ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ-୨୦୨୪: ଜଳବିଜ୍ଞାନ କ’ଣ, କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ ଏହି ଦିବସ?
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଜୁନ ୨୧ ତାରିଖରେ ପାଳନ ହୁଏ ବିଶ୍ୱ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫି/ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ । ଯାହା ଆମକୁ ସାଗର, ମହାସାଗର, ନଦୀ, ଦ୍ରଦ, ପୋଖରୀ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଜଳାଶୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ବିଜ୍ଞାନର ଏକ ଶାଖା ଭଳି ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିର ମହତ୍ୱକୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ ଦେଇଥାଏ । ପୃଥିବୀରେ ଥିବା ନଦୀ, ହ୍ରଦ, ପୋଖରୀ ଏବଂ ସମୁଦ୍ରର ଜଳାଶୟଗୁଡ଼ିକୁ ଜାଣିବାରେ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫି ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଏହି ଦିବସ ଜଳବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ପ୍ରୟାସକୁ ଚିହ୍ନିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଏ । ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫି ପୃଥିବୀର ନଦୀ, ହ୍ରଦ, ପୋଖରୀ ଏବଂ ସମୁଦ୍ରର ଜଳାଶୟକୁ ବୁଝାଏ । ବିଶେଷ କରି ନେଭିଗେସନରେ ସୁବିଧା ପାଇଁ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ‘ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ’ ଅବସରରେ ଆମେ ଏହା ସହ ଜଡ଼ିତ ବିଶେଷ କଥା ଜାଣିଛୁ।
ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିର ମହତ୍ତ୍ୱ ଏବଂ ଜଳବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଜୁନ୍ ୨୧ ରେ ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯିବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ୍ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ (ଆଇଏଚ୍ଓ) ଦ୍ୱାରା ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୧୯୨୧ ମସିହା ଜୁନ୍ ୨୧ ତାରିଖରେ ‘ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ’ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିବା ସଂସ୍ଥା ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ୍ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (ଆଇଏଚ୍ଓ) ଭାବେ ମନୋନୀତ ହେବାର ଦିନ ଥିଲା। ୨୦୦୬ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ବିଶ୍ୱ ଜଳବିଜ୍ଞାନ ଦିବସ ହେଉଛି ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିର ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫରଙ୍କ କାର୍ୟ୍ୟକୁ ପାଳନ କରିବାର ଏକ ସୁଯୋଗ ।
ଏହି ଦିନ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିର ଅନେକ ଫାଇଦା ବିଷୟରେ କହିଥାଏ । ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ୍ ସର୍ଭେ ସେହି ଡାଟା ଦେଇଥାଏ ଯାହା ସାମୁଦ୍ରିକ ଚାର୍ଟ ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ସୁରକ୍ଷିତ ନେଭିଗେସନ୍ ପାଇଁ ଏହି ଚାର୍ଟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ । ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ୍ ଡାଟା ସାମୁଦ୍ରିକ ବାସସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇପାରେ । ସମୁଦ୍ର ଉପରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରଭାବ ବୁଝିବା ପାଇଁ ହାଇଡ୍ରୋଗ୍ରାଫିକ୍ ଡାଟା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ।