ପୃଥିବୀ ଠାରୁ ISSର ଦୂରତା ମାତ୍ର ୪୦୦ କି.ମି, ହେଲେ ଶୁଭାଂଶୁ ଶୁକ୍ଳାଙ୍କୁ 28 ଘଣ୍ଟା କାହିଁକି ଲାଗିବ
କ'ଣ ରହିଛି ଏହା ପଛର ବୈଜ୍ଞାନିକ କାରଣ?
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପୃଥିବୀରୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହାକାସ ଷ୍ଟସନ (ISS)ର ଦୂରତା ମାତ୍ର ୪୦୦ କିଲୋମିଟର। କିନ୍ତୁ ଶୁଭାଂଶୁ ଶୁକ୍ଳାଙ୍କ ମହାକାଶ ଯାନ ଡ୍ରାଗନକୁ ଏହି ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ପ୍ରାୟ ୨୮ ରୁ ୨୯ ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗିବ। ତେଣୁ ଆପଣ ନିଶ୍ଚୟ ଭାବୁଥିବେ ଯେ, ମାତ୍ର ୪୦୦ କିଲୋମିଟର ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ କାହିଁକି ଏତେ ସମୟ ଲାଗିବ।
ତେବେ ଏହାର ଉତ୍ତର ହେଉଛି ଏହି ମହାକାଶ ଯାନକୁ ପୃଥିବୀର ଗୁରୁତ୍ୱାକର୍ଷଣରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ଏବଂ ସଠିକ୍ କକ୍ଷପଥରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ବହୁତ ଗତି ଏବଂ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ଏବଂ ISS ସହିତ ମହାକାଶ ଯାନର ଡକିଂ ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସଠିକ୍ ଏବଂ ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯେଉଁଥିରେ ଯେକୌଣସି ଭୁଲ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇପାରେ।
ତେଣୁ, ମହାକାଶ ଯାନକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ISS ନିକଟକୁ ଯିବାକୁ ପଡିବ, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ସୁରକ୍ଷିତ ଡକିଂ ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବ। Axiom-4 ମିଶନ ବୁଧବାର, ଜୁନ୍ ୨୫ ତାରିଖରେ ଭାରତୀୟ ସମୟ ଅନୁସାରେ ଦିନ ୧୨.୧ ରେ ସ୍ପେସଏକ୍ସର ଫାଲକନ୍ ୯ ରକେଟ୍ ଫ୍ଲୋରିଡାର ନାସାର କେନେଡି ସ୍ପେସ୍ ସେଣ୍ଟରର ଲଞ୍ଚ କମ୍ପ୍ଲେକ୍ସ 39A ରୁ ୪ ଜଣ କ୍ରୁ ସଦସ୍ୟଙ୍କୁ ନେଇ ମହାକାଶ ପାଇଁ ଉଡ଼ାଣ ଭରିଛି।
ଯାହା ୨୮ ରୁ ୨୯ ଘଣ୍ଟାର ଉଡ଼ାଣ ପରେ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନରେ ପହଞ୍ଚିବ। ଫ୍ଲୋରିଡାର କେନେଡି ସ୍ପେସ୍ ସେଣ୍ଟରରୁ ରକେଟ୍ ର ଉତକ୍ଷେପଣ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଫଳ ହୋଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହି ଯାତ୍ରାରେ ଶୁଭାଂଶୁ ଶୁକ୍ଳାଙ୍କୁ ISS ରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୨୮ ଘଣ୍ଟା ଲାଗିବ?
ISS ରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ କାହିଁକି ୨୮ ଘଣ୍ଟା: ସର୍ବପ୍ରଥମେ ମହାକାଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନ ବିଷୟରେ ଜାଣିବା। ଏହା ପୃଥିବୀଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୪୦୦ କିଲୋମିଟର ଉଚ୍ଚତାରେ ଅବସ୍ଥିତ।
ଏହା ଘଣ୍ଟା ପ୍ରତି ୨୭,୮୦୦ କିଲୋମିଟର ବେଗରେ ପୃଥିବୀ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରିଥାଏ। ଅର୍ଥାତ୍, ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନ ପ୍ରତି ୯୦ ମିନିଟରେ ଥରେ ପୃଥିବୀ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରିଥାଏ।
ପୃଥିବୀର ଗୁରୁତ୍ୱାକର୍ଷଣକୁ ପରାସ୍ତ କରି କକ୍ଷପଥରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ଯେକୌଣସି ମହାକାଶଯାନକୁ ବହୁତ ଉଚ୍ଚ ବେଗରେ ଯାତ୍ରା କରିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ।
ମହାକାଶଯାନକୁ ସଠିକ୍ କକ୍ଷପଥରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ପାଇଁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ଯାହା ସମୟ ଏବଂ ଶକ୍ତି ନେଇଥାଏ। ଉତକ୍ଷେପଣ ପରେ ମହାକାଶଯାନକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରି ସେମାନଙ୍କ ପଥରେ ରହିବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। ଯାହା ଏକ ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା।
ମହାକାଶଚାରୀ ଏବଂ ଉପକରଣର ସୁରକ୍ଷା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଯାତ୍ରାକୁ ସତର୍କତାର ସହ ଯୋଜନା କରିବାକୁ ପଡିବ।
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ମହାକାଶଯାନ (ଯଥା ସୋୟୁଜ୍, ଡ୍ରାଗନ୍) ପାଇଁ ଯାତ୍ରା ସମୟ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ। କିଛି ୬ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୟ ନେଇପାରେ, ଅନ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ୩ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ ଏବଂ କିଛି କିଛି ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମଧ୍ୟ ନେଇପାରେ।
ମହାକାଶକୁ ଯାତ୍ରା କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ଗତି, ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକତା ହେତୁ ଏଥିରେ କିଛି ଘଣ୍ଟା ସମୟ ଲାଗେ।
ଏହି ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜଗୁଡ଼ିକର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିବ: ମହାକାଶଯାନ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରେ। ଯେଉଁଥିରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ମହାକାଶଯାନର ତ୍ରୁଟି, ମହାକାଶ ନେଭିଗେସନରେ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।
ଉତ୍ କ୍ଷେପଣ ସମୟରେ କିମ୍ବା ରାସ୍ତାରେ, ମହାକାଶଯାନର ସିଷ୍ଟମଗୁଡ଼ିକ ଖରାପ ହୋଇପାରେ, ଯେପରିକି ଇଞ୍ଜିନ ବିଫଳତା, ଇନ୍ଧନ ଲିକ୍, କିମ୍ବା ଯୋଗାଯୋଗ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସମସ୍ୟା।
ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ସଠିକ୍ ନେଭିଗେସନ୍ ଆବଶ୍ୟକ। ଯଦି ମହାକାଶଯାନ ସଠିକ୍ ରାସ୍ତାରେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଏହାର ଗତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ, ତେବେ ଏହା ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନକୁ ହରାଇପାରେ।
ମହାକାଶରେ ମାଇକ୍ରୋଗ୍ରାଭିଟି (କମ୍ ଗୁରୁତ୍ୱାକର୍ଷଣ) ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ଏହା ମାଂସପେଶୀ ଏବଂ ହାଡ଼ ଦୁର୍ବଳତା ଏବଂ ମୁଣ୍ଡ ବୁଲାଇବା କିମ୍ବା ବାନ୍ତି ଭଳି ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।
ମହାକାଶରେ ଉଚ୍ଚ ସ୍ତରର ବିକିରଣ ଥାଏ। ଯାହା ମହାକାଶଚାରୀ ଏବଂ ମହାକାଶଯାନ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ହୋଇପାରେ। ମହାକାଶରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ଖଣ୍ଡ ମଧ୍ୟ ଥାଏ, ଯାହା ବହୁତ ଉଚ୍ଚ ଗତିରେ ଗତି କରେ।
ଡ୍ରାଗନ୍ ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ଯାନ କାହିଁକି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର: ଶୁଭାଂଶୁ ଶୁକ୍ଳାଙ୍କ ସମେତ ଚାରି ଜଣଙ୍କୁ ମହାକାଶକୁ ନେଇ ଯାଉଥିବା ମହାକାଶଯାନଟି ବହୁତ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର। ସ୍ପେସଏକ୍ସର ସାଇଟ୍ ଅନୁଯାୟୀ, ଡ୍ରାଗନ୍ ମହାକାଶଯାନ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋଟ ୫୧ଟି ମିଶନ୍ ସମାପ୍ତ କରିଛି।
ଏବେ ଏହା ଏହାର ୫୨ତମ ମିଶନ୍ ପାଇଁ ଉଡ଼ାଣ ଭରୁଛି। ପୂର୍ବରୁ ଏହା ୪୬ ଥର ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନକୁ ଯାଇଛି ଏବଂ ପୃଥିବୀକୁ ଫେରିବା ପରେ ୩୧ ଥର ପୁନର୍ବାର ମହାକାଶ ଯାତ୍ରା କରିଛି।
ଡ୍ରାଗନ୍ ମହାକାଶଯାନ ଏକ ସମୟରେ ୭ ଜଣ ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କୁ ପୃଥିବୀ କକ୍ଷପଥ ଏବଂ ତା’ପରକୁ ନେଇପାରିବ ଏବଂ ଏହାର ସବୁଠାରୁ ବିଶେଷ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଉଛି ଏହା କେବଳ ମହାକାଶକୁ ଯାଏ ନାହିଁ ବରଂ ଏହା ପୁଣି ଆସିଥାଏ ଏବଂ ପୁଣି ବ୍ୟବହାର ମଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରିବ।
ଡ୍ରାଗନ୍ ଡ୍ରାକୋ ଥ୍ରଷ୍ଟର୍ସ ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ଏବଂ ଏହି ଥ୍ରଷ୍ଟର୍ସ ଡ୍ରାଗନ୍ କୁ ଏକ କକ୍ଷପଥରେ ଥିବା ସମୟରେ ଏହାର ଦିଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଅନୁମତି ଦିଏ। ଏହା ସହିତ, ଏଥିରେ ୮ଟି ସୁପରଡ୍ରାକୋ ଅଛି ଯାହା ମହାକାଶଯାନର ଲଞ୍ଚ ଏସ୍କେପ୍ ସିଷ୍ଟମକୁ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୮.୧ ମିଟର। ଏହା ୪ ମିଟର ଚଉଡା, ଲଞ୍ଚ ସମୟରେ ଏହାର ପେଲୋଡ୍ ୬୦୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ହୋଇଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ପୃଥିବୀକୁ ଫେରିଥାଏ ସେତେବେଳେ ଏହାର ଓଜନ ଅଧା ଅର୍ଥାତ୍ ୩୦୦୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ହୋଇଯାଏ।