ଏତିକି ତାଙ୍କର UPI କାରବାର ଉପରେ GST ଛାଡ, ସ୍ପଷ୍ଟ କଲେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଶୁକ୍ରବାର ଏକ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଜାରି କରି କହିଛି ଯେ, ୨୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟର ଯୁନିଫାଇଡ୍ ପେମେଣ୍ଟ ଇଣ୍ଟରଫେସ୍ (UPI) କାରବାର ଉପରେ ଗୁଡ଼ସ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ସର୍ଭିସ ଟ୍ୟାକ୍ସ (GST) ଲଗାଇବାର କୌଣସି ଯୋଜନା ସରକାରଙ୍କ ପାଖରେ ନାହିଁ। ଏହି ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ କିଛି ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟରେ ଏହି ଧରଣର GST ଲାଗୁ ହେବା ସମ୍ପର୍କିତ ଗୁଜବ ପରେ ଆସିଛି, ଯାହାକୁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ “ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଥ୍ୟା, ଭ୍ରାନ୍ତିଜନକ ଓ ବିନା ଆଧାରରେ” ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଛି।
ସମ୍ପ୍ରତି କିଛି ଗଣମାଧ୍ୟମ ଓ ସାମାଜିକ ଗଣମାଧ୍ୟମ ପ୍ଲାଟଫର୍ମରେ ଦାବି କରାଯାଉଥିଲା ଯେ, ସରକାର ୨୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ UPI କାରବାର ଉପରେ ୧୮% GST ଲାଗୁ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ଗୁଜବ ମଧ୍ୟରେ ଜନସାଧାରଣ ଓ ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଚିନ୍ତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା, କାରଣ UPI ଭାରତରେ ଦୈନନ୍ଦିନ କାରବାରରେ ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜନପ୍ରିୟ ଓ ଖର୍ଚ୍ଚ-ମୁକ୍ତ ମାଧ୍ୟମ ହୋଇପଡ଼ିଛି।
ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏହି ଦାବିଗୁଡ଼ିକୁ ଖଣ୍ଡନ କରି କହିଛି ଯେ, ବର୍ତ୍ତମାନ UPI କାରବାର ଉପରେ କୌଣସି ମର୍ଚାଣ୍ଟ ଡିସକାଉଣ୍ଟ ରେଟ (MDR) ଚାର୍ଜ ଲାଗୁ ହେଉନାହିଁ, ଯାହା ଫଳରେ ଏହି କାରବାର ଉପରେ GST ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ ହେବାର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁନାହିଁ। ୨୦୨୦ ଜାନୁଆରୀରୁ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବୋର୍ଡ ଅଫ ଡାଇରେକ୍ଟ ଟ୍ୟାକ୍ସେସ୍ (CBDT) ପର୍ସନ-ଟୁ-ମର୍ଚାଣ୍ଟ (P2M) UPI କାରବାର ଉପରେ MDR ଚାର୍ଜ ହଟାଇ ଦେଇଛି, ଯାହା ଏହି କାରବାରକୁ ଟ୍ୟାକ୍ସ-ମୁକ୍ତ ରଖିଛି।
ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଏକ ଅଫିସିଆଲ ବିବୃତିରେ କହିଛି, “ବର୍ତ୍ତମାନ ସରକାର ଆଗରେ ଏଭଳି କୌଣସି ପ୍ରସ୍ତାବ ନାହିଁ। UPI କାରବାର ଉପରେ MDR ଚାର୍ଜ ନଥିବାରୁ ଏହା ଉପରେ GST ଲାଗୁ ହେବାର କୌଣସି ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ।” ସରକାର ମଧ୍ୟ ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ପାଇଁ ନିଜର ପ୍ରତିବଦ୍ଧତାକୁ ପୁନର୍ବ୍ୟକ୍ତ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ଭାରତକୁ ବିଶ୍ୱରେ ଡିଜିଟାଲ ପେମେଣ୍ଟରେ ଅଗ୍ରଣୀ କରିଛି।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ GST କେବଳ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପେମେଣ୍ଟ-ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚାର୍ଜ ଯଥା MDR ଉପରେ ଲାଗୁ ହୁଏ, କିନ୍ତୁ UPI କାରବାରରେ ଏହି ଚାର୍ଜ ନଥିବାରୁ କୌଣସି ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲାଗୁ ହେଉନାହିଁ।
UPI ଭାରତର ଡିଜିଟାଲ ଅର୍ଥନୀତିର ମେରୁଦଣ୍ଡ ହୋଇପଡ଼ିଛି। ୨୦୧୯-୨୦ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷରେ UPI କାରବାରର ମୂଲ୍ୟ ୨୧.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଥିବାବେଳେ, ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୨୬୦.୫୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ UPI ମାଧ୍ୟମରେ ମାସିକ କାରବାର ୨୪.୭୭ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚି ଏକ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯାହା ପୂର୍ବ ମାସ ତୁଳନାରେ ୧୨.୭% ଅଧିକ।
ପର୍ସନ-ଟୁ-ମର୍ଚାଣ୍ଟ (P2M) କାରବାରର ମୂଲ୍ୟ ୫୯.୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରେ ପହଞ୍ଚିଛି, ଯାହା ବ୍ୟବସାୟୀ ଓ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ UPIର ବ୍ୟାପକ ଗ୍ରହଣୀୟତା ଓ ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ଏହି ବୃଦ୍ଧି ଡିଜିଟାଲ ଇଣ୍ଡିଆ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ସଫଳତା ଏବଂ UPIର ଶୂନ୍ୟ-ଖର୍ଚ୍ଚ ମଡେଲର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ଦର୍ଶାଉଛି।