ପୂଜାପାଠ ସମୟରେ ସ୍ୱାମୀଙ୍କର କେଉଁ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ସ୍ତ୍ରୀ ବସିବା ଉଚିତ୍, ଅଜାଣତରେ କରୁନାହାନ୍ତି ତ ଏହି ଭୁଲ୍?

ହିନ୍ଦୁଧର୍ମରେ ବୈବାହିକ ଜୀବନକୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପବିତ୍ର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶୁଭ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସ୍ୱାମୀ-ସ୍ତ୍ରୀ ଏକାଠି ରହିବାକୁ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ। ପୂଜା ସମୟରେ ଉଭୟଙ୍କ ପାଇଁ ଏକାଠି ବସିବା ମଧ୍ୟ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରାୟତଃ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଯେ ଏହି ସମୟରେ ସ୍ତ୍ରୀ ସ୍ୱାମୀଙ୍କର କେଉଁ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିବା ଉଚିତ? ଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିଷ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ଏଥିପାଇଁ ଏକ ବିଶେଷ ନିୟମ ଅଛି, ଯାହାକୁ ପାଳନ କରି ପୂଜାର ପୂର୍ଣ୍ଣଫଳ ମିଳିଥାଏ।

ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଜ୍ୟୋତିଷ ଅନୁସାରେ, ପୂଜା ସମୟରେ ସ୍ତ୍ରୀ ସର୍ବଦା ସ୍ୱାମୀଙ୍କର ଡାହାଣ (ଡାହାଣ) ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିବା ଉଚିତ। ଏହି ଆସନକୁ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହା ପଛରେ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ରହିଛି। ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱକୁ ଭକ୍ତି, କର୍ମ ଏବଂ କର୍ତ୍ତବ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ଏକାଠି ଭଗବାନଙ୍କ ପୂଜା କରନ୍ତି, ଏହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ସେମାନେ ଏକାଠି ସେମାନଙ୍କର ଧାର୍ମିକ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି। ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଭକ୍ତି ଏବଂ ଏକାଗ୍ରତାକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ। ଯଜ୍ଞ, କନ୍ୟାଦାନ, ସନ୍ତାନ ନାମକରଣ କିମ୍ବା ଅନ୍ନପ୍ରସନ ଭଳି ବିଶେଷ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତିରେ, ସ୍ତ୍ରୀ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିବା ଉଚିତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

କିଛି ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱ ଶକ୍ତିର ସ୍ଥାନ ଏବଂ ପୂଜା ସମୟରେ ଶକ୍ତି ଆପଣଙ୍କ ସହିତ ରହିବାକୁ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଶକ୍ତିର ସ୍ୱରୂପ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ତେଣୁ ପୂଜାର ସଫଳତା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ରହିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। କିଛି ବିଦ୍ୱାନ ଏହାକୁ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଅର୍ଦ୍ଧନାରୀଶ୍ୱର ରୂପ ସହିତ ମଧ୍ୟ ଜଡିତ କରନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ଗୋଟିଏ ଶରୀରରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ନାରୀର ସମନ୍ୱୟ ରହିଛି। ପୂଜା ସମୟରେ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିଥିବା ସ୍ତ୍ରୀ ଏହି ଏକତା ଏବଂ ପୂର୍ଣ୍ଣତାର ପ୍ରତୀକ।

ହିନ୍ଦୁଧର୍ମରେ, ପୂଜା ସମୟରେ ସ୍ୱାମୀ ଏବଂ ସ୍ତ୍ରୀ ଏକାଠି ବସିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ, କୌଣସି ପୂଜା ସମୟରେ ସ୍ୱାମୀ କେବେବି ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିନା ବସିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏହା କରିବା ଦ୍ୱାରା ପୂଜା ପୂର୍ଣ୍ଣଫଳ ପ୍ରଦାନ କରେ ନାହିଁ।

କିନ୍ତୁ ପୂଜା ଭଳି ଧାର୍ମିକ ଏବଂ କର୍ମମୁଖୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ପତ୍ନୀ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିଥାନ୍ତି, ଅନ୍ୟ ସାଂସାରିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିବାର ପରମ୍ପରା ରହିଛି। ଶାସ୍ତ୍ରରେ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ‘ବାମାଙ୍ଗୀ’ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି, ଯାହାର ଅର୍ଥ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱର ମାଲିକାଣୀ। ଏହା ପଛରେ ମଧ୍ୟ କିଛି ବିଶେଷ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି। ପୌରାଣିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ, ମହିଳାମାନେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ବସିଛନ୍ତି। ବାମ ପାର୍ଶ୍ୱକୁ ପ୍ରେମ, କରୁଣା, ସ୍ନେହ ଏବଂ ପରିବାର ସହିତ ଜଡିତ ଭାବନାର ପ୍ରତୀକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ସିନ୍ଦୂରଦାନ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ସମୟରେ, ଖାଇବା ସମୟରେ, ଆଶୀର୍ବାଦ ନେବା ସମୟରେ, ଶୋଇବା ସମୟରେ ଏବଂ ପାଦ ସ୍ପର୍ଶ କରିବା ସମୟରେ ସ୍ତ୍ରୀ ସ୍ୱାମୀଙ୍କ ବାମପାର୍ଶ୍ୱରେ ରହିବାକୁ ଶୁଭ ମନେ କରାଯାଏ।