ଦେଶରେ ୨୮% ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ପଦବୀ ଖାଲି: ମାତ୍ର ୮% ମହିଳା ଅଧିକାରୀ, ୭୮% ଥାନାରେ ଅଛି ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପୋଲିସରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତାଜନକ। ସାରା ଦେଶରେ କେବଳ ୮ ପ୍ରତିଶତ ମହିଳା ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ଅଛନ୍ତି। ବରିଷ୍ଠ ପୋଲିସ ସେବା ଅର୍ଥାତ୍ ଆଇପିଏସରେ ୪,୯୪୦ ପଦବୀ ମଧ୍ୟରୁ ୧,୦୦୦ ରୁ କମ୍ ମହିଳା ଅଛନ୍ତି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଦେଶର ୭୮% ପୋଲିସ ଥାନାରେ ମହିଳା ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି, ଯାହା ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରାପ୍ତିରେ ସହାୟକ ହେଉଛି। ଏହି ତଥ୍ୟ ଭାରତୀୟ ପୋଲିସ ବିଭାଗର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଜେଣ୍ଡର ଅସମାନତାକୁ ଆଲୋକପାତ କରୁଛି।

 

ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀ ପଦବୀ ଖାଲି 

୨୦୨୨ ସୁଦ୍ଧା ଦେଶରେ ପୋଲିସ ବିଭାଗରେ ମୋଟ ୨୮.୬% ଅଧିକାରୀ ପଦ ଖାଲି ରହିଛି, ଯାହା ପୂର୍ବ ବର୍ଷର ୨୦% ତୁଳନାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ବିହାରରେ ସର୍ବାଧିକ ୪୧.୮% ଖାଲି ରହିଥିବା ବେଳେ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡରେ ଏହା ସର୍ବନିମ୍ନ ୬.୮%। ବିହାର, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଆସାମ ପରି ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ୨୫%ରୁ ଅଧିକ କନଷ୍ଟେବଲ ଓ ଅଧିକାରୀ ପଦ ଖାଲି ରହିଛି। ଏହି ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ପୋଲିସ ବିଭାଗର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତା ପ୍ରଭାବିତ ହେଉଛି ଏବଂ ଅପରାଧ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି।

 

ମହିଳା ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅଂଶ ନିମ୍ନ

ଦେଶରେ ମହିଳା ପୋଲିସ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅଂଶ ମାତ୍ର ୮.୨% ରହିଛି, ଯାହା ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ୩୩% ସଂରକ୍ଷଣ ଲକ୍ଷ୍ୟରୁ ବହୁ ଦୂରରେ। ତାମିଲନାଡୁ (୨୦.୨%) ଏବଂ ମିଜୋରାମ (୨୧.୪%) ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ମହିଳା ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅଂଶ ସର୍ବାଧିକ, କିନ୍ତୁ ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର (୨%) ଏବଂ ଲାକ୍ଷାଦ୍ୱୀପ (୦%) ରେ ଏହା ନିମ୍ନତମ। ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ମହିଳାଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ୨୦୧୦ରେ ୩.୩% ଥିବା ବେଳେ ୨୦୨୨ରେ ୧୧.୭୫% ହୋଇଛି, ଯାହା ଏକ ଧୀମା ଅଗ୍ରଗତିକୁ ସୂଚାଇଛି। ମହିଳା ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ପ୍ରାୟତଃ ନିମ୍ନସ୍ତରୀୟ ପଦବୀରେ ସୀମିତ ରଖାଯାଉଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୯୦% କନଷ୍ଟେବଲ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି।

 

ମହିଳା ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କର ସ୍ଥିତି

ଦେଶର ୭୮% ପୋଲିସ ଥାନାରେ ମହିଳା ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି, ଯାହା ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ନିରାପଦ ଓ ସହଜ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରାପ୍ତିରେ ସହାୟକ। ତ୍ରିପୁରା ହେଉଛି ଏକମାତ୍ର ରାଜ୍ୟ, ଯେଉଁଠାରେ ସମସ୍ତ ଥାନାରେ ମହିଳା ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କ ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶରେ ଏପରି କୌଣସି ଡେସ୍କ ନାହିଁ। ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୪୯୦୫ ଥାନା ମଧ୍ୟରୁ ୩୭୦୦ରେ ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୯୨୬୪ ଥାନା ମଧ୍ୟରୁ ୫୭୫୪ରେ ଏହି ସୁବିଧା ରହିଛି। ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ, ୪୧% ଥାନାରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହେଲ୍ପ ଡେସ୍କ ନାହିଁ, ଯାହା ମହିଳା ନ୍ୟାୟ ପ୍ରାପ୍ତିରେ ଏକ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।