କିଏ ଏହି ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତ, ଯିଏ ଆମର ସବୁ କର୍ମର ହିସାବ ରଖନ୍ତି, ଯମରାଜଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କ କ’ଣ?

ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର: ଆମେ ସମସ୍ତେ ଅନେକ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀରେ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ କଥା ଶୁଣିଛୁ, ଯିଏ ଯମରାଜଙ୍କ ସହିତ ରୁହନ୍ତି ଏବଂ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କର କର୍ମର ହିସାବ ଦିଅନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତ ପ୍ରକୃତରେ କିଏ, କିଏ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଚାକିରି ଦେଇଥିଲା ଏବଂ ସେ କିପରି ଯମରାଜଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ହୋଇଥିଲେ ତାହା ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି । ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏ ବିଷୟରେ । ଗରୁଡ଼ ପୁରାଣ ଓ ଅନ୍ୟ ପୁରାଣରେ ବି ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟର ଦେବତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ କର୍ମର ହିସାବ ରଖିବାପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ କଲେ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଉପଯୁକ୍ତ ନ୍ୟାୟ ମିଳିପାରିବ । ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ କାମ ହେଉଛି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବର ଭଲ ମନ୍ଦ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ରେକର୍ଡ କରିବା, ଯାହା ଜାଣି ଯମରାଜ ଜୀବର ଆତ୍ମା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଉପଯୁକ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅନ୍ତି । ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତ ଜୟନ୍ତୀରେ ପୂଜା କରାଯାଏ, ବିଶେଷ କରି କୈଷ୍ଠ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ । କିମ୍ୱଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କ ନାମ ଗରୁଡ଼ ପୁରାଣ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୌରାଣିକ କାହାଣୀରେ ରହିଛି । ଭଗବାନ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟର ଦେବତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ କାରଣ ସେ ସମସ୍ତ ମନୁଷ୍ୟର କର୍ମର ହିସାବ ରଖନ୍ତି ଏବଂ ଯତ୍ନ ନିଅନ୍ତି।

ଯିଏ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଆତ୍ମାକୁ ସଠିକ ଭାବରେ ବିଚାର କରାଯାଏ, ତା’ର କର୍ମ ଅନୁଯାୟୀ ତା’ର ପରବର୍ତ୍ତୀ ଯାତ୍ରା ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ । କୁହାଯାଏ ଯେ ଯେତେବେଳେ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା ସେତେବେଳେ ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମା ସମସ୍ତ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କୁ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ସେହି ଜୀବମାନଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ ଥିଲା । ତେଣୁ ଜୀବିତ ଥିବା ସମୟରେ ଜୀବର କର୍ମର ହିସାବ ରଖିବା ଜରୁରୀ ଥିଲା, ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେହି ଆଧାରରେ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ତା’ର ଯାତ୍ରା ବା ଦଣ୍ଡ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରାଯାଇପାରିବ । ତେଣୁ ଚିତ୍ରଗୁପ୍ତଙ୍କୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।