ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ବିରାମ ପରେ, ପବିତ୍ର କୈଳାଶ ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରା ସିକ୍କିମ୍ର ନାଥୁଲା ପାସ୍ ମାର୍ଗ ଦେଇ ଶୁକ୍ରବାର ପୁଣି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଏହି ଐତିହାସିକ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସିକ୍କିମ୍ ରାଜ୍ୟପାଳ ଓମ୍ ପ୍ରକାଶ ମାଥୁର ନାଥୁଲା ସୀମାଠାରେ ପ୍ରଥମ ୩୬ ଜଣ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କ ଦଳକୁ ଉଦ୍ଘାଟନ କରି ପଠାଇଛନ୍ତି। ହିନ୍ଦୁ, ଜୈନ ଓ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଯାତ୍ରା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ମହତ୍ତ୍ୱ ରଖେ।
୨୦୨୦ରେ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ ଓ ଭାରତ-ଚୀନ ସୀମା ଉତ୍ତେଜନା ଯୋଗୁଁ ଏହି ଯାତ୍ରା ବନ୍ଦ ହୋଇଥିଲା। ଗତ ବର୍ଷ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଓ ଚୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶି ଜିନପିଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କାଜାନରେ ହୋଇଥିବା ଆଲୋଚନା ଏବଂ ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ବିକ୍ରମ ମିଶ୍ରୀଙ୍କ ବେଜିଂ ଗସ୍ତ ପରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସହମତି ହାସଲ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଭାରତ-ଚୀନ ସମ୍ପର୍କରେ ସାଂସ୍କୃତିକ ସହଯୋଗ ଓ ସ୍ଥିରତାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ ଭାବେ ଦେଖାଯାଉଛି।
ନାଥୁଲା ମାର୍ଗ ଅଧିକ ସୁଗମ ଓ ନିରାପଦ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯାତ୍ରୀମାନେ ବସ୍ରେ ଅଧିକାଂଶ ଦୂରତ୍ୱ ଅତିକ୍ରମ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ପାଦଯାତ୍ରା ମଧ୍ୟ କରିବାକୁ ପଡ଼େ। ଯାତ୍ରୀମାନେ ୧୭,୦୦୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ କୈଳାଶ ପର୍ବତ ପରିକ୍ରମା ଓ ୧୫,୦୦୦ ଫୁଟରେ ମାନସରୋବର ପରିକ୍ରମା କରନ୍ତି। ସିକ୍କିମ୍ ସରକାର ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସୁରକ୍ଷା ଓ ସୁବିଧା ପାଇଁ ଆକ୍ଲାଇମେଟାଇଜେସନ୍ ସେଂଟର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ଉନ୍ନତି କରିଛନ୍ତି।
ଚଳିତ ବର୍ଷ ଜୁନ୍ରୁ ଅଗଷ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ ୧୦ଟି ଦଳରେ ମୋଟ ୫୦୦ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ନାଥୁଲା ମାର୍ଗ ଦେଇ ଯାତ୍ରା କରିବେ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନରେ ୫୦ ଜଣ ଯାତ୍ରୀ ରହିବେ, ଏବଂ ଯାତ୍ରା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ୧୧-୧୨ ଦିନ ଲାଗିବ। ଯାତ୍ରୀମାନେ ବାଗଡୋଗରା ବିମାନବନ୍ଦର ଦେଇ ଗଙ୍ଗଟୋକ ପହଞ୍ଚି, ନାଥୁଲା ହେଇ ତିବ୍ବତର ଶିଗାତ୍ସେ ସହର ଦେଇ ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି। ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ଓ ଭିସା ମଞ୍ଜୁରୀ ପରେ ଚୀନ ସରକାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟକ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଅନୁମତି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି।
କୈଳାଶ ମାନସରୋବର ହିନ୍ଦୁ, ଜୈନ ଓ ବୌଦ୍ଧମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥସ୍ଥଳ। ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଜଣେ ଯାତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି, “ଏହା ଆମ ପାଇଁ ଜୀବନର ସବୁଠୁ ବଡ଼ ସ୍ୱପ୍ନ। କୈଳାଶ ଦର୍ଶନ ଆମ ଆତ୍ମାକୁ ଶାନ୍ତି ଦିଏ।” ଏହି ଯାତ୍ରା ଶାନ୍ତି ଓ ସାଂସ୍କୃତିକ ସମ୍ପ୍ରୀତିର ସନ୍ଦେଶ ବହନ କରେ।