ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୨୨ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ଜବାବରେ ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ଦ୍ୱାରା ୬-୭ ମେ ୨୦୨୫ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ‘ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁର’ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ତୀବ୍ର ସଂଘର୍ଷକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲା। ଏହି ୩ ଦିନିଆ (୭-୯ ମେ ୨୦୨୫) ଅଭିଯାନରେ ଭାରତକୁ ହୋଇଥିବା ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷତି ତଥ ପ୍ରତିଦିନର ଖର୍ଚ୍ଚ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ତଥ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଛି।
ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ଓ ପ୍ରତିଦିନ ଖର୍ଚ୍ଚ
ଉପଲବ୍ଧ ସୂତ୍ର ଅନୁସାରେ, ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରର ପ୍ରଥମ ୩ ଦିନରେ ଭାରତର ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ପ୍ରତିଦିନ ୧୪୬୦ କୋଟିରୁ ୫୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା ମଧ୍ୟରେ ଥିଲା। ମୋଟ ୩ ଦିନରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ୪୩୮୦ କୋଟିରୁ ୧୫,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କା (ପ୍ରାୟ ୫୧୯ ମିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ୧.୭୮ ବିଲିୟନ ଡଲାର) ମଧ୍ୟରେ ଅନୁମାନ କରାଯାଇଛି।
ଖର୍ଚ୍ଚର ମୁଖ୍ୟ ଉପାଦାନ:
ବ୍ରହ୍ମୋସ ମିସାଇଲ: ପ୍ରତ୍ୟେକ ମିସାଇଲର ମୂଲ୍ୟ ୨.୫ ମିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ୫.୬ ମିଲିୟନ ଡଲାର (ପ୍ରାୟ ୨୧ କୋଟିରୁ ୪୭ କୋଟି ଟଙ୍କା)।
କାମିକାଜେ ଡ୍ରୋନ: ପ୍ରତି ଏକକ ୫୦୦ ଡଲାର।
ହାଇ-ଟେକ ଡ୍ରୋନ: ପ୍ରତି ଟାର୍ଗେଟ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୩୫୦,୦୦୦ ଡଲାର (ପ୍ରାୟ ୨.୯ କୋଟି ଟଙ୍କା)।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଭାବ:
ବିମାନବନ୍ଦର ବନ୍ଦ: ଉତ୍ତର ଓ ପଶ୍ଚିମ ଭାରତର ୩୨ଟି ବିମାନବନ୍ଦର ୧୦ ମେ’ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବନ୍ଦ ରହିଥିଲା, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ୪୩୦ରୁ ଅଧିକ ଉଡ଼ାଣ ବାତିଲ ହେଲା। ଏହା ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ, ଇଣ୍ଡିଗୋ ଓ ସ୍ପାଇସଜେଟ ଭଳି ବିମାନ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକୁ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ଘଟାଇଥିଲା। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଉଡ଼ାଣ ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ମାର୍ଗ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଖର୍ଚ୍ଚ ଓ ସମୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା।
ଆଇପିଏଲ୍ ସ୍ଥଗିତ: ଇଣ୍ଡିଆନ ପ୍ରିମିୟର ଲିଗ୍ (IPL)ର ୧୬ଟି ମ୍ୟାଚ ସ୍ଥଗିତ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଏହାର ବାଣିଜ୍ୟିକ ଆୟ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଥିଲା।
ଅଟାରୀ-ୱାଘା ସୀମାରେ ବାଣିଜ୍ୟ ବନ୍ଦ: ୨୦୨୩-୨୪ରେ ୪୫୧ ମିଲିୟନ ଡଲାରର ଏହି ସୀମା ବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ୟବସାୟୀ ଓ ଦୋକାନୀମାନେ ୧୨,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର କ୍ଷତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଥିଲେ।
ସାମରିକ କ୍ଷତି:
ସୈନିକ ହାନି: ଭାରତୀୟ ସେନା ୫ ଜଣ ସୈନିକଙ୍କ ଶହୀଦ ହେବାର ପୁଷ୍ଟି କରିଛି।
ବିମାନ କ୍ଷତି: ବିମାନ କ୍ଷତି ନେଇ ବିବାଦ ରହିଛି। ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ଡିଜିଏଓ ଏୟାର ମାର୍ଶଲ ଏକେ ଭାରତୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ଯୁଦ୍ଧରେ କ୍ଷତି ସ୍ୱାଭାବିକ,” କିନ୍ତୁ ସଠିକ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇ ନାହିଁ। କିଛି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଓ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଦାବିରେ ୫-୬ଟି ଭାରତୀୟ ଯୁଦ୍ଧ ବିମାନ (ଅଧିକାଂଶ ରାଫେଲ) ନଷ୍ଟ ହୋଇଥିବା କୁହାଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହାକୁ “ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଛ” ବୋଲି ଖଣ୍ଡନ କରିଛି। ଚିଫ ଅଫ ଡିଫେନ୍ସ ଷ୍ଟାଫ ଜେନେରାଲ ଅନିଲ ଚୌହାନ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ ୭ ମେ’ରେ କିଛି ବିମାନ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ପରେ ରଣନୀତିରେ ସୁଧାର କରି ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ଉପରେ ଆଧିପତ୍ୟ ହାସଲ କରିଥିଲା।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ: ଉଧମପୁର ଏୟାର ବେସରେ ଜଣେ ସୈନିକ ଡ୍ରୋନ ମଲବା ପଡ଼ିବାରୁ ଶହୀଦ ହୋଇଥିଲେ। ପାକିସ୍ତାନୀ ଗୋଳାବାରୁଦରେ ଜଣେ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ ଓ ୪ ଜଣ ନାଗରିକ, ଯେଉଁମାନେ ମଧ୍ୟରେ ଜଣେ ୨ ବର୍ଷର ଶିଶୁ ଥିଲେ, ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ।
ସାମାଜିକ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରଭାବ:
ନାଗରିକ ହାନି: ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରର ପୁଞ୍ଛ, ଉରୀ, ଜମ୍ମୁ, ଶ୍ରୀନଗର, ରାଜୌରୀ ଓ ସାମ୍ବା ଜିଲ୍ଲାରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଗୋଳାବାରୁଦରେ ୧୨ ଜଣ ନାଗରିକ ଓ ୧ ଜଣ ସୈନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା, ଏବଂ ୫୧ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଥିଲେ।
ଅଟାରୀ-ୱାଘା ସୀମା: ଦୈନିକ ବିଟିଂ ରିଟ୍ରିଟ ସମାରୋହରେ ଦର୍ଶକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧୫,୦୦୦-୩୦,୦୦୦ରୁ କମି ନଗଣ୍ୟ ହୋଇଯାଇଥିଲା, ଯାହା ସ୍ଥାନୀୟ ଦୋକାନୀ ଓ କୁଲିଙ୍କ ଆୟକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା।
ମୁଦ୍ରା ଓ ଶେୟାର ବଜାର: ଭାରତୀୟ ଟଙ୍କା ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ତୁଳନାରେ ୪୫ ପଇସା ହ୍ରାସ ପାଇ ୮୪.୮୦ରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା। ତଥାପି, ସେନସେକ୍ସ ୧୦୫.୭୧ ପଏଣ୍ଟ ଓ ନିଫ୍ଟି ୩୪.୮୦ ପଏଣ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା, ଯାହା ବଜାରରେ ସ୍ଥିରତା ଦେଖାଇଥିଲା।
ନିଷ୍କାସନ:
ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁରର ୩ ଦିନରେ ଭାରତକୁ ୪୩୮୦ କୋଟିରୁ ୧୫,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ହୋଇଥିଲା। ଏହା ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ସହିତ ବାଣିଜ୍ୟ, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଓ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଭଳି କ୍ଷେତ୍ରକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥିଲା। ସାମରିକ କ୍ଷତି ସୀମିତ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସାମାଜିକ ଓ ଆଞ୍ଚଳିକ ପ୍ରଭାବ ଗଭୀର ଥିଲା। ଏହି ଅନୁମାନିତ ଆଙ୍କ ସାମରିକ ରଣନୀତି ସହିତ ଆର୍ଥିକ ଓ ସାମାଜିକ କ୍ଷତିକୁ ଉଜାଗର କରୁଛି।