୟତମ ଉଦାହରଣ। ୧୨ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଇସ୍ରାଏଲ ଇରାନର ପରମାଣୁ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଥିଲା କାରଣ ସେ ଭୟ କରୁଥିଲା ଯେ, ଇରାନ ପରମାଣୁ ବୋମା ତିଆରି କରିବାର ବହୁତ ନିକଟତର ହୋଇସାରିଛି। ଏହି ଆକ୍ରମଣ ପଛରେ କେବଳ ଇସ୍ରାଏଲର ସୁରକ୍ଷା ନଥିଲା ବରଂ ଏକ ବଡ଼ ସତ୍ୟ ଲୁଚି ରହିଥିଲା। ବିଶ୍ୱ ଜାଣେ ଯେ, ଯାହାର ୟୁରାନିୟମ ଅଛି ସେ ହିଁ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରିପାରିବ ।
ୟୁରାନିୟମ ଏମିତି ଏକ ଧାତୁ ଯାହା ଗୋଟିଏ ପଟେ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଉତ୍ପାଦନ କରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟପଟେ ଏକ ବଟନ୍ ମଧ୍ୟ ତିଆରି କରେ ଯାହା କିଛି ସେକେଣ୍ଡରେ ସମଗ୍ର ସହରକୁ ପାଉଁଶ କରିପାରେ। ଯଦି କୌଣସି ଦେଶ ପାଖରେ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ୟୁରାନିୟମ ଭଣ୍ଡାର ଅଛି, ତେବେ ସେ କ’ଣ ଏହାକୁ ନିଜେ ବ୍ୟବହାର କରିବ ନାହିଁ? କିନ୍ତୁ ଏପରି ଏକ ଦେଶ ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ପରିସ୍ଥିତି ଠିକ୍ ବିପରୀତ। ଏହି ଦେଶର ନାମ ହେଉଛି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ ୟୁରାନିୟମ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ସେଠାରେ କୌଣସି ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ନାହିଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପରମାଣୁ ବୋମା ନାହିଁ। ଏହା ସେହି ଦେଶ ଯାହା ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ ୟୁରାନିୟମ ବିକ୍ରୟ କରେ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରୁ ବିଦ୍ୟୁତ୍ କିମ୍ବା ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଉତ୍ପାଦନ କରେ ନାହିଁ। କାହିଁକି?
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ୧.୬୮ ନିୟୁତ ଟନ୍ ୟୁରାନିୟମ ଅଛି, ଅର୍ଥାତ୍ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ୟୁରାନିୟମ। ତଥାପି ସେଠାରେ କୌଣସି ଗୋଟିଏ ମଧ୍ୟ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ନାହିଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ନାହିଁ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏହି ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁ ନିଜେ ବ୍ୟବହାର କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ଏହି ୟୁରାନିୟମରୁ ଏହାର ୧୭% ଶକ୍ତି ରପ୍ତାନି କରେ। ଅର୍ଥାତ୍, ଏହା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରେ।
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ତିନୋଟି ପ୍ରମୁଖ ସ୍ଥାନରୁ ୟୁରାନିୟମ ବାହାର କରାଯାଏ – ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଡ୍ୟାମ୍, ହନିମୁନ୍ ଏବଂ ବେଭର୍ଲି-ଫୋର୍ ମାଇଲ୍। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ଅଲିମ୍ପିକ୍ ଡ୍ୟାମ୍ ଏବଂ ଫୋର୍ ମାଇଲ୍ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚାଲୁଛି। ବାକିଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦ ଅଛି କିମ୍ବା ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ ମୋଡ୍ ରେ ଅଛି। ୨୦୨୨ ମସିହାରେ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ୪,୫୫୩ ଟନ୍ ୟୁରାନିୟମ ଉତ୍ପାଦନ କରିଥିଲା, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ମୋଟ ୟୁରାନିୟମ ଉତ୍ପାଦନର ୮%। ଏହା ବିଶ୍ୱର ଚତୁର୍ଥ ସର୍ବବୃହତ ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦକ।
ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ପରମାଣୁ ବିରୋଧୀ ଆନ୍ଦୋଳନ। ୧୯୭୦ ଦଶକରୁ ସାଧାରଣ ଲୋକ, ପରିବେଶଗତ ଗୋଷ୍ଠୀ ଏବଂ କର୍ମୀମାନେ ନିରନ୍ତର ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଏବଂ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରକୁ ବିରୋଧ କରି ଆସୁଛନ୍ତି। ବିଶେଷକରି କାରଣ ଦେଶ ପୂର୍ବରୁ କୋଇଲା ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ୧୯୭୨ରେ ଫ୍ରାନ୍ସର ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ତା’ପରେ ୧୯୭୬-୭୭ରେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ନିଜସ୍ୱ ୟୁରାନିୟମ ଖଣିକୁ ନେଇ ହଙ୍ଗାମା ହୋଇଥିଲା। ମୁଭମେଣ୍ଟ ଏଗେନ୍ଷ୍ଟ ୟୁରାନିୟମ ମାଇନିଂ ଏବଂ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ଏନର୍ଜି ଭଳି ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକ ତୀବ୍ର ପ୍ରତିବାଦ କରିଥିଲେ। ସରକାର ବଦଳିଲା, ନୀତି ବଦଳିଲା, କିନ୍ତୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ସମାନ ରହିଲା ଯେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ।
ଆଜି ବିଶ୍ୱର ଯେଉଁ ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଖରେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ଅଛି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆମେରିକା, ରୁଷ, ଚୀନ୍, ଫ୍ରାନ୍ସ, ବ୍ରିଟେନ୍, ଭାରତ, ପାକିସ୍ତାନ, ଇସ୍ରାଏଲ୍ ଏବଂ ଉତ୍ତରକୋରିଆ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ସମସ୍ତ ଦେଶ ନିଜ ନିଜ ଉପାୟରେ ୟୁରାନିୟମକୁ ଅସ୍ତ୍ରରେ ପରିଣତ କରିଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏହି ତାଲିକାରେ ନାହିଁ ଯଦିଓ ଏଥିରେ ସର୍ବାଧିକ କଞ୍ଚାମାଲ ଅଛି।