ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସୁନା ଏକ ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁ । ଅତୀତ ଯୁଗରୁ ସୁନା ଇତିହାସର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବିନ୍ଦୁ ହୋଇଆସିଛି । ଆଜି ମଧ୍ୟ, ସୁନା ନିବେଶକୁ ଭଲ ଆର୍ଥିକ ସମ୍ବଳ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ତେବେ ଭାରତରେ ଏଭଳି ଏକ ନଦୀ ରହିଛି ଯେଉଁଠାରେ ସୁନା ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଭାରତୀୟ ନଦୀକୁ ‘ସୁନାର ଭଣ୍ଡାର’ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହା 474 କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପ୍ତ ।
ସୁନା ପ୍ରବାହିତ ଏହି ନଦୀର ନାମ ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ନଦୀ । ଯଦି ଏହାର ବ୍ୟୁତ୍ପତ୍ତି ଖୋଜନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ‘ସୁନାର ଧାରା’ ଭାବରେ ଅନୁବାଦ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ନଦୀ ଭାରତର ପୂର୍ବ ଭାଗରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଓଡ଼ିଶାର କିଛି ଅଂଶରେ ପ୍ରବାହିତ ହୁଏ । ନଦୀର ଉତ୍ପତ୍ତି ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ରାଜଧାନୀ ରାଞ୍ଚିରୁ 16 କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଛୋଟା ନାଗପୁର ମାଳଭୂମିରେ ଅବସ୍ଥିତ ନାଗଡି ଗ୍ରାମରେ ।
ନଦୀ ଗର୍ଭରେ ସର୍ବଦା ଶୁଦ୍ଧ ସୁନା ମିଳିଆସିଛି କିନ୍ତୁ ନଦୀର ଉତ୍ପତ୍ତି ଏବଂ କାହିଁକି ସୁନା ଅଛି ତାହା ଖୋଜିବା ଏକ ରହସ୍ୟ ହୋଇ ରହିଛି । ଏହି ନଦୀ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଓଡିଶା ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି ଏବଂ ହୁଣ୍ଡ୍ରୁ ଜଳପ୍ରପାତ ନାମକ ଏକ ଜଳପ୍ରପାତ ଆକାରରେ ସମତଳ ଭୂମି ଦେଇ ଗର୍ଜିଛି ଏବଂ ଶେଷରେ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ମିଶିଛି ।
ବର୍ଷା ଋତୁ ବ୍ୟତୀତ ବର୍ଷସାରା ଏହି ନିଷ୍କାସନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଚାଲିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ, ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳର ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ ଏବଂ ବାଲିକୁ ଛାଣି ନଦୀ ଶଯ୍ୟାରୁ ସୁନା ବାହାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ସୁନା କଣିକାର ଆକାର ଧାନ ଶସ୍ୟ ସହିତ ସମାନ ଏବଂ କେତେବେଳେ ଏହାଠାରୁ ଛୋଟ ଏବଂ ନଦୀର ତଳ ଭାଗରେ ଚାଲୁଣି ସହିତ ବାଲି ଛାଣିବା ଦେଖିହେବ ।