ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:ସାଧାରଣତଃ ଯେତେବେଳେ ନାଗା ସାଧୁଙ୍କ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଏ , ଜଣେ ପୁରୁଷ ନାଗା ସାଧୁଙ୍କ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ମନେ ପକାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ଶରୀରରେ ପାଉଁଶରେ ଲଗାଯାଇଥିବା ବିରାଟ କେଶ ଏହି ସବୁ କଥା ମନକୁ ଆସେ । ସାଧୁମାନଙ୍କର ଏହି ଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ଅର୍ଥାତ୍ ନାଗା ସାଧୁମାନଙ୍କୁ ଅଗୋରୀ କୁହାଯାଏ। ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ନାଗା ସାଧୁ ମଧ୍ୟ ମହିଳା ହୋଇପାରନ୍ତି। ଏହା ମନକୁ ଆସିବା କଷ୍ଟକର। ହିନ୍ଦୁ ପରମ୍ପରାରେ ପୁରୁଷମାନେ ଯେପରି ନାଗା ସାଧୁ ହୁଅନ୍ତି, ସେହିଭଳି ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ନାଗା ସାଧୁ ହୁଅନ୍ତି । ଯଦିଓ ଜଣେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ହେବାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ଏବଂ ସେଗୁଡିକ କ୍ୱଚିତ୍ ଦୁନିଆ ସାମ୍ନାରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି ।
ପୁରୁଷ ନାଗା ସାଧୁ ଜଗତ ଅପେକ୍ଷା ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ଜଗତ ଅଧିକ ଅଦ୍ଭୁତ ଏବଂ ରହସ୍ୟମୟ ଅଟେ । ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ କ୍ୱଚିତ୍ ଦୁନିଆ ସାମ୍ନାକୁ ଆସନ୍ତି ।ସେମାନେ କେବଳ ଜଙ୍ଗଲ, ପର୍ବତ ଏବଂ ଗୁମ୍ଫାରେ ବାସ କରନ୍ତି । ଜଣେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ବହୁ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଠୋର ତପସ୍ୟା କରିବାକୁ ପଡିବ ଏବଂ କଠୋର ବ୍ରହ୍ମଚାର୍ଯ୍ୟ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡି। ତାଙ୍କର ନିତ୍ୟକର୍ମ ମଧ୍ୟ କଷ୍ଟକର। ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତିରେ ବିତାଇବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଅନୁତାପ ସମାପ୍ତ ହେବା ପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ମୁଣ୍ଡ ଲଣ୍ଡା କରିବାକୁ ପଡେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଶରୀର ଭଗବାନଙ୍କୁ ଦାନ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଏହା ପରେ ସେମାନେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁ ମାନ୍ୟତା ପାଇଥାନ୍ତି।
ମୁଖ୍ୟତଃ ପୁରୁଷ ନାଗା ସାଧୁ ଉଲଗ୍ନ ରୁହନ୍ତି।ଯଦିଓ ହିମାଳୟ ଉପରେ ଏତେ ଥଣ୍ଡା ରୁହେ , ଏହାପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ନାଗା ସାଧୁମାନେ ଉଲଗ୍ନ ରୁହନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଶରୀରରେ ସେମାନେ ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ ପିନ୍ଧନ୍ତି ଏବଂ ତିଲକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତି। ଯଦିଓ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜ ଶରୀରରେ ଭସ୍ମା, ରୁଦ୍ରକ ଏବଂ ତିଲକ ପିନ୍ଧନ୍ତି କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଉଲଗ୍ନ ରହନ୍ତି ନାହିଁ ।ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ଓଚର ବା ଗେରୁଆ ରଙ୍ଗର ପୋଷାକ ପିନ୍ଧନ୍ତି । ତାଙ୍କର ପୋଷାକ ଅପରିଷ୍କାର ରହିଥାଏ। ସେମାନେ ସର୍ବଦା ସାଧାରଣ ଜୀବନଠାରୁ ଦୂରରେ ଜଙ୍ଗଲ, ପର୍ବତ ଏବଂ ଗୁମ୍ଫାରେ ରୁହନ୍ତି ।କେବଳ କୁମ୍ଭ, ମହାକୁମ୍ଭପରି ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକରେ ମହିଳା ନାଗା ସାଧୁମାନେ ପବିତ୍ର ନଦୀରେ ସ୍ନାନ ପାଇଁ ଆଗେଇ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ନିଜ ଦୁନିଆକୁ ଫେରିଯାଆନ୍ତି ।