ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଠାରୁ କେତେ ଶସ୍ତା ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ, କ’ଣ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ସମାନ?

ଭାରତୀୟ ଔଷଧ ବଜାରରେ ଜେନେରିକ୍ ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧ ମଧ୍ୟରେ ମୂଲ୍ୟ ଓ ପ୍ରଭାବକୁ ନେଇ ସର୍ବଦା ଚର୍ଚ୍ଚା ରହିଛି। ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧଠାରୁ ଅଧିକ ଶସ୍ତା ହେବା ସହ ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁଲଭ ବିକଳ୍ପ ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧ ସହ ସମାନ କି ନୁହେଁ, ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ ଯାହା ଅନେକଙ୍କ ମନରେ ରହିଛି।

ଜେନେରିକ୍ ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧ ମଧ୍ୟରେ ମୂଲ୍ୟରେ କେତେ ପାର୍ଥକ୍ୟ?
ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧଠାରୁ ୫୦ରୁ ୯୦ ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶସ୍ତା ହୋଇପାରେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ମଲେରିଆ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୧୦୦ ଟଙ୍କା ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସମାନ ସଲ୍ଟ ବିଶିଷ୍ଟ ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ମାତ୍ର ୨୯.୩୦ ଟଙ୍କା ହୋଇପାରେ। ସେହିପରି ପେଟରେ ଜୀବାଣୁ ମାରିବା ପାଇଁ ୧୦ଟି ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଟାବଲେଟର ମୂଲ୍ୟ ୮୦ ଟଙ୍କା ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ମାତ୍ର ୬ ଟଙ୍କା।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜନ ଔଷଧି ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଦେଶରେ ଖୋଲା ଯାଇଥିବା ଜନ ଔଷଧି କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ଅତି କମ୍ ମୂଲ୍ୟରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଛି। କେତେକ ଗୁରୁତର ରୋଗ ଯଥା ଡାଇବେଟିସ୍, ହୃଦ୍‌ରୋଗ, କିଡନୀ ସମସ୍ୟା ଏବଂ କ୍ୟାନସର ପାଇଁ ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧଠାରୁ ୧୦ରୁ ୨୦ ଗୁଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଶସ୍ତା ହୋଇପାରେ।

ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ଶସ୍ତା କାହିଁକି?
ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ କମ୍ ହେବାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଏହାର ଉତ୍ପାଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ, ବିଜ୍ଞାପନ ଏବଂ ପ୍ରଚାର ଉପରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ନହେବା। ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଫାର୍ମାସ୍ୟୁଟିକାଲ କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟାପକ ଅନୁସନ୍ଧାନ, ପେଟେଣ୍ଟ ଏବଂ ମାର୍କେଟିଂ ଉପରେ ବହୁତ ଖର୍ଚ୍ଚ କରନ୍ତି, ଯାହା ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ। କିନ୍ତୁ ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧର ପେଟେଣ୍ଟ ଅବଧି ଶେଷ ହେବା ପରେ ସମାନ ସଲ୍ଟ ଏବଂ ଫର୍ମୁଲା ବ୍ୟବହାର କରି ନିର୍ମାଣ କରାଯାଏ, ଯାହା ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ନାମମାତ୍ର କରିଦିଏ। ଏହା ସହିତ, ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧର ମୂଲ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୁଏ, ଯାହା ଏହାକୁ ଆହୁରି ଶସ୍ତା କରେ।

ପ୍ରଭାବରେ କ’ଣ ସମାନତା ରହିଛି?
ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ଜେନେରିକ୍ ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧରେ ସମାନ ସକ୍ରିୟ ଉପାଦାନ (Active Ingredient) ବା ସଲ୍ଟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯାହା ଔଷଧର ପ୍ରଭାବକୁ ନିର୍ଧାରଣ କରେ। ଦିଲ୍ଲୀର ଜିଟିବି ହସ୍ପିଟାଲର ମେଡିସିନ ବିଭାଗର ଡାକ୍ତର ଅଜିତ କୁମାରଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ, “ଯଦି ଔଷଧର ସଲ୍ଟ ସମାନ ଅଛି, ତେବେ ଏହାର ପ୍ରଭାବରେ କୌଣସି ପାର୍ଥକ୍ୟ ନାହିଁ।” ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧ ମଧ୍ୟ କଠୋର ଗୁଣବତ୍ତା ଯାଞ୍ଚ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦେଇ ବଜାରକୁ ଆସେ, ଯାହା ଏହାର ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ପ୍ରଭାବକୁ ନିଶ୍ଚିତ କରେ। ଆମେରିକାର ଫୁଡ୍ ଆଣ୍ଡ ଡ୍ରଗ୍ ଆଡମିନିଷ୍ଟ୍ରେସନ (FDA) ଅନୁସାରେ, ଜେନେରିକ୍ ଔଷଧର ଜୈବ-ସମାନତା (Bioequivalence) ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧ ସହ ସମାନ ହୋଇଥାଏ, ଅର୍ଥାତ୍ ଏହା ଶରୀରରେ ସମାନ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ।

କିଛି ଅଲଗା ଅଛି କି?
ଯଦିଓ ଜେନେରିକ୍ ଏବଂ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧରେ ସକ୍ରିୟ ଉପାଦାନ ସମାନ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପାଦାନ (Excipients), ଯେପରିକି ରଙ୍ଗ, ସ୍ୱାଦ, ଆକାର କିମ୍ବା ପ୍ୟାକେଜିଂରେ କିଛି ପାର୍ଥକ୍ୟ ରହିପାରେ। ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟ ଔଷଧର ପ୍ରଭାବକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ କେତେକ ରୋଗୀ ଏହାକୁ ଗୁଣବତ୍ତାରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି। ଅନେକ ସମୟରେ ବ୍ରାଣ୍ଡେଡ୍ ଔଷଧର ବିଜ୍ଞାପନ ଏବଂ ମାର୍କେଟିଂ ଯୋଗୁଁ ରୋଗୀମାନେ ଏହାକୁ ଅଧିକ ଭରସାଯୋଗ୍ୟ ମନେ କରନ୍ତି।