ରାଜଧାନୀଉପରେ ରହିଛି କାହାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ? ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାର ନା ଉପରାଜ୍ୟପାଳ … ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଶୁଣାଣି ଉପରେ ସଭିଙ୍କ ନଜର
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କୌଣସି ରାଜ୍ୟ ହେଉ ଅବା ଦେଶ ଏହାକୁ ଚଳେଇବା ପାଇଁ ସରକାର ଆବଶ୍ୟକ । କହିବାକୁ ଗଲେ ଏହା ଦ୍ୱାରା ଲୋକଙ୍କୁ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟୀତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଥାଏ । ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ଶାସନ ବ୍ୟବସ୍ଥା କୁ ସଠିକ ଭାବରେ ପରିଚାଳନା କରିପାରନ୍ତି । ତେବେ ଦେଶର ରାଜଧାନୀ ବୋଲାଉଥିବା ଦିଲ୍ଲୀରେ ଏହି ଶାସନ ଆଉ ପରିଚାଳନାକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଏବେ ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଛି । ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାର ବନାମ ଉପରାଜ୍ୟପାଳ (ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର)ଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏବେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ପହଁଚିଛି । ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ପୋଷ୍ଟିଂ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାର ଅଧିକାର ଦାବି କରି ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାରଙ୍କ ଆବେଦନ ଉପରେ ଗୁରୁବାର ଦିନ ଏହି ରାୟ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦିଲ୍ଲୀରେ ପ୍ରଶାସନିକ ସେବାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର ଅଧିକାର ସହିତ ଜଡିତ ହେବା ସହିତ କାହାପାଖରେ ଅଧିକ କ୍ଷମତା ରହିଛି ତାହା ଯର୍ଥାଥତା ପ୍ରତିପାଦିତ କରିବ ।
ଜାନୁଆରୀ ୧୮ ରେ ଏହି ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ଶେଷ କରିବା ପରେ କୋର୍ଟ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିଥିଲେ। ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାରଙ୍କ ଯୁକ୍ତି ହେଉଛି କେନ୍ଦ୍ର ତାଙ୍କର ଏବଂ ସଂସଦ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ବ୍ୟବଧାନକୁ ଦୂର କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। କିନ୍ତୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ହୋଇଥିବା ଶୁଣାଣି ସମୟରେ କେନ୍ଦ୍ର ପାଇଁ ହାଜର ହୋଇଥିବା ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ତୁଷାର ମେହତା କହିଥିଲେ ଯେ ଦିଲ୍ଲୀ ଭାରତକୁ ବାଖ୍ୟା କରେ ଅର୍ଥାତ ବିଶ୍ୱନଜରରେ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ଦେଖିବା , ଅର୍ଥାତ୍ ଭାରତକୁ ଦେଖିବା ସହିତ ସମାନ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ପ୍ରଶାସନ ତଥା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ରର ବିଶେଷ କ୍ଷମତା ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ସୂଚନାମୁତାବକ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀ ଆକ୍ଟ (GNCTD ଆକ୍ଟ) ର NCT ସରକାର ପାସ କରିଥିଲେ। ଏଥିରେ ଦିଲ୍ଲୀର ଉପରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କୁ ଆଉ କିଛି କ୍ଷମତା ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି ଆଇନ ବିରୋଧରେ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏକ ପିଟିସନ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ।ଆଉ ଆପ ଅଭିଯୋଗ ଲଗାଇ ଆସୁଥିଲା ଯେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କୁ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି।
ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଦିଲ୍ଲୀ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଲଢେଇ ଆଜି ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଆସୁଛି। ଏହାର କାରଣ ହେଉଛି ଦିଲ୍ଲୀ ଏକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟ ନୁହେଁ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ମଧ୍ୟ ଏହା ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିଛି। ବିଜେପି ନିଜେ ଦିଲ୍ଲୀ ପାଇଁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟତା ଦାବି କରୁଥିଲା। ଦିଲ୍ଲୀ ଉପରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନେଇ ଶୀଲା ଦୀକ୍ଷିତ ମଧ୍ୟ ଅଭିଯୋଗ କରୁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ଏହାକୁ କଡା ଦାବି କରିନଥିଲେ। ୨୦୧୪ ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜୟ ପରେ ବିଜେପି ସାଂସଦ ତଥା ପୂର୍ବତନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଡକ୍ଟର ହର୍ଷ ବର୍ଦ୍ଦନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଦାବି କରିବେବୋଲି ମଧ୍ୟ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲା।
କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି ଦିଲ୍ଲୀ ବାସ୍ତବରେ କଣ ?ଦିଲ୍ଲୀ ବିଷୟରେ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ମନକୁ ଆସେ, ଏହା ସହର କି? ଏହା ଏକ ରାଜ୍ୟ କି? ୟୁନିଅନ୍ ଟେରିଟୋରୀ? ଏହା NCR କି? ଏହା NCT କି?
ବାସ୍ତବରେ, ଦିଲ୍ଲୀ କେବଳ ଏକ ସହର, ରାଜ୍ୟ, ରାଜଧାନୀ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ନୁହେଁ, ବରଂ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଅଟେ। ୧୯୯୨ ମସିହାରେ, ଦିଲ୍ଲୀକୁ ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଯେଉଁଠାରେ, NCR ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ଯୋଜନା ଯାହା ୧୯୮୫ ରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଯୋଜନା ସହିତ ଦିଲ୍ଲୀ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳର ବିକାଶ ହେବ । NCR ବର୍ତ୍ତମାନ ହରିୟାଣାରେ ୧୪, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ୮, ରାଜସ୍ଥାନରେ ଦୁଇଟି ଏବଂ ସମଗ୍ର ଦିଲ୍ଲୀରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାର ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଏଠାରେ ପୋଲିସ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ଅପରାଧ ଘଟେ, ଲୋକମାନେ ଦିଲ୍ଲୀ ସରକାରଙ୍କୁ ଦାୟୀ କରନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଦିଲ୍ଲୀର ଏକ ଅଭିଯୋଗ ମଧ୍ୟ ରହିଛି ଯେ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣରଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ କେନ୍ଦ୍ର ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟରେ ବାଧା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ତେଣୁ ଆଜିର ଶୁଣାଣି ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ।
