ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେବଳ ଭାରତ ନୁହେଁ, ସାରା ପୃଥିବୀର ବିଭିନ୍ନ ଦେଶ ନିଜର ସ୍ପେସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି ।ଅନ୍ତରୀକ୍ଷରେ ଲୁଚି ରହିଥିବା ଅନେକ ରହସ୍ୟକୁ କୋଜି ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି ଦେଶ-ବିଦେଶର ବୈଜ୍ଞାନିକ । କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ଆମେରିକା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦେଶକୁ ବିଶେଷ ସଫଳତା ମିଳିପାରିନାହିଁ । ଏବେ ସୁଦ୍ଧା କେବଳ ଆମେରିକା ହିଁ ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠକୁ ମାନବ ପଠାଇବାରେ ସଫଳ ହୋଇଛି । ତେବେ ଏହି ତାଲିକାର ଭାରତ ମଧ୍ୟ ନିଜ ନାମ ସାମିଲ କରିବାକୁ ଯାଉଛି । ତେବେ ଏହି ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ଯାତ୍ରାରେ ଯଦି କେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ଏହାପରେ କ’ଣ ପଦକ୍ଷେପ ନିଆ ଯାଇ ପାରିବ?
ସୂଚନା ଅନୁସାରେ, ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ଯାତ୍ରା ସମୟରେ ପ୍ରାୟ ୨୦ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିସାରିଛି । ୧୯୮୬ ଏବଂ ୨୦୦୩ରେ ନାସା ଶଟଲ ଦୁର୍ଘଟଣାରେ ୧୪ ଜଣ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିବା ବେଳେ ସୋୟୁଜ ୧୧ ମିଶନ(୧୯୭୧)ରେ ୩ ଜଣ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଛନ୍ତି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ଆପୋଲୋ ୧ ଲଞ୍ଚ ପ୍ୟାଡ ନିଆଁରେ ମଧ୍ୟ ୩ ଜଣ ଅନ୍ତରୀକ୍ଷ ଯାତ୍ରୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା । ତେବେ ଯଦି କେହି ଯାତ୍ରୀ ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସ୍ପେସ ଷ୍ଟେସନ ଭଳି ପୃଥିବୀର ନିମ୍ନ କକ୍ଷରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥାନ୍ତି, ତେବେ ଚାଳକ ଦଳ କିଛି ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ କ୍ୟାପସୁଲ ଜରିଆରେ ଏହି ମୃତଦେହକୁ ଫେରାଇ ଅଣାଯାଇ ପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଏହା ଯଦି ଚନ୍ଦ୍ରମାରେ ଦଳ କିଛି ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଶବ ସହିତ ପୃଥିବୀକୁ ଫେରିଆସେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ପାଇଁ ନାସା ପାଖରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରୋଟୋକଲ ରହିଛି । ସେହି ଶୀଘ୍ର ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ ହେତୁ, ଶରୀରର ସଂରକ୍ଷଣ ନାସାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଚିନ୍ତା ହେବ ନାହିଁ । ଏହା ପରିବର୍ତ୍ତେ, ଏକ ନମ୍ବର ପ୍ରାଥମିକତା ନିଶ୍ଚିତ ହେବ ଯେ ଅବଶିଷ୍ଟ କର୍ମଚାରୀମାନେ ନିରାପଦରେ ପୃଥିବୀକୁ ଫେରିବେ।
ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ଭଳି ୩୦ କୋଟି ମାଇଲ ଦୂରଯାତ୍ରା ସମୟରେ କେହି ପ୍ରାଣ ହରାଇଲେ ହୁଏତ ଚାଳକ ଦଳ ଫେରି ଆସି ନ ପାରନ୍ତି । ସେମାନେ ମିଶନ ଶେଷରେ ଚାଳକ ଦଳ ସହିତ ପୃଥିବୀକୁ ଫେରିପାରନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ ମୃତଦେହକୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନରେ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖାଯାଇଥାଏ । ସେହିପରି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଲେ ତାଙ୍କର ଅନ୍ତିମ ସଂସ୍କାର କରାଯାଇ ପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଏଥିପାଇଁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡ଼ିବ, ଯାହା ଦଳର ଅନ୍ୟ ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଖୁବ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । ତେଣୁ ମୃତଦେହକୁ ପୋତିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ଶରୀରରୁ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜୀବ ମଙ୍ଗଳ ଗ୍ରହ ପରିବେଶକୁ ଦୂଷିତ କରିପାରନ୍ତି । ତେଣୁ ଦଳର ସଦସ୍ୟ ସାଥୀଙ୍କ ମୃତଦେହକୁ ନିଜ ସହିତ ମିଶନ ଶେଷରେ ଫେରାଇ ଆଣି ପାରନ୍ତି ।