ଚନ୍ଦ୍ରମାରେ ଶୋଇ ପଡ଼ିବେ ବିକ୍ରମ-ପ୍ରଜ୍ଞାନ: ତଥାପି କେମିତି ଚାଲିବ ଇସ୍ରୋର ‘Moon Mission’?
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନକୁ ନେଇ ଏବେ ଆସିଛି ଆଉ ଏକ ବଡ଼ ଖବର । ଚନ୍ଦ୍ରମା ଦେହରେ ଘୁରି ବୁଲୁଥିବା ଲାଣ୍ଡର ବିକ୍ରମ ଏବଂ ରୋଭର ପ୍ରଜ୍ଞାନ ଆଉ କିଛି ଦିନ ଭିତରେ ଶୋଇପଡ଼ିବେ । ମାତ୍ର କେଇଟା ଦିନ ପରେ ଶେଷ ହେବ ଚନ୍ଦ୍ରଦିବସ । ଏହି ଚନ୍ଦ୍ରଦିବସ ସରିବା ମାତ୍ରେ ରୋଭର ପ୍ରଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବିକ୍ରମ ଶୋଇ ପଡ଼ିବେ ବୋଲୀ ସୂଚନା ମିଳିଛି । ତେବେ ଏହାପରେ କେତେ ଦୂର ସଫଳ ହେବ ଭାରତର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ମିଶନ୍ ? ଏ ନେଇ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି । ତେବେ ଏହାର ଉତ୍ତରରଖିଛି ମହାକାଶ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ଇସ୍ରୋ ।
ଚନ୍ଦ୍ରଦିବସ ସରିବା ପରେ ଯେତେବେଳେ ରୋଭର ପ୍ରଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଲାଣ୍ଡର ବିକ୍ରମ ଶୋଇଯିବେ, ସେତେବେ ଆକ୍ଟିଭ ହେବ ଇସ୍ରୋର ଆଉ ଏକ ପ୍ଲାନ । ଚନ୍ଦ୍ରମା ପୃଷ୍ଠକୁ ଯାଇଥିବା ଚତୁର୍ଥ ପେ-ଲୋଡ ଲେଜର୍ ରେଟ୍ରୋରିଫ୍ଲେକ୍ଟର ଏରେ(ଲଆରଏ) ଚନ୍ଦ୍ରଦିବସ ଶେଷରେ ନିଜ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିବ । ତେବେ ଏହି ଏଲଆରଏ ପାଇଁ ନାସାର ସାହାଯ୍ୟ ନେବ ଇସ୍ରୋ । ନାସା ଗୋଡାର୍ଡ ସ୍ପେସ ଫ୍ଲାଇଟ ସେଣ୍ଟର ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଏକ ଉପକରଣ ହେଉଛି ଏହି ଏଲଆରଏ । ଏଲଆରଏକୁ ପରିକ୍ରମା କରୁଥିବା ମହାକାଶଯାନର ଲେଜରରୁ ପ୍ରତିଫଳିତ ଲେଜର ଲାଇଟର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଏଲଆରଏ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଛି । ସାଧାରଣତଃ ଏକ ଲେଜର ଆଲ୍ଟିମିଟର କିମ୍ବା ଆଲୋକ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ରେଞ୍ଜ (ଲିଡର୍) – ଲ୍ୟାଣ୍ଡର ଅବସ୍ଥାନକୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାକୁ । ଏକ ଫିଡୁସିଆଲ୍ (ତୁଳନା କରିବାର ଏକ ସ୍ଥିର ଆଧାର ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ) ମାର୍କର ଭାବରେ, ଏବଂ ସେହି ବିନ୍ଦୁର ଦୂରତାକୁ ଚନ୍ଦ୍ର ପୃଷ୍ଠରେ କକ୍ଷପଥ ସହିତ ମାପ କରେ । ରିଟ୍ରୋଫ୍ଲେକ୍ଟରଗୁଡିକ ଯେକୌଣସି ଆଲୋକକୁ ସିଧାସଳଖ ଉତ୍ସକୁ ଫେରାଇଥାଏ । ସେଗୁଡିକ ଶହେ କିଲୋମିଟର ଦୂରରୁ ଲେଜର ଆଲ୍ଟିମିଟର କିମ୍ବା ଲିଡାର ପରିକ୍ରମା କରି ଟ୍ରାକ୍ କରାଯାଇପାରିବ ।
ନାସା ଅନୁଯାୟୀ, ବିକ୍ରମ ଉପରେ ଏଲଆରଏ ଆଠଟି ଗୋଲାକାର ୧.୨୭-ସେମି ବ୍ୟାସ କୋଣାର୍କ-କ୍ୟୁବ୍ ରିଟ୍ରୋରେଫ୍ଲେକ୍ଟର୍ ସହିତ ୫.୧୧ ସେମି ବ୍ୟାସ, ୧.୬୫ ସେମି ଉଚ୍ଚ ହେମିସଫେରିକ୍ ସୁନା ଚିତ୍ରିତ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ଗଠିତ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ରିଟ୍ରୋଫ୍ଲେକ୍ଟର ଟିକିଏ ଭିନ୍ନ ଦିଗରେ ସୂଚାଇଥାଏ, ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକର ସର୍ବାଧିକ ଉପଯୋଗୀ କୋଣ + -୨୦ ଡ଼ିଗ୍ରୀ ହୋଇଥାଏ । ଏଲଆରଏର ମୋଟ ଦ୍ରବ୍ୟମାନ ହେଉଛି ୨୦ ଗ୍ରାମ, ତେଣୁ ଏହା କୌ ଣସି ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକ କରେ ନାହିଁ ।
