ଭାରତର କଡ଼ା ସୁରକ୍ଷା ପଦକ୍ଷେପ: ପାକିସ୍ତାନ ସୀମାରେ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ/ଅମୃତସର: ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମରେ ୨୨ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କୀ ହମଲା ପରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସୀମାରେ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ପାକିସ୍ତାନରୁ ଡ୍ରୋନ ମାଧ୍ୟମରେ ହେଉଥିବା ଅବୈଧ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଓ ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଚୋରା ଚାଲାଣକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଭାରତ ସୀମାନ୍ତରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଜୋରଦାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ ଓ ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରର ସୀମାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ସିଷ୍ଟମ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଉଛି, ଯାହା ପାକିସ୍ତାନର ଡ୍ରୋନ ଆକ୍ରମଣ ଓ ଚୋରା ଚାଲାଣର ଷଡଯନ୍ତ୍ରକୁ ବିଫଳ କରିବ।

ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ
ଭାରତୀୟ ସେନା ଓ ସୀମା ସୁରକ୍ଷା ବଳ (ବିଏସଏଫ) ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବହୃତ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମ ଡିଫେନ୍ସ ରିସର୍ଚ ଆଣ୍ଡ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ (ଡିଆରଡିଓ) ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ। ଏହି ସିଷ୍ଟମରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ରହିଛି:

ଲେଜର-ଆଧାରିତ ନିଷ୍କ୍ରିୟକରଣ: ୨ କିଲୋୱାଟ ଶକ୍ତିସମ୍ପନ୍ନ ଲେଜର ରଶ୍ମି ବ୍ୟବହାର କରି ଡ୍ରୋନକୁ ଜାମ କରାଯାଏ ବା ନଷ୍ଟ କରାଯାଏ। ଏହା ଚୀନ ନିର୍ମିତ ଡ୍ରୋନ ମୁକାବିଲା କରିବାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ।

ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ ଡିଟେକ୍ସନ ଓ ଇଣ୍ଟରଡିକ୍ସନ: ଏହି ସିଷ୍ଟମ ଡ୍ରୋନକୁ ଚିହ୍ନଟ, ଟ୍ରାକ ଓ ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରିବାରେ সକ୍ଷମ। ଏହା ଜାମିଂ, ସ୍ପୁଫିଂ ଓ ନଷ୍ଟ କରିବା ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ।

୩୬୦ ଡିଗ୍ରୀ କଭରେଜ: ରାଜସ୍ଥାନ ଓ ପଞ୍ଜାବ ସୀମାରେ ତୈନାତ ଏହି ସିଷ୍ଟମ ୩ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୩୬୦ ଡିଗ୍ରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଡ୍ରୋନ ଚିହ୍ନଟ ଓ ନଷ୍ଟ କରିପାରେ।

ସିସିଟିଭି ଓ ପିଟିଜେଡ କ୍ୟାମେରା: ସୀମାନ୍ତର ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଅଞ୍ଚଳରେ ସିସିଟିଭି ଓ ପିଟିଜେଡ (ପାନ-ଟିଲ୍ଟ-ଜୁମ) କ୍ୟାମେରା ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଡ୍ରୋନ ଗତିବିଧିର ନିରୀକ୍ଷଣରେ ସହାୟକ।

ପଞ୍ଜାବରେ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମ
ପଞ୍ଜାବ ସରକାର ପାକିସ୍ତାନ ସୀମା ସହିତ ଲାଗିଥିବା ୫୫୩ କିଲୋମିଟର ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି। ୨୮ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ପଞ୍ଜାବ ଡିଜିପି ଗୌରବ ଯାଦବ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ସିଷ୍ଟମ ବିଏସଏଫ ସହ ମିଳିତ ଭାବେ ଦ୍ୱିତୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ରେଖା ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ। ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୫ରେ ମୋହାଲୀ ଜିଲ୍ଲାର ମୁଲ୍ଲାନପୁରରେ ପଞ୍ଜାବ ପୁଲିସ ଏକ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ତିନୋଟି ସରକାରୀ ଓ ବେସରକାରୀ କମ୍ପାନୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଏକ୍ସରେ ପୋଷ୍ଟ ଅନୁସାରେ, ପଞ୍ଜାବର ଆମ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି (ଏଏପି) ସରକାର ଏହି ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଜରିଆରେ ପାକିସ୍ତାନର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଓ ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଚୋରା ଚାଲାଣକୁ ରୋକିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ।

ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରରେ ଡ୍ରୋନ ମୁକାବିଲା
ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରରେ ଲାଇନ ଅଫ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ (ଏଲଓସି) ନିକଟରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ଡିଆରଡିଓ ନିର୍ମିତ ‘ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ ଡ୍ରୋନ ଡିଟେକ୍ସନ ଆଣ୍ଡ ଇଣ୍ଟରଡିକ୍ସନ ସିଷ୍ଟମ’ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ଚୀନ ନିର୍ମିତ ପାକିସ୍ତାନୀ ଡ୍ରୋନକୁ ୧୩ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ନଷ୍ଟ କରିଥିଲା। ଏହି ଘଟଣା ଜମ୍ମୁର ୧୬ କର୍ପସ ଅଞ୍ଚଳରେ ଘଟିଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ଡ୍ରୋନଟି ନୀରିକ୍ଷଣ ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ସୀମାରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲା। ଏହା ପ୍ରମାଣ କରେ ଯେ, ଭାରତର ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଏବଂ ସୀମା ସୁରକ୍ଷାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ପାଳନ କରୁଛି।

ରାଜସ୍ଥାନରେ ୧୨ଟି ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମ
ରାଜସ୍ଥାନର ବିକାନେର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୀମାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳରେ ୧୨ଟି ୧୨ ଡି୪ ଆଣ୍ଟି-ଡ୍ରୋନ ସିଷ୍ଟମ ସ୍ଥାପନ କରାଯିବ। ଏହି ସିଷ୍ଟମ ମାଦକ ଦ୍ରବ୍ୟ, ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅବୈଧ ସାମଗ୍ରୀର ଚୋରା ଚାଲାଣକୁ ରୋକିବାରେ ସହାୟକ ହେବ। ଏକ୍ସରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ଅନୁସାରେ, ଏହି ସିଷ୍ଟମ ପାକିସ୍ତାନର ଡ୍ରୋନ ଗତିବିଧିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବ।

ପାକିସ୍ତାନର ଡ୍ରୋନ ନଷ୍ଟ ଦାବି
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପାକିସ୍ତାନ ୨୯ ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ଦାବି କରିଛି ଯେ, ସେ ଏଲଓସି ନିକଟରେ ଏକ ଭାରତୀୟ ‘କ୍ୱାଡକପ୍ଟର’ ଡ୍ରୋନ ନଷ୍ଟ କରିଛି, ଯାହାକୁ ସେ ନୀରିକ୍ଷଣ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନୀ ଆକାଶସୀମାରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଛି। ତେବେ, ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହି ଦାବିର ତୁରନ୍ତ ନିଶ୍ଚିତକରଣ ଦେଇ ନାହିଁ। ଏହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଉତ୍ତେଜନାକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରିଛି।