ଜେଲରେ ଥିବା କଏଦୀ ମାନେ କାହିଁକି ପିନ୍ଧନ୍ତି ଧଳା ପୋଷାକ, ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ପଛରେ ଥିବା କାରଣ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନ୍ୟାୟପାଳିକା ସମାଜର ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ଜେଲରେ ଦଣ୍ଡିତ କରିଥାଏ। ଜେଲରେ ଥିବା ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଜୀବନ ପାଇଁ ଅନେକ କଠୋର ନିୟମ ରହିଛି। ଯାହାକୁ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଅନେକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଦେଖିଥିବେ ଯେ, ଜେଲର ଅନ୍ତେବାସୀଙ୍କୁ ସମାନ ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ଦିଆଯାଇଥାଏ। ଜେଲରେ ଥିବା କଏଦୀମାନେ ଧଳା ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତି। ଏହା ନୁହେଁ ଯେ ଏସବୁ କେବଳ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଘଟେ, ବାସ୍ତବରେ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ପୋଷାକ ଦିଆଯାଏ। ସର୍ବଶେଷରେ, ଏହା ପଛର କାରଣ କ’ଣ? ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ପୋଷାକ କାହିଁକି ମନୋନୀତ ହେଲା? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା।
ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ଏପରି ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବାକୁ ଦିଆଯିବାର କାରଣ ଇତିହାସ ସହିତ ଜଡିତ। କୁହାଯାଏ ଯେ, ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆମେରିକାରେ ଆବୁର୍ନ ପ୍ରଣାଳୀ ପ୍ରଚଳିତ ହୋଇଥିଲା। ଯେଉଁଥିରେ ଜେଲ ଏବଂ ସେଠାରେ ରହୁଥିବା ବନ୍ଦୀମାନେ ରହିବାର କିଛି ନୂତନ ନିୟମ ଯୋଡାଯାଇଥିଲା। ଏହାପରେ ହିଁ ଆଧୁନିକ ଜେଲ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଅଧୀନରେ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ଧୂସର-କଳା ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ଦିଆଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଷ୍ଟ୍ରାଇପ୍ କରାଯାଇଥିଲା।
ଅନେକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି କଏଦୀ ଜେଲରୁ ପଳାୟନ କରନ୍ତି, ତେବେ ଭିନ୍ନ ଜେଲର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧିବା ତାଙ୍କୁ ଧରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଏହି ପରି ପୋଷାକ ରଖିବା ପଛରେ ତର୍କ ହେଉଛି ବାହ୍ୟର ଲୋକମାନେ ଏହି ପ୍ରକାରର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତି ନାହିଁ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନେ ପଳାତକ କଏଦୀଙ୍କୁ ଦେଖିବେ, ସେମାନେ ପୋଲିସକୁ ଜଣାଇବେ ଏବଂ ବନ୍ଦୀ ଧରାଯିବ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ଏହି ପ୍ରକାରର ପୋଷାକ ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଏ, ଯାହାଫଳରେ ସେମାନେ ଅନୁଶାସନ ପାଇପାରିବେ। ଧୂସର-କଳା ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ମଧ୍ୟ ଲଜ୍ଜାର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, ଯାହାଫଳରେ ଅପରାଧୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଅପରାଧ ପାଇଁ ଅନୁତାପ କରିପାରିବେ। କିନ୍ତୁ, ଯେତେବେଳେ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ମାନବିକ ଅଧିକାରର ବିଷୟ ରଖାଗଲା, ସେତେବେଳେ ଲଜ୍ଜାର ପ୍ରତୀକ ବିଷୟ ହଟାଗଲା।
ଧଳା ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ଦେବା ପଛରେ ଗୋଟିଏ କାରଣ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଏହି ରଙ୍ଗ କମ୍ ଉତ୍ତାପ ଟାଣିଥାଏ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କଏଦୀମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁରେ ଅଧିକ ଅସୁବିଧା ହୁଏ ନାହିଁ। ଏହା ସହିତ, ଧଳା ରଙ୍ଗ ଦୂରରୁ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୁଏ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯଦି କଏଦୀ କେବେ ଜେଲରୁ ପଳାୟନ କରେ, ତେବେ ରାତିରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଦୂରରୁ ଦେଖାଯାଏ।
ଏହା ପରେ ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ପୋଷାକ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ କଳା-ଧଳା ପୋଷାକ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ପୋଷାକ କେବଳ ସେହି ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ଦିଆଯାଏ, ଯାହାର ଦଣ୍ଡ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ବନ୍ଦୀମାନେ କେବଳ ସାଧାରଣ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତି।
ଅବଶ୍ୟ, ଏହା ନୁହେଁ ଯେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଜେଲରେ ଥିବା ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ପୋଷାକ ଅଛି | କଏଦୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ନିଜସ୍ୱ ଅଲଗା ଡ୍ରେସ କୋଡ୍ ଅଛି। ଯଦି ଆମେ ଭାରତର ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁ, ତେବେ ବ୍ରିଟିଶ ସମୟରୁ ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ଏପରି ପୋଷାକର ଧାରା ଚାଲିଛି।