ଆଜିଠୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି ନବରାତ୍ରି ପୂଜା, ଏହି ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ କରନ୍ତୁ କଳସ ସ୍ଥାପନା ପାଆନ୍ତୁ ମା’ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ

ନବରାତ୍ରିରେ କିପରି କରିବେ କଳସ ସ୍ଥାପନା?

ଓଡିଶାଭାସ୍କର: ଆଜିଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହେଉଛି ମା’ଙ୍କ ନବରାତ୍ରି ପୂଜା।  ଆଉ ଏହି ପୂଜାର ଏକ ଭିନ୍ନ ରୀତିନୀତି ରହିଛି। ସଠିକ୍ ଉପାୟରେ ପୂଜା ନକଲେ ମା’ଙ୍କ କ୍ରୋଧର ଶିକାର ହୋଇପାରନ୍ତି। ତେଣୁ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ନବରାତ୍ରି ସମ୍ପର୍କରେ।

ଘଟ ସ୍ଥାପନା, ଯାହାକୁ କଳସ ସ୍ଥାପନା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ଏହାକୁ ନବରାତ୍ରି ମହୋତ୍ସବର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଧି ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। କଳସ ସ୍ଥାପନା ବିନା ଏହି ପୂଜାକୁ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ନବରାତ୍ରିର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ଭକ୍ତମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଘରେ ଘଟ ସ୍ଥାପନା ରୀତି ପାଳନ କରନ୍ତି ଏବଂ ନଅ ଦିନ ପାଇଁ ଏହି କଳସକୁ ପୂଜା କରନ୍ତି।

ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରିର ଘଟ ସ୍ଥାପନା ୨୨ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ଅର୍ଥାତ୍ ଆଜି କରାଯିବ। ନବରାତ୍ରିର ପ୍ରଥମ ଦିନର ପ୍ରଥମ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରତିପଦ ତିଥିକୁ କଳସ ସ୍ଥାପନା ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଶୁଭ ସମୟ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ନବରାତ୍ରି କଳସ ସ୍ଥାପନ ପାଇଁ କେଉଁ ସାମଗ୍ରୀ ଆବଶ୍ୟକ:

କଳଶ (ମାଟି, ତମ୍ବା, କିମ୍ବା ପିତ୍ତଳ), ଶୁଦ୍ଧ ପାଣି, ହଳଦୀ ଗୁଣ୍ଡ, ଗୁଆ, ମୁଦ୍ରା, ଚାଉଳ, କିଛି ପତ୍ର (ଆମ୍ବ କିମ୍ବା ଅଶୋକ), ନଡ଼ିଆ, ଲାଲ କପଡା, ହାତରେ ବନ୍ଧା ହେବା ସୂତା, ସିନ୍ଦୂର ଏବଂ ଚନ୍ଦନ, ଅରୁଆ ଚାଉଳ, ଫଳ ଏବଂ ମିଠା (ନୈବେଦ୍ୟ ପାଇଁ), ଧୂପକାଠି ଏବଂ ଘିଅ ଦୀପ, ହୋମ ପାଇଁ ପାତ୍ର ଏବଂ ଘିଅ କିମ୍ବା ତେଲ, ମୁରୁଜ।

ନବରାତ୍ରିରେ କଳସ କିପରି ସ୍ଥାପନ କରିବେ:

ଶୁଦ୍ଧିକରଣ: ପ୍ରଥମେ ଘର ଏବଂ ମନ୍ଦିର ସଫା କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତା’ପରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତୁ।

କଳସ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତୁ: ଏକ ସ୍ଥାନର ଏକ ବାଲି ବେଦୀ ନିର୍ମାଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ସେଥିରେ ମୁରୁଜ ବୁଣନ୍ତୁ। ତା’ପରେ କଳଶ ତଳେ ସିନ୍ଦୂର ଏବଂ ଚାଉଳ ଦାନା ରଖନ୍ତୁ।

ତାପରେ କଳସରେ ଗଙ୍ଗା ଜଳ, ତା’ପରେ ଶୁଦ୍ଧ ଜଳ ଦେଇ କଳସକୁ ଫୁଲ୍ କରିଦିଅନ୍ତୁ। କଳସରେ ହଳଦୀ, ଗୁଆ, ମୁଦ୍ରା ଏବଂ ଚାଉଳ ରଖନ୍ତୁ।

ପତ୍ର ଏବଂ ନଡ଼ିଆ ରଖନ୍ତୁ: କଳସ ଉପରେ ପାଞ୍ଚ କିମ୍ବା ସାତୋଟି ଆମ୍ବ କିମ୍ବା ଅଶୋକ ପତ୍ର ରଖନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହି ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ତିଳକ ଲଗାନ୍ତୁ। ଏହାପରେ ଏକ ଲାଲ କପଡାରେ ଏକ ନଡ଼ିଆ ଗୁଡ଼ାଇ କଳସ ଉପରେ ରଖନ୍ତୁ। ନଡ଼ିଆ ଆପଣଙ୍କ ଆଡ଼କୁ ମୁହଁ କରିବା ଉଚିତ।

ଅନନ୍ତ ଜ୍ୟୋତି ଜଳାନ୍ତୁ: କଳସ ସ୍ଥାପନ କରିବା ପରେ, ଘରର ମନ୍ଦିରରେ ଅନନ୍ତ ଜ୍ୟୋତି ଜଳାନ୍ତୁ।

ଦେବୀ ପୂଜା: କଳସ ସମ୍ମୁଖରେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଆସନ ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ। ତାଙ୍କୁ ଏକ ଓଢ଼ଣା, ସିନ୍ଦୁର, ଫୁଲ ଏବଂ ଏକ ହାର ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ।

ଭୋଗ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ:  ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କୁ ମିଠା ପ୍ରସାଦ କିମ୍ବା ଫଳ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ।

ସଂକଳ୍ପ ନିଅ: ନବରାତ୍ରିର ୯ ଦିନ ପାଇଁ ଦେବୀଙ୍କ ପୂଜା କରିବାକୁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ନିଅନ୍ତୁ।

କଳସ ପୂଜା: ଦେବତା ବରୁଣଙ୍କୁ ଆବାହନ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ କଳସରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତୁ। ତା’ପରେ ସିନ୍ଦୂର, ଚାଉଳ ଦାନା, ଚନ୍ଦନ ଏବଂ ଫୁଲ ଦେଇ କଳସ ପୂଜା କରନ୍ତୁ।

ତା’ପରେ ସଂକଳ୍ପ ନେବା ପରେ, ନଅ ଦିନ ପାଇଁ ଅଖଣ୍ଡ ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରଜ୍ୱଳିତ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ନବରାତ୍ରି ପୂଜା ପରେ କଳସରେ ରଖାଯାଇଥିବା ନଡିଆକୁ ପାଣିରେ ବିସର୍ଜନ କରିଦିଅନ୍ତୁ।