କାହିଁକି ପ୍ରତିରୋପଣ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ ମସ୍ତିଷ୍କ, ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ କୁହନ୍ତି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ…

ଆଜିର ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ ବହୁତ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଅଗ୍ରଗତି କରୁଛି। ଡାକ୍ତରମାନେ ହାର୍ଟ, କିଡନୀ, ଲିଭର,  ଆଖି, ଫୁସଫୁସ ଏପରିକି ହାତ ଏବଂ ପାଦ ଭଳି ଅନେକ ଅଙ୍ଗକୁ ସହଜରେ ପ୍ରତିରୋପଣ କରିପାରିବେ। କିଡନୀ ଏବଂ ଲିଭର ପ୍ରତିରୋପଣ ଏକ ସାଧାରଣ କଥା ହୋଇଯାଉଛି, ଯାହାର ଅଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ବିଫଳ ହୁଏ। ସେଗୁଡ଼ିକ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଏ, କିନ୍ତୁ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ପ୍ରାୟତଃ ଆସେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଶରୀରର ଅନେକ ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ, ତେବେ ମସ୍ତିଷ୍କ କାହିଁକି ନୁହେଁ? ଯଦିଓ ମସ୍ତିଷ୍କ କେବେ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇଛି, ଏହା ଅନ୍ୟ ପ୍ରତିରୋପଣ ପରି ସଫଳ ହୋଇନାହିଁ। ଏହାର କାରଣ କ’ଣ? ଜାଣନ୍ତୁ କ’ଣ କୁହନ୍ତି ବିଶେଷଜ୍ଞ…

ଦିଲ୍ଲୀର ମ୍ୟାକ୍ସ ସାକେତ ହସ୍ପିଟାଲର ନ୍ୟୁରୋ ସର୍ଜରୀ ବିଭାଗର ଡାକ୍ତର ଦଳଜିତ ସିଂହ କୁହନ୍ତି , ଶରୀରର ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ, କିନ୍ତୁ ମସ୍ତିଷ୍କକୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଡାକ୍ତର ସିଂହ କୁହନ୍ତି, ମସ୍ତିଷ୍କ ମାନବ ଶରୀରର ସବୁଠାରୁ ଜଟିଳ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅଙ୍ଗ। ଏଥିରେ ପ୍ରାୟ ୮୬ ବିଲିୟନ ନ୍ୟୁରନ୍ ଅଛି, ଯାହା ଶରୀରର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଂଶକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ। ଏହି ନ୍ୟୁରନ୍ ଏତେ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ ସଂଯୁକ୍ତ ଯେ ସେଗୁଡ଼ିକୁ କାଟି ପୁଣି ସଂଯୋଗ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ମସ୍ତିଷ୍କ ମେରୁଦଣ୍ଡ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସଂଯୁକ୍ତ, ତେଣୁ ଏହାକୁ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଅନ୍ୟ ଏକ କାରଣ ହେଉଛି ମସ୍ତିଷ୍କ ପୁନର୍ଜନ୍ମ ହୁଏ ନାହିଁ, ତେଣୁ ଏହାକୁ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।

ମେରୁଦଣ୍ଡ ସମସ୍ୟା
ମସ୍ତିଷ୍କର ସମସ୍ତ ସ୍ନାୟୁ ମେରୁଦଣ୍ଡ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ। ଯଦି ଅନ୍ୟ କାହାର ମସ୍ତିଷ୍କ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଏ, ତେବେ ଏହାକୁ ମେରୁଦଣ୍ଡ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ କରିବାକୁ ପଡିବ, କିନ୍ତୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମେରୁଦଣ୍ଡକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ପୁନଃ ସଂଯୋଗ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇନାହାନ୍ତି।

ଆମର ମସ୍ତିଷ୍କ ଆମର ଚିନ୍ତାଧାରା, ସ୍ମୃତି, ଭାବନା ଏବଂ ପରିଚୟକୁ ପରିଚାଳନା କରେ। ଯଦି ଅନ୍ୟ କାହାର ମସ୍ତିଷ୍କ ଏକ ଶରୀରରେ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଏ, ତେବେ ଶରୀର ସେହି ମସ୍ତିଷ୍କ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପରି ଚିନ୍ତା କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିବ। ଅର୍ଥାତ୍, ଶରୀର କାହାର ହେବ ଏବଂ ଚିନ୍ତାଧାରା ଅନ୍ୟ କାହାର ହେବ। ଏହା ବଡ଼ ମାନସିକ ଏବଂ ପରିଚୟ ଜଟିଳତା ସୃଷ୍ଟି କରିବ।

ଯେତେବେଳେ ଶରୀରରେ କୌଣସି ନୂତନ ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତିରୋପଣ କରାଯାଏ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଏହାକୁ ବିଦେଶୀ ଭାବରେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିପାରେ। ମସ୍ତିଷ୍କ ଏତେ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଯେ ଯଦି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଏହାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରେ, ତେବେ ରୋଗୀର ମୃତ୍ୟୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। ଏହାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ, ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଔଷଧ ଦେବାକୁ ପଡିବ, ଯାହାର ଗମ୍ଭୀର ପାର୍ଶ୍ୱ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ହୋଇପାରେ।

ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନରେ, ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କ ମୃତ୍ୟୁକୁ ପ୍ରକୃତ ମୃତ୍ୟୁ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯଦି ମସ୍ତିଷ୍କ ମୃତ, ତେବେ ଏହାର ପ୍ରତିରୋପଣ ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ତେଣୁ, ଯେତେବେଳେ କାହାର ମସ୍ତିଷ୍କ ମରିଯାଏ, ତାଙ୍କୁ ମୃତ ଘୋଷଣା କରାଯାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ତାଙ୍କ ମସ୍ତିଷ୍କ ଆଉ ଉପଯୋଗୀ ନଥାଏ।