ଭାରତୀୟ ନୋଟରେ କାହିଁକି ଲେଖାଯାଇଛି ‘ ମୁଁ ଧାରକଙ୍କୁ .. ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି’, ଏହାର ଅର୍ଥ କଣ?

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସ୍ୱାଧୀନତା ପରଠାରୁ ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରା ନୋଟଗୁଡ଼ିକର ଆକାରରେ ଅନେକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି। କେତେକ ନୂତନ ନୋଟ୍ ପ୍ରଚାର ପ୍ରସାର ହୋଇଥିବାବେଳେ କେତେକ ନାମକରଣ ନୋଟ୍ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି। ବିମୁଦ୍ରୀକରଣ ପରେ ୫୦୦ ଏବଂ ୧୦୦୦ ଟଙ୍କାର ପୁରୁଣା ନୋଟ୍ ବନ୍ଦ ହୋଇଗଲା । ନୂଆ ନୋଟ୍ ବଜାରରେ ଆସିଲା। ସେମାନଙ୍କର ଆକାର, ରଙ୍ଗ, ସବୁକିଛି ଅଲଗା ହୋଇଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ, ଗୋଟିଏ ଜିନିଷ ଯାହା ନୋଟରେ ପୁରୁଣା, ସେଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଲେଖାଯାଇଥିବା ‘ମୁଁ ଧାରକକୁ… ପ୍ରତି ଟଙ୍କା ଦେବି ବୋଲି ପ୍ରତିଜ୍ଞା କରୁଛି’ ବାକ୍ୟ। ଏହି ରେଖା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରା ନୋଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି । ଆପଣ କେବେ ଚିନ୍ତା କରିଛନ୍ତି କି ଏହି ରେଖା କାହିଁକି ଲେଖାଯାଇଛି? ଏହାର ଅର୍ଥ କ’ଣ ଏବଂ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ କ’ଣ?

ଏହି ବାକ୍ୟର ଏକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅର୍ଥ ରହିଛି । ଏହି ବାକ୍ୟଟି ନୋଟର ମୂଲ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରେ । ଏହି ବାକ୍ୟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ (ଆରବିଆଇ) ନିଜେ ଆପଣଙ୍କ ପାଖରେ ଥିବା ନୋଟର ପ୍ରକୃତ ମୂଲ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ମାଧ୍ୟମରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ଏକ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଉଛନ୍ତି ଯେ,ଯାହାକି ନୋଟର ମୂଲ୍ୟ ହିସାବରେ ସୁନା ସଂଚୟ କରାଯାଇଛି । ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ ଇଣ୍ଡିଆ ଯେତିକି ଟଙ୍କାର ନୋଟ ଛାପୁଛି ସେତିକି ଟଙ୍କାର ସୁନା ନିଜ ପାଖରେ ରିଜର୍ଭ କରୁଛି ।

ଏହି ବାକ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଧୀନରେ ଥିବା ‘କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ ଏବଂ ଇଂରାଜୀରେ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ‘କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି’ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ନୋଟରେ ଲେଖାଯାଇଛି। ତାହା ହେଉଛି, ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମଧ୍ୟ ନୋଟର ମୂଲ୍ୟ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହି ଦୁଇଟି ଜିନିଷ ନୋଟକୁ ସାଧାରଣ କାଗଜରୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କାଗଜରେ ଅର୍ଥାତ୍ ମୁଦ୍ରାକୁ ରୂପାନ୍ତର କରିଥାଏ ।