ହଟିବ ମହାଭାରତ ଉପରୁ ରହସ୍ୟ, ୭୦ ବର୍ଷ ପରେ ହସ୍ତିନାପୁରରେ ହେବ ଖନନ, ଅଣ୍ଟା ଭିଡିଲା ଏଏସଆଇ
ମେରଠ: ମହାକାବ୍ୟ “ମହାଭାରତ”ରେ କୌରବଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ଥିବା ହସ୍ତିନାପୁରର କଥା ସହିତ ଜଡ଼ିତ ରହସ୍ୟକୁ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱ ସର୍ବେକ୍ଷଣ(ଏଏସଆଇ) ଏକ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ ଉଠାଇଛି । ଏଏସଆଇର ଟିମ୍ ମେରଠ ଠାରୁ ପାଖାପାଖି ୪୦ କିମି ଦୂରରେ ଥିବା ସାଇଟ୍ ଉପରେ ଖନନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିବେ । ଏହି ଆଧାରରେ ୭୦ ବର୍ଷ ତଳର ରହସ୍ୟ ଖୋଜିବା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଇତିହାସକୁ ଲୋକଲୋଚନକୁ ଆଣିବାରେ ସହଜ ହେବ । ଖାଲି ସେତିକି ନୂହେଁ ଏହି ଖନନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ୱାରା ପୂର୍ବ ଆବିଷ୍କାରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସୁବିଧା ହେବ ।
ଏଏସଆଇର ନବ-ନିର୍ମିତ ମେରଠ ସର୍କଲର ଅଧୀକ୍ଷକ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ବ୍ରଜସୁନ୍ଦର ଗଡନାୟକ ଆମର ସହଯୋଗୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ମୂଖ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳ ସଂରକ୍ଷଣ ତଥା ପୁରାତନ ମନ୍ଦିରଗୁଡ଼ିକର ନବୀକରଣ ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଇଛି । ସେପ୍ଟେମ୍ବର ପରେ ମୌସୁମୀ ସରିବା ପରେ ଖନନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ ହେବ । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପାଞ୍ଚଟି ସାଇଟ ମଧ୍ୟରୁ ହସ୍ତିନାପୁର ଅନ୍ୟତମ, ଯାହାର ବିକାଶ କେନ୍ଦ୍ର ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି । ରାଖୀଗଢ଼ୀ (ହରିୟାଣା), ଶିବସାଗର (ଆସାମ), ଧୋଳାବୀରା (ଗୁଜୁରାଟ) ଏବଂ ଆଦିଚଲ୍ଲାରୁ (ତାମିଲନାଡୁ) ସହିତ ହସ୍ତିନାପୁରକୁ କେନ୍ଦ୍ର ବଜେଟ୍ ୨୦୨୦ ରେ ଆଇକନିକ୍ ସାଇଟ୍ ଭାବରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଥିଲା।
ହସ୍ତିନାପୁରରେ ପ୍ରଥମ ଖନନ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ କରାଯାଇଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ୱବିତ୍ ପ୍ରଫେସର ବିବି ଲାଲ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନେଇଥିଲେ ଯେ ମହାଭାରତ ସମୟ ପ୍ରାୟ ୯୦୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ଥିଲା ଏବଂ ଗଙ୍ଗାର ବନ୍ୟା ଦ୍ୱାରା ସହର ଧୋଇ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ମୋଦିନାଗରର ମଲ୍ଟାନିମାଲ ମୋଦୀ କଲେଜର ଇତିହାସର ଆସୋସିଏଟ୍ ପ୍ରଫେସର ଡକ୍ଟର କେ.କେ ଶର୍ମା କହିଛନ୍ତି ଯେ (୧୯୫୨) ପରେ କୌଣସି ଠୋସ୍ ବିକାଶ ହୋଇନାହିଁ। ଏହାପରେ ୨୦୦୬ ରେ ହସ୍ତିନାପୁର ଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୯୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ସିନୌଲିରେ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ଶ୍ମଶାନର ଆବିଷ୍କାର ଏବଂ ୨୦୧୮ ରେ ଏକ ତମ୍ବା ଘୋଡା ସହିତ ଚାଲୁଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ରଥର ଖୋଜ୍ ହେବାପରେ ଏହା ଦର୍ଶାଇଥିଲା ଯେ ଏହା ମହାଭାରତ ସମୟର ଅଟେ।
