WHO ରିପୋର୍ଟରୁ ଖୁଲାସା: ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ସଙ୍କଟରେ ଭାରତ ସମେତ ୯ଟି ଦେଶର ଶିଶୁଙ୍କ ଟିକାକରଣ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (ଡବ୍ଲୁଏଚଓ) ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ଭାରତ ସମେତ ୯ଟି ଦେଶର ଶିଶୁଙ୍କ ଟିକାକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗମ୍ଭୀର ସଙ୍କଟରେ ପଡ଼ିଛି। ଟ୍ରମ୍ପ ପ୍ରଶାସନ ଦ୍ୱାରା ଗାଭି (Gavi, the Vaccine Alliance) ପାଇଁ ଆମେରିକାର ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ବନ୍ଦ କରିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଗାଭି ହେଉଛି ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଂଗଠନ ଯାହା ଗରିବ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଶିଶୁଙ୍କ ପାଇଁ ଟିକା ଯୋଗାଇବାରେ ସହାୟତା କରିଥାଏ। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ହେତୁ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁ ଜୀବନ ରକ୍ଷାକାରୀ ଟିକାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି।
ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିର ପ୍ରଭାବଟ୍ରମ୍ପ ପ୍ରଶାସନର “ଆମେରିକା ଫାର୍ଷ୍ଟ” ନୀତି ଅଧୀନରେ ଗାଭିକୁ ଦିଆଯାଉଥିବା ଆର୍ଥିକ ସହାୟତାକୁ ବନ୍ଦ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଗାଭିର ବଜେଟର ପ୍ରାୟ ୧୩% ଅଂଶ ଥିଲା। ଏହି ଅର୍ଥ ବନ୍ଦ ହେବା ଫଳରେ ଭାରତ, ନାଇଜେରିଆ, ଇଥିଓପିଆ, କଙ୍ଗୋ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଗଣରାଜ୍ୟ, ଆଫଗାନିସ୍ତାନ, ସୁଦାନ, ଆଙ୍ଗୋଲା, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଓ ବ୍ରାଜିଲ ଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଟିକାକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି। ଡବ୍ଲୁଏଚଓର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁ ହସକା, ଡିପଥେରିଆ, ପୋଲିଓ ଏବଂ ଟିଟାନସ୍ ଭଳି ରୋଗରୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଉଥିବା DTP (Diphtheria, Tetanus, Pertussis) ଟିକାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେଉଛନ୍ତି। ୨୦୨୩ରେ ଭାରତରେ ୧୪.୪ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁ DTP ଟିକାର ପ୍ରଥମ ଡୋଜ ପାଇନଥିଲେ, ଯାହା ବିଶ୍ୱରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବାଧିକ।
ସଙ୍କଟର ପରିଣାମ
ଗାଭିର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ସାନିଆ ନିଷ୍ଟାର କହିଛନ୍ତି, “ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ବନ୍ଦ ହେବା ଫଳରେ ଆଗାମୀ ୫ ବର୍ଷରେ ପ୍ରାୟ ୧୨ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିପାରନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଟିକା ନ ପାଇବା କାରଣରୁ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେବେ।” ଏହା ସହିତ, ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ରୋଗ ବିସ୍ଫୋରଣର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ହସକା ଭଳି ରୋଗ ଅଣ-ଟିକାକୃତ ଶିଶୁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବ୍ୟାପିପାରେ, ଯାହା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଅତିରିକ୍ତ ଚାପ ସୃଷ୍ଟି କରିବ।
ଭାରତର ସ୍ଥିତି
ଭାରତରେ ଟିକାକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସାର୍ବଜନୀନ ଟିକାକରଣ ଯୋଜନା (UIP) ମାଧ୍ୟମରେ ପରିଚାଳିତ ହୁଏ, କିନ୍ତୁ ଗାଭିର ସହାୟତା ଗ୍ରାମୀଣ ଓ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରେ ଟିକା ପହଞ୍ଚାଇବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନେଇଥାଏ। ଅର୍ଥାଭାବ ହେତୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବା ଫଳରେ ବିଶେଷ କରି ଆଦିବାସୀ ଓ ନିମ୍ନ ଆୟ ସମ୍ପନ୍ନ ପରିବାରର ଶିଶୁମାନେ ଟିକାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି।
ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନର ଚିନ୍ତା
ଡବ୍ଲୁଏଚଓର ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଟେଡ୍ରୋସ ଆଦନୋମ ଗେବ୍ରେୟେସସ୍ କହିଛନ୍ତି, “ଟିକାକରଣ ହେଉଛି ଶିଶୁଙ୍କ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରିବାର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଉପାୟ। ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ବନ୍ଦ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଶିଶୁଙ୍କ ଜୀବନ ବିପଦ ଆଡ଼କୁ ଠେଲି ଦିଆଯାଉଛି।” ରିପୋର୍ଟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ ପରେ ଟିକାକରଣ ହାର ପୂର୍ବ ସ୍ତରକୁ ଫେରିନଥିବା ବେଳେ ଏହି ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଆହୁରି ଜଟିଳ କରିଛି।