ବେଙ୍ଗାଲୁର: ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକରେ କୁଳପତି ପଦରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ବଦଳରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ବଦଳାଇବାରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ଅନ୍ୟତମ ରାଜ୍ୟ ପାଲଟିଛି। ପୂର୍ବରୁ କେରଳ, ତାମିଲନାଡୁ ଓ ଗୁଜରାଟରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯାଇଛି। କର୍ଣ୍ଣାଟକ ବିଧାନସଭାରେ ମଙ୍ଗଳବାର କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ଏବଂ ପଞ୍ଚାୟତ ରାଜ (ସଂଶୋଧନ) ବିଲ୍ ପାରିତ ହୋଇଛି। କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟପାଳ ଥାୱର ଚାନ୍ଦ ଗେହଲଟଙ୍କ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସିଦ୍ଧରମୈୟାଙ୍କ ସହ ବିବାଦ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସଂଶୋଧନ ବିଲ୍ ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟରେ ବିଚାର ପାଇଁ ଆସିଥିଲା। ଗତବର୍ଷ କେତେକ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ରାଜ୍ୟପାଳ ଓ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା।
ବିଧାନସଭାରେ ବିରୋଧୀ ବିଜେପି ଏହି ବିଲ୍ କୁ ବିରୋଧ କରିବାରୁ ରାଜ୍ୟର ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ଓ ପଞ୍ଚାୟତ ରାଜ ମନ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରିୟଙ୍କା ଖାର୍ଗେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଉଦାହରଣ ଗୁଜୁରାଟର ବିଜେପି ସରକାର ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ କ୍ଷମତା ଛଡ଼ାଇ ନିଆଯାଇଛି। ଏହି ବିଲ୍ ଆଣିବାର କାରଣ ଓ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି କୁହାଯାଇଛି ଯେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟ ଗ୍ରାମ୍ୟ ଉନ୍ନୟନ ଓ ପଞ୍ଚାୟତ ରାଜ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଆଇନ, ୨୦୧୬ରେ ସଂଶୋଧନ କରିବା ଜରୁରୀ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା (୧) ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ କୁଳପତି ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ ଏବଂ (୨) ସର୍ଚ୍ଚ କମିଟି ଦ୍ୱାରା ସୁପାରିଶ କରାଯାଇଥିବା ତିନି ଜଣିଆ ପ୍ୟାନେଲରୁ କୁଳପତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି ର ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବ।
ବିଶେଷ କରି ଅଣବିଜେପି ଶାସିତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ତୀବ୍ର ରୂପ ଧାରଣ କରିଛି। କେରଳ ରାଜ୍ୟପାଳ ଆରିଫ ମହମ୍ମଦ ଖାନ୍ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପିନାରାୟୀ ବିଜୟନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି। ତାମିଲନାଡୁରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଅବସ୍ଥା । ରାଜ୍ୟପାଳ ଏନ୍ ରବି ଏବଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଏକେ ଷ୍ଟାଲିନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ମୁହାଁମୁହିଁ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ରାଜ୍ୟର ୧୩ଟି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କୁ କ୍ଷମତା ଦେବା ପାଇଁ ତାମିଲନାଡୁ ବିଧାନସଭା ୨୦୨୨ ଏପ୍ରିଲରେ ଏକ ବିଲ୍ ପାରିତ କରିଥିଲା। ଏପରିକି କେରଳ ଓ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ସରକାର ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ନିକଟରେ ବିଚାରାଧୀନ ଥିବା ଏହି ବିଲ୍ ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଥିଲେ।
ଗତ ମାସରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ କ୍ୟାବିନେଟ ଏକ ଘରୋଇ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଚାଣକ୍ୟ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ଗଭର୍ଣ୍ଣର୍ସର ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଜଣେ ସରକାରୀ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ନାମାଙ୍କନକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଥିଲା। ଶିକ୍ଷାବିତ୍ ପ୍ରଫେସର ଭିପି ନିରଞ୍ଜନରାଧା ବିବିସି ହିନ୍ଦୀକୁ କହିଛନ୍ତି, ପଡ଼ୋଶୀ ରାଜ୍ୟର ବିକାଶରେ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଅତ୍ୟଧିକ ଭୂମିକା ଏବଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ନିଯୁକ୍ତିରେ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅଣଦେଖା କଲେ ଏହା ଏକ ଭଲ ପଦକ୍ଷେପ। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତି ହୋଇଥିବାରୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ବିକାଶରେ ଏହା ସହାୟକ ହେବ। ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଏଥିପାଇଁ ନିଜେ ରାଜ୍ୟପାଳ ଦାୟୀ।