ସ୍କଚ୍ ଛାଡ଼ି ‘ଦେଶୀ’ ପଛରେ ଭାରତ: ଏପରି ବଢ଼ିଲା ଭାରତୀୟ ହ୍ୱିସ୍କିର ଶକ୍ତି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଭାରତୀୟ ହ୍ୱିସ୍କି ବିଶ୍ୱ ବଜାରରେ ନିଜର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କି ବିକ୍ରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଦେଶୀ ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିକୁ ପଛରେ ପକାଇଛି। ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ୨୦୨୪ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ହ୍ୱିସ୍କି ବ୍ରାଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକର ବିକ୍ରି ୨୫%ରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିର ବିକ୍ରିକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ୨୦୨୪ରେ ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିର ବିକ୍ରିରେ ବଡ଼ ଧରଣର ହ୍ରାସ ଦେଖାଦେଇଛି, ଯାହା ୨୦୨୦ ମସିହାରେ କୋଭିଡ ସମୟରେ ହୋଇଥିବା ହ୍ରାସଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ।

ଭାରତୀୟ ହ୍ୱିସ୍କିର ଉତ୍ଥାନ
ଆଇଡବ୍ଲ୍ୟୁଏସଆର (IWSR) ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ୨୦୨୩ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କିର ବିକ୍ରି ୭୫%ରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା। ଏହା ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କି ବିକ୍ରିଠାରୁ ମାତ୍ର ୯,୦୦୦ ନଅ-ଲିଟର କେସ ପଛରେ ରହିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ୨୦୨୪ରେ ଭାରତୀୟ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କି ଏହି ବ୍ୟବଧାନକୁ ଦୂର କରି ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଏକ୍ସ (X) ପୋଷ୍ଟ ଅନୁସାରେ, ଭାରତୀୟ ବ୍ରାଣ୍ଡ ‘ଇନ୍ଦ୍ରୀ’ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କି ବିଶ୍ୱରେ ସବୁଠାରୁ ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ହ୍ୱିସ୍କି ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଛି, ଯାହା ୫୦୦%ରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ହାସଲ କରିଛି ଏବଂ ୧,୦୦,୦୦୦ କେସ ମାଇଲଷ୍ଟୋନ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି।

କାହିଁକି ବଢ଼ୁଛି ଦେଶୀ ହ୍ୱିସ୍କିର ଚାହିଦା?
ଭାରତୀୟ ହ୍ୱିସ୍କିର ଏହି ଉତ୍ଥାନର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଉନ୍ନତ ଗୁଣବତ୍ତା, ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ୱାଦ ଏବଂ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାନ୍ୟତା। ଭାରତୀୟ ବ୍ରାଣ୍ଡ ଯେପରିକି ‘ଇନ୍ଦ୍ରୀ’, ‘ଅମୃତ’, ‘ରାମପୁର’ ଏବଂ ‘ପଲ ଜନ’ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ଜିତିଛନ୍ତି, ଯାହା ଭାରତୀୟ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ମନରେ ଦେଶୀ ହ୍ୱିସ୍କି ପ୍ରତି ଆସ୍ଥା ବଢ଼ାଇଛି। ‘ଇନ୍ଦ୍ରୀ’ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କି, ଯାହା ପିକାଡିଲି ଡିଷ୍ଟିଲାରୀଜ ଦ୍ୱାରା ଉତ୍ପାଦିତ, ଲଞ୍ଚ ହେବାର ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ୧୪ରୁ ଅଧିକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପୁରସ୍କାର ଜିତିଛି। ଏହା ବର୍ତ୍ତମାନ ୧୯ଟି ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ୧୭ଟି ଦେଶରେ ଉପଲବ୍ଧ। ସେହିପରି, ‘ଅମୃତ’ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କି ଭାବେ ୨୦୦୪ରେ ବେଙ୍ଗାଲୁରୁରେ ଲଞ୍ଚ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ପ୍ରଶଂସା ପାଇଛି।

ଡ୍ରିଙ୍କ୍ସ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଦ୍ରୁତ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ୩୦ଟି ହାର୍ଡ ଲିକର ବ୍ରାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରୁ ୧୦ଟି ଭାରତୀୟ, ଏବଂ ଶୀର୍ଷ ୧୦ ହ୍ୱିସ୍କି ମଧ୍ୟରୁ ୬ଟି ଭାରତରୁ ଆସିଛି। ଏହା ସହ ଭାରତୀୟ ଗ୍ରାହକମାନେ ସ୍କଚ୍ ଅପେକ୍ଷା ଦେଶୀ ସିଙ୍ଗଲ ମଲ୍ଟ ହ୍ୱିସ୍କିକୁ ଅଧିକ ପସନ୍ଦ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ଦେଶୀ ବ୍ରାଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକର ବିକ୍ରି ବୃଦ୍ଧିରେ ସହାୟକ ହୋଇଛି।

ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିର ହ୍ରାସ
ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କି, ଯାହା ସ୍କଟଲ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଉତ୍ପାଦିତ ଏବଂ ଓକ ବ୍ୟାରେଲରେ ଅତି କମରେ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ପରିପକ୍ୱ ହୋଇଥାଏ, ଭାରତୀୟ ବଜାରରେ ଏହାର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ହରାଉଛି। ୨୦୨୪ରେ ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିର ବିକ୍ରିରେ ବଡ଼ ଧରଣର ହ୍ରାସ ଦେଖାଦେଇଛି, ଯାହା କୋଭିଡ ସମୟରେ ୨୦୨୦ରେ ହୋଇଥିବା ହ୍ରାସଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ। ଯଦିଓ ଭାରତ ୨୦୨୨ରେ ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କିର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବଜାର ଭାବେ ଉଭା ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୨୧.୯ କୋଟି ୭୦୦ ମିଲିଲିଟର ବୋତଲ ଆମଦାନୀ କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହାର ବଜାର ଅଂଶ ମାତ୍ର ୨.୫% ରହିଛି। ଭାରତରେ ସ୍କଚ୍ ଉପରେ ୧୫୦% ଆମଦାନୀ ଶୁଳ୍କ ମଧ୍ୟ ଏହାର ମୂଲ୍ୟକୁ ବଢ଼ାଇଛି, ଯାହା ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କୁ ଦେଶୀ ହ୍ୱିସ୍କି ଆଡ଼କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଛି।

ଭାରତୀୟ ବଜାରରେ ହ୍ୱିସ୍କିର ସ୍ଥିତି
ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ହ୍ୱିସ୍କି ବଜାର ଏବଂ ମଦ୍ୟପାନ ପାଇଁ ଦ୍ୱିତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ବଜାର ଭାବେ ପରିଚିତ। ଭାରତୀୟ ମଦ୍ୟ ବଜାରର ମୂଲ୍ୟ ୫୨.୪ ବିଲିୟନ ଆମେରିକୀୟ ଡଲାର ଅଟେ ଏବଂ ୨୦୨୫ରୁ ୨୦୩୨ ମଧ୍ୟରେ ୭.୭% ବାର୍ଷିକ ବୃଦ୍ଧି ହାର ସହ ବଢ଼ିବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ବଜାରରେ ଦେଶୀ ହ୍ୱିସ୍କିର ଅଂଶ ୮୮% ଏବଂ ଭାରତରେ ଉତ୍ପାଦିତ ବିଦେଶୀ ମଦ୍ୟର ଅଂଶ ୯.୫% ରହିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ସ୍କଚ୍ ହ୍ୱିସ୍କି ମାତ୍ର ୨.୫% ଅଂଶ ରଖିଛି।