୨୨ ଏପ୍ରିଲର ଇତିହାସ: ଆଜି ପାଳନ କରାଯାଏ ପୃଥିବୀ ଦିବସ, ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା ପଛରେ ରହିଥିବା କାରଣ
ପ୍ରତିବର୍ଷ ୨୨ ଏପ୍ରିଲରେ ପୃଥିବୀ ଦିବସ (Earth Day) ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିବସ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା, ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରି ଗୁରୁତର ବିଷୟ ପ୍ରତି ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ সଚେତନ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ। ୨୦୨୫ରେ ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଥିମ୍ ହେଉଛି “ପ୍ଲାନେଟ୍ ଭର୍ସସ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍”, ଯାହା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ପ୍ରଦୂଷଣ ହ୍ରାସ ଏବଂ ପରିବେଶବାନ୍ଧବ ଜୀବନଶୈଳୀକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ। ଆଜିର ଦିନରେ ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଐତିହାସିକ ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଜାଣିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ।
ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଉତ୍ପତ୍ତି
ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଆରମ୍ଭ ୧୯୭୦ ମସିହାରେ ଆମେରିକାରେ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୬୦ର ଦଶକରେ, ପରିବେଶ ପ୍ରଦୂଷଣ, ବାୟୁ ଓ ଜଳ ଦୂଷଣ ଏବଂ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁଙ୍କ ସଂରକ୍ଷଣ ସମ୍ପର୍କରେ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଚିନ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ, ଆମେରିକୀୟ ସିନେଟର ଗେଲୋର୍ଡ ନେଲସନ୍ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏକ ଜାତୀୟ ଆନ୍ଦୋଳନର ସୂଚନା କରିଥିଲେ। ୧୯୭୦ ମସିହା ଏପ୍ରିଲ ୨୨ ତାରିଖରେ ପ୍ରଥମ ପୃଥିବୀ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଆମେରିକାର ପ୍ରାୟ ୨ କୋଟି ଲୋକ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ପରିବେଶ ସଚେତନତାରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ମୋଡ଼ ଆଣିଥିଲା।
ଏହି ଘଟଣାର ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ, ଆମେରିକାରେ ପରିବେଶ ସୁରକ୍ଷା ଏଜେନ୍ସି (EPA) ଗଠନ କରାଗଲା ଏବଂ ଶୁଦ୍ଧ ବାୟୁ ଆଇନ (Clean Air Act), ଶୁଦ୍ଧ ଜଳ ଆଇନ (Clean Water Act) ଏବଂ ବିପଦଜନକ ପ୍ରଜାତି ଆଇନ (Endangered Species Act) ପରି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରାଗଲା। ୧୯୯୦ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ପୃଥିବୀ ଦିବସ ଏକ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ପରିଣତ ହେଲା, ଯେଉଁଥିରେ ୧୪୧ଟି ଦେଶରୁ ୨୦୦ ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କଲେ।
ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ଗୁରୁତ୍ୱ
ପୃଥିବୀ ଦିବସର ମୁଖ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ପରିବେଶ ସମ୍ପର୍କିତ ସମସ୍ୟା ଯଥା ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ, ବନବିନାଶ, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ପ୍ରଦୂଷଣ ଏବଂ ଜୈବବିବିଧତାର କ୍ଷୟ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା। ଏହି ଦିବସ ବ୍ୟକ୍ତି, ସମୁଦାୟ, ସରକାର ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କୁ ପରିବେଶବାନ୍ଧବ ଅଭ୍ୟାସ ଯଥା ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ପୁନଃଚକ୍ରଣ (Recycling), ଶକ୍ତି ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ନବୀକରଣୀୟ ଶକ୍ତିର ବ୍ୟବହାରକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ।
ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଏହି ଦିନ ବୃକ୍ଷରୋପଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ପରିଷ୍କାର ଅଭିଯାନ, ସଚେତନତା ରାଲି ଏବଂ ଶିକ୍ଷାମୂଳକ ସେମିନାର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମନେ ପକାଇଥାଏ ଯେ, ପୃଥିବୀର ସୁରକ୍ଷା ଆମ ସମଷ୍ଟିଗତ ଦାୟିତ୍ୱ।
୨୦୨୫ରେ ପୃଥିବୀ ଦିବସ: ଥିମ୍ ଓ ଲକ୍ଷ୍ୟ
୨୦୨୫ରେ ପୃଥିବୀ ଦିବସର ଥିମ୍ “ପ୍ଲାନେଟ୍ ଭର୍ସସ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍” ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବର୍ଜ୍ୟ ହ୍ରାସ ଏବଂ ଏକକାଳୀନ ବ୍ୟବହାରୀ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ (Single-Use Plastic) ଉପରେ ନିଷେଧାଦେଶକୁ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଛି। ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୩୮୦ ନିୟୁତ ଟନ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଉତ୍ପାଦନ ହେଉଛି, ଯାହାର ଅଧିକାଂଶ ସମୁଦ୍ର, ନଦୀ ଏବଂ ସ୍ଥଳଭାଗକୁ ପ୍ରଦୂଷିତ କରୁଛି। ଏହି ଥିମ୍ ଅଧୀନରେ, EarthDay.org ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଉତ୍ପାଦନ ୬୦% ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍-ମୁକ୍ତ ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି।
ଏହି ବର୍ଷ ବିଶ୍ୱର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବର୍ଜ୍ୟ ପରିଚାଳନା, ପୁନଃଚକ୍ରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ସଚେତନତା ଅଭିଯାନ ଆୟୋଜିତ ହେଉଛି। ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ସରକାର, ବେସରକାରୀ ସଂଗଠନ ଏବଂ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ପୃଥିବୀ ଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରୁଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ବୃକ୍ଷରୋପଣ, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍-ମୁକ୍ତ ଅଭିଯାନ ଏବଂ ପରିବେଶ ସଚେତନତା କାର୍ଯ୍ୟଶାଳା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।