World Milk Day: ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ କ୍ଷୀରର ଉତ୍ପାଦନ ଭାରତରେ, ଜାଣନ୍ତୁ ଏହାର ଇତିହାସ-ମହତ୍ୱ ଓ ଫାଇଦା
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜି ହେଉଛି ୱାଲ୍ଡ ମିଲ୍କ ଡେ’ ବା ବିଶ୍ୱ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ । କ୍ଷୀର ଅଭାବୀ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଏକଦା ଗଣାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଭାରତ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱର ବୃହତ୍ତମ ଉତ୍ପାଦକ । ବିଶ୍ୱ ଦୁଗ୍ଧ ଉତ୍ପାଦନର ୨୩ ପ୍ରତିଶତ ଅଂଶ ଭାରତର ରହିଛି । ଦେଶରେ କ୍ଷୀରର ଦୈନନ୍ଦିନ ବ୍ୟବହାର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ୧୯୭୦ ରେ ଯେଉଁଠାରେ କ୍ଷୀରର ଦୈନିକ ବ୍ୟବହାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ୧୦୭ ଗ୍ରାମ ଥିଲା, ୨୦୨୨ ମସିହାରେ ଏହା ପ୍ରତି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ୪୪୪ ଗ୍ରାମକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।
ଦୁଗ୍ଧ ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ କେତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତାହା ଆମେ ସମସ୍ତେ ଜାଣୁ । ସେଥିପାଇଁ ସମସ୍ତେ ଶିଶୁ ହୁଅନ୍ତୁ କିମ୍ବା ବୟସ୍କ ହୁଅନ୍ତୁ, କ୍ଷୀର ପିଇବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି । ଏହା କେବଳ କ୍ୟାଲସିୟମର ଏକ ଉତ୍ତମ ଉତ୍ସ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏଥିରେ ଅନେକ ଜରୁରୀ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଏବଂ ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ମିଳିଥାଏ, ଯାହା ଆମକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖେ । କ୍ଷୀରର ଏହି ମହତ୍ୱକୁ ଜଣାଇବା ଏବଂ ଏହା ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧ ଜୁନରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ମିଲ୍କ ଡେ’ର ଇତିହାସ ଏବଂ ଏହାର ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ …
ମିଲ୍କ ଡେ’ର ଇତିହାସ କ’ଣ?
କ୍ଷୀରର ଅନେକ ଉତ୍ସ ରହିଛି । ପଶୁମାନଙ୍କଠାରୁ ଆମେ କ୍ଷୀର ପାଇଥାଉ, ତାହା ପ୍ଲାଣ୍ଟ ବେସ ମିଲ୍କ ହେଉ ବା ପ୍ୟାକେଟ୍ କ୍ଷୀର । କ୍ଷୀର ଶିଳ୍ପକୁ ଚିହ୍ନିବା ଏବଂ କ୍ଷୀରର ଉପକାରିତା ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଅବଗତ କରାଇବା ଲକ୍ଷ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଜୁନ୍ ୧ ରେ ବିଶ୍ୱ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ଏହା ୨୦୦୧ ରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ମିଲ୍କ ଡେ’ ଭାରତରେ ଦୁଇଥର ପାଳନ କରାଯାଏ :-
ଜୁନ୍ ୧ରେ ବିଶ୍ୱ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହା ସହିତ ୨୬ ନଭେମ୍ବରରେ ଭାରତରେ ଜାତୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ସେତେବେଳେ ଶ୍ୱେତ ବିପ୍ଳବର ଜନକ ଡକ୍ଟର ଭର୍ଗସେ କୁରିଏନ୍ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲଶ । ସେ ମିଲ୍କମ୍ୟାନ୍ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା । ସେ ୧୯୬୫ ରୁ ୧୯୯୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାତୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ବିକାଶ ବୋର୍ଡର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୦ ରେ ହ୍ୱାଇଟ୍ ବିପ୍ଳବ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ତାଙ୍କୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରତିବର୍ଷ ୨୬ ନଭେମ୍ବରରେ ଜାତୀୟ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ମିଲ୍କ ଡେ’ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ :-
ମିଲ୍କ ଡେ’କୁ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ପାଳନ କରିବାର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଏହାର ଲାଭ ଓ ମହତ୍ୱ ବିଷମୟରେ ଲୋକଙ୍କୁ କହିବା କି କ୍ଷୀର କେବଳ ଆମ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଲାଭଦାୟକ । ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରାୟ ୬ ବିଲିୟନ ଲୋକ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଖାଉଛନ୍ତି । ଏଥି ସହିତ ଦୁଗ୍ଧ ବ୍ୟବସାୟ ଏକ ବିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
କ୍ଷୀର ପିଇବାର ଫାଇଦା :-
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପକାର
କ୍ଷୀରରେ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଭରପୂର ରହିଛି । ଏଥିରେ କ୍ୟାଲସିୟମ୍, ପ୍ରୋଟିନ୍, ଭିଟାମିନ୍ ବି, ଭିଟାମିନ୍ ଡି, ଫସଫରସ୍ ଏବଂ ପୋଟାସିୟମ୍ ପରି ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ମିଳିଥାଏ, ଯାହା ଆମର ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।
ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ହାଡ଼ :-
କ୍ଷୀର ହେଉଛି କ୍ୟାଲସିୟମର ଏକ ଉତ୍ତମ ଉତ୍ସ, ଯାହା ହାଡ ଏବଂ ଦାନ୍ତକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଦୈନିକ କ୍ଷୀର ପିଇବା ଦ୍ୱାରା ଅଷ୍ଟିଓପୋରୋସିସ୍ ଏବଂ ଫ୍ୟାକ୍ଚର ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିଯାଏ ।
ମାଂସପେଶୀ ମରାମତି ଏବଂ ବୃଦ୍ଧି କରେ :-
କ୍ଷୀରରେ ମିଳୁଥିବା ପ୍ରୋଟିନରେ ଆମିନୋ ଏସିଡ୍ ଥାଏ, ଯାହା ମାଂସପେଶୀର ମରାମତି ଏବଂ ବଢ଼ିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ।
ହାଇଡ୍ରେସନ୍ :-
କ୍ଷୀର ମଧ୍ୟ ଏକ ହାଇଡ୍ରେଟିଂ ଡ୍ରିଙ୍କ, ଯାହା ଆମ ଶରୀରରେ ଜଳ ପରିମାଣକୁ ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ଦେଇନଥାଏ । ଏଥିରେ ଜଳ, ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍, କାର୍ବୋହାଇଡ୍ରେଟ୍ ଏବଂ ପ୍ରୋଟିନ୍ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ମିଳିଥାଏ ।
ଓଜନ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ :-
କ୍ଷୀର ବିଶେଷତଃ କମ୍ ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ମିଲ୍କ, ଯାହା ଓଜନ ବୃଦ୍ଧିକୁ ରୋକିଥାଏ ଏବଂ ଆମକୁ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅନୁଭବ କରିଥାଏ, ଯାହା ଓଜନକୁ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ କରିଥାଏ ।
