ଏଠି ବାହାଘର ହେଲେ ପ୍ରଥମେ ଭୂତମାନଙ୍କୁ କରାଯାଏ ନିମନ୍ତ୍ରଣ, ଜାଣନ୍ତୁ କେଉଁଠି ଏବଂ କାହିଁକି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆପଣ କେବେ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯିବାର ଦେଖିଛନ୍ତି କି? ଛତିଶଗଡ଼ର ବସ୍ତରର ଆବୁଝମାଦ ସମେତ କିଛି ଗାଁ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଆତ୍ମାମାନେ ବାସ କରନ୍ତି, ଏଠାରେ କେବଳ ଆତ୍ମାର ଘର ନାହିଁ ବରଂ, ଏହି ଗାଁଗୁଡ଼ିକରେ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପୂଜା କରାଯାଏ।

ବସ୍ତରର ଆବୁଝମାଦ ଅଞ୍ଚଳରେ, ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ଘର ଦେଇ ପୂଜା କରନ୍ତି। ସେମାନେ ପରିବାରର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତି ଏବଂ ପୂଜା କରନ୍ତି।

ଆବୁଝମାଦ ଗାଁରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ଘର ଦେବାର ପରମ୍ପରା ଚାଲିଆସିଛି। ଏହି ଗାଁର ଲୋକମାନେ ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ସେମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ, ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ଆତ୍ମାକୁ ଆତ୍ମାଙ୍କ ଘରେ ରଖି ପୂଜା କରନ୍ତି।

ଆଦିବାସୀ ସମାଜରେ ଏହାକୁ ଆନା କୁଡମା କୁହାଯାଏ। ଆନା କୁଡମା ଅର୍ଥ ଆତ୍ମାର ଘର। ଛତିଶଗଡ଼ ରାଜ୍ୟ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି କମିଶନର ପୂର୍ବତନ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଦେବଲାଲ ଦୁଗ୍ଗା ଏହି ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକ ଏବଂ ଆତ୍ମାଗୁଡ଼ିକର ପୂଜା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଦିବାସୀ ସମାଜର ଲୋକମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ; ସେମାନଙ୍କ ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ଆତ୍ମା ଏଠାରେ ବାସ କରନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ପ୍ରତିଦିନ ପୂଜା କରାଯାଏ।

ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଏ: ଯେତେବେଳେ ଗାଁରେ ବିବାହ ହୁଏ, ସର୍ବପ୍ରଥମେ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ସେହି ଆତ୍ମାମାନେ ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦ ଦିଅନ୍ତି।

ଏହା ସହିତ, ଗାଁରେ ନୂତନ ଫସଲକୁ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ ନକରି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ନାହିଁ। ଯଦି କେହି ଭୁଲରେ ମଧ୍ୟ ଏହା କରନ୍ତି, ତେବେ ଗାଁରେ ସଙ୍କଟ ଦେଖାଯାଏ। ଏହା ପରେ, ଏହାକୁ ଭୁଲ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ଏବଂ ପୂଜା କରାଯାଏ।

ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ଘରେ ବାସ କରନ୍ତି: ଦେବଲାଲ ଦୁଗ୍ଗା କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଦିବାସୀ ସମାଜର ଲୋକମାନେ ‘ଆନା କୁଡମା’ ଉପରେ ବହୁତ ବିଶ୍ୱାସ ରଖନ୍ତି। ଗାଁରେ ମନ୍ଦିର ଭଳି ଏକ ଛୋଟ କୋଠରୀ ସହିତ ଏକ ଘର ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଏକ ମାଟି ପାତ୍ର ରଖାଯାଏ।

କୁହାଯାଏ ଯେ, ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପୂର୍ବପୁରୁଷମାନେ ଏହି ପାତ୍ରରେ ବାସ କରନ୍ତି। ଏହି ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘରେ, ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କୋଠରୀ ଦିଆଯାଏ। ଆଦିବାସୀ ଗ୍ରାମଗୁଡ଼ିକରେ, ଗୋଟିଏ ଗୋତ୍ରର ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅଧିକ।

ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯେତେବେଳେ କେହି ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରନ୍ତି, ସେହି ଗୋତ୍ରର ଲୋକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଆତ୍ମାକୁ ଅନା କୁଡ଼ମାରେ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତି, ଯାହାକୁ ପୂଜା କରାଯାଏ।

ଏହି ଆତ୍ମାଗୁଡ଼ିକ ଦୁଷ୍ଟ ଆତ୍ମାଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତି: ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆତ୍ମାଗୁଡ଼ିକ ଗାଁ ଲୋକଙ୍କୁ ଦୁଷ୍ଟ ଆତ୍ମାଠାରୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତି। ଦେବଲାଲ ଦୁଗ୍ଗା କହିଥିଲେ ଯେ, ଆଦିବାସୀ ସମାଜର ଲୋକମାନେ କେବଳ ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବପୁରୁଷଙ୍କୁ ପୂଜା କରନ୍ତି।

ପର୍ବ କିମ୍ବା ବିବାହ ଭଳି ବିଶେଷ ଅବସରରେ, ଏହି ଆତ୍ମାଗୁଡ଼ିକୁ ପୂଜା କରାଯାଏ ଏବଂ ଆଶୀର୍ବାଦ ଲୋଡାଯାଏ। କିନ୍ତୁ କେବଳ ପୁରୁଷମାନେ ଏହି ଆତ୍ମାମାନଙ୍କ ଘରକୁ ଯାଇପାରିବେ।

ମହିଳା କିମ୍ବା ଝିଅମାନଙ୍କୁ ଏଠାକୁ ଯିବାକୁ କଡ଼ା ନିଷେଧ କରାଯାଇଛି। ବିବାହ ରୀତିନୀତି ମଧ୍ୟ ଆତ୍ମାମାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।