ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଏଚଆଇଭି (HIV) ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଏକ ଐତିହାସିକ ସଫଳତା ହାସଲ ହୋଇଛି। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରର ଫୁଡ ଆଣ୍ଡ ଡ୍ରଗ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ (FDA) ଗିଲିଆଡ ସାଇନ୍ସେସ (Gilead Sciences) ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଲେନାକାପାଭିର (Lenacapavir) ନାମକ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନକୁ ଅନୁମୋଦନ ଦେଇଛି। ଏହି ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଏଚଆଇଭି ସଂକ୍ରମଣ ରୋକିବା ପାଇଁ ପ୍ରି-ଏକ୍ସପୋଜର ପ୍ରୋଫାଇଲାକ୍ସିସ (PrEP) ଭାବେ ବ୍ୟବହୃତ ହେବ, ଯାହା ବର୍ଷକୁ ମାତ୍ର ଦୁଇଥର ଦିଆଯିବ। ଏହା ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରଥମ ଏଚଆଇଭି ପ୍ରିଭେନସନ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଯାହା ଏତେ କମ ଡୋଜରେ ନିକଟତର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି।
ଲେନାକାପାଭିର କ’ଣ ଓ କିପରି କାମ କରେ?
ଲେନାକାପାଭିର, ଯାହାକୁ ‘ଇୟେଜ25 ରୁମ (Yeztugo)’ ନାମରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଉଛି, ଏକ କ୍ୟାପସିଡ ଇନହିବିଟର ଶ୍ରେଣୀର ଔଷଧ। ଏହା ଏଚଆଇଭି ଭାଇରସର ପ୍ରୋଟିନ ଶେଲ (କ୍ୟାପସିଡ)କୁ ଅବରୋଧ କରି ଭାଇରସର ପ୍ରତିକୃତି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ରୋକିଥାଏ। ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରି-ଏକ୍ସପୋଜର ପ୍ରୋଫାଇଲାକ୍ସିସ (PrEP) ଔଷଧଗୁଡ଼ିକ ଦୈନିକ ଟାବଲେଟ ଆକାରରେ ନେବାକୁ ପଡ଼ୁଥିଲା, ଯାହା ଅନେକଙ୍କ ପାଇଁ ନିୟମିତ ସେବନରେ ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଲେନାକାପାଭିର ବର୍ଷକୁ ମାତ୍ର ଦୁଇଟି ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଦେଇ ଏଚଆଇଭି ସଂକ୍ରମଣରୁ 99.9% ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି, ଯାହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଗ୍ରଗତି। କ୍ଲିନିକାଲ ଟ୍ରାଏଲରେ, ଏହି ଔଷଧ ଏଚଆଇଭି ସଂକ୍ରମଣର ବିପଦକୁ ନାଟକୀୟ ଭାବେ ହ୍ରାସ କରିଛି ଏବଂ ଏହା ପ୍ରାୟ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି।
କ୍ଲିନିକାଲ ଟ୍ରାଏଲର ଫଳାଫଳ
ଗିଲିଆଡ ସାଇନ୍ସେସ ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ଦୁଇଟି ବଡ଼ ଧରଣର ଟ୍ରାଏଲ, ପର୍ପସ 1 ଓ ପର୍ପସ 2, ରେ ଲେନାକାପାଭିର ଅତ୍ୟନ୍ତ ସଫଳ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି। ପର୍ପସ 1 ଅଧ୍ୟୟନରେ, ଏହା ସିସଜେଣ୍ଡର ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ 100% ଏଚଆଇଭି ସଂକ୍ରମଣ ରୋକିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ପର୍ପସ 2ରେ ପୁରୁଷ ଓ ଜେଣ୍ଡର ଡାଇଭର୍ସ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ 96% ବିପଦ ହ୍ରାସ କରିଛି। ଏହି ଫଳାଫଳ ନୂଆ ଇଂଲାଣ୍ଡ ଜର୍ନାଲ ଅଫ ମେଡିସିନରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଜର୍ନାଲ ସାଇନ୍ସ ଏହାକୁ 2024ର ‘ବ୍ରେକଥ୍ରୁ ଅଫ ଦି ଇୟର’ ଭାବେ ଘୋଷଣା କରିଛି।
ମୂଲ୍ୟ ଓ ଉପଲବ୍ଧତା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ
ଯଦିଓ ଲେନାକାପାଭିର ଏକ ଗେମ-ଚେଞ୍ଜର ଔଷଧ ଭାବେ ପ୍ରଶଂସିତ ହୋଇଛି, ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ। ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହାର ବାର୍ଷିକ ମୂଲ୍ୟ 28,218 ଡଲାର (ପ୍ରାୟ 23.5 ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା) ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ହୋଇଛି, ଯାହା ନିମ୍ନ ଓ ମଧ୍ୟମ ଆୟ ବିଶିଷ୍ଟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଏହାର ବ୍ୟାପକ ବ୍ୟବହାରକୁ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଗିଲିଆଡ ଚାରୋଟି ଭାରତୀୟ କମ୍ପାନୀ ସମେତ ଛଅଟି ଜେନେରିକ ନିର୍ମାତାଙ୍କୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାକୃତ ଲାଇସେନ୍ସ ପ୍ରଦାନ କରିଛି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତରେ ଏହାର ଜେନେରିକ ସଂସ୍କରଣ ଅଧିକ ସୁଲଭ ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ଏହି ଔଷଧର ସୁଲଭ ଓ ବ୍ୟାପକ ଉତ୍ପାଦନରେ ନେତୃତ୍ୱ ନେଇ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଏଚଆଇଭି ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିପାରେ।
ଆବେଦନ ଓ ଉପଲବ୍ଧତା
ଗିଲିଆଡ ସାଇନ୍ସେସ ଅନୁସାରେ, ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏଫଡିଏ ଅନୁମୋଦନ ପରେ ପ୍ରାର୍ଥୀମାନେ ଦୁଇ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ସହ ପରାମର୍ଶ କରି ଏହି ଔଷଧ ପାଇପାରିବେ। ତେବେ, ବୀମା କଭରେଜ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରଥମ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ପାଇଁ 2 ମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ। ଗିଲିଆଡ ଏହାର ‘ଆଡଭାନ୍ସିଂ ଆକ୍ସେସ’ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ମାଧ୍ୟମରେ ଯୋଗ୍ୟ ରୋଗୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମାଗଣା ଔଷଧ ଯୋଗାଇବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ଏହା ସହିତ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ବ୍ରାଜିଲ, କାନାଡା ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ନିୟାମକ ଅନୁମୋଦନ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରାଯାଇଛି।