ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ୬୨ ବର୍ଷର ଐତିହାସିକ ସେବା ପରେ ଆଇକନିକ ଯୁଦ୍ଧବିମାନ ମିଗ-୨୧କୁ ଅବସର ଦେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି। ଆସନ୍ତା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯ରେ ଚଣ୍ଡୀଗଡ଼ ବାୟୁସେନା ଘାଟିରେ ୨୩ ସ୍କ୍ୱାଡ୍ରନ (ପାନ୍ଥର୍ସ) ଦ୍ୱାରା ଏହି ଶେଷ ମିଗ-୨୧ ବିମାନକୁ ସମ୍ମାନଜନକ ବିଦାୟ ଦିଆଯିବ।
୧୯୬୩ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିବା ମିଗ-୨୧ ବିମାନ ୧୯୬୫ ଓ ୧୯୭୧ର ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ, ୧୯୯୯ର କାର୍ଗିଲ ଯୁଦ୍ଧ, ୨୦୧୯ର ବାଲାକୋଟ ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା। ସୋଭିଏତ ସଂଘର ମିକୋୟାନ-ଗୁରେଭିଚ ଡିଜାଇନ ବ୍ୟୁରୋ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଏହି ସୁପରସୋନିକ ଯୁଦ୍ଧବିମାନକୁ ପ୍ରାୟ ୬୦ଟି ଦେଶରେ ଉଡ଼ାଯାଇଛି।
ତେବେ, ଏହି ବିମାନ ସମ୍ପର୍କରେ ବିବାଦ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ବିଗତ କିଛି ବର୍ଷରେ ମିଗ-୨୧ ବିମାନ ୪୦୦ରୁ ଅଧିକ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ସାମିଲ ହୋଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଅନେକ ପାଇଲଟଙ୍କ ଜୀବନ ହାନି ହୋଇଛି। ଏହା ହେତୁ ଏହାକୁ ‘ଉଡ଼ନ୍ତା ଶବପେଟି’ ବୋଲି ବିବାଦୀୟ ନାମ ଦିଆଯାଇଛି। ୧୯୬୦ ଦଶକରେ ସାମିଲ ହେବା ପରେ ଏହାର ଅନେକ ଉନ୍ନତିକରଣ ସତ୍ତ୍ୱେ, ମିଗ-୨୧ ତା’ର ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସେବା ଜୀବନକୁ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି।
ସ୍ୱଦେଶୀ ଏଲସିଏ ତେଜସ ଏମକେ୧ଏର ଉତ୍ପାଦନ ଓ ବିତରଣରେ ବିଳମ୍ବ ହେତୁ ମିଗ-୨୧ ଫ୍ଲିଟର ସେବା ଜୀବନକୁ ବାରମ୍ବାର ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ଦୁଇଟି ମିଗ-୨୧ ବାଇସନ ସ୍କ୍ୱାଡ୍ରନ ପରିଚାଳନା କରୁଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୩୧ଟି ବିମାନ ରହିଛି।
ମିଗ-୨୧ର ଅବସର ସହିତ, ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ଯୁଦ୍ଧ ଶକ୍ତି ୨୯ ସ୍କ୍ୱାଡ୍ରନକୁ ହ୍ରାସ ପାଇବ, ଯାହା ୧୯୬୦ ଦଶକ ପରେ ସର୍ବନିମ୍ନ ଏବଂ ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଥିବା ସଂଖ୍ୟାଠାରୁ ମଧ୍ୟ କମ। ଏହା ବାୟୁସେନାର ଅନୁମୋଦିତ ୪୨ ସ୍କ୍ୱାଡ୍ରନ ଶକ୍ତିଠାରୁ ବହୁତ କମ।ଏହି ଐତିହାସିକ ବିମାନର ବିଦାୟ ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ଏକ ଯୁଗର ଅନ୍ତ ସୂଚାଉଛି, କିନ୍ତୁ ଏହାର ସ୍ଥାନ ନେବାକୁ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ତେଜସ ବିମାନ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଛି।