ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍ ଏକ ଏପରି ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା, ଯେଉଁଥିରେ ମୂତ୍ର ଜମା ହେବା ଯୋଗୁଁ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଉଭୟ କିଡ଼ନୀରେ ଫୁଲା ଦେଖାଦେଇଥାଏ। ଏହା ସାଧାରଣତଃ ମୂତ୍ରନଳୀରେ ଅବରୋଧ ହେବା ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ମୂତ୍ରକୁ କିଡ଼ନୀରୁ ମୂତ୍ରାଶୟକୁ ଠିକ୍ ଭାବେ ପ୍ରବାହିତ ହେବାରୁ ରୋକିଥାଏ। ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମୟରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁ ଓ ମା’ ପାଇଁ ବିପଦଜନକ ହୋଇପାରେ। ଚିକିତ୍ସା ଭାଷାରେ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହାକୁ ‘ଆଣ୍ଟିନେଟାଲ ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍’ କୁହାଯାଏ।
ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍ କ’ଣ?
ଯେତେବେଳେ ମୂତ୍ର କିଡ଼ନୀରୁ ଠିକ୍ ଭାବେ ବାହାରି ନପାରେ, ତାହା କିଡ଼ନୀରେ ଜମା ହୋଇ ସୂଜନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ଏହା ଗୋଟିଏ କିଡ଼ନୀକୁ (ଏକପାଖିଆ) କିମ୍ବା ଉଭୟ କିଡ଼ନୀକୁ (ଦ୍ୱିପାଖିଆ) ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ। ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମୟରେ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁଙ୍କ ମୂତ୍ରନଳୀରେ ଜନ୍ମଗତ ତ୍ରୁଟି, ମୂତ୍ରନଳୀରେ ଅବରୋଧ କିମ୍ବା ଭେସିକୋୟୁରେଟେରାଲ ରିଫ୍ଲକ୍ସ (ମୂତ୍ରର ଓଲଟା ପ୍ରବାହ) ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ମା’ଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଗର୍ଭାଶୟର କିଡ଼ନୀରେ ପଥରୀ, ସଂକ୍ରମଣ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ଯୋଗୁଁ ହୋଇପାରେ।
ଲକ୍ଷଣ
ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ସାଧାରଣତଃ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ଜରିଆରେ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥାଏ। ମା’ଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ପେଟ ଓ ପିଠିରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ମୂତ୍ର ତ୍ୟାଗ ସମୟରେ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଜ୍ୱର, ମୂତ୍ରରେ ରକ୍ତ ଆସିବା କିମ୍ବା ଗୋଡ଼ରେ ଫୁଲା ଦେଖାଯାଇପାରେ। କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାନଦେଇପାରେ ଏବଂ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ଜରିଆରେ ଏହା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥାଏ।
ମା’ ଓ ଶିଶୁ ପାଇଁ ବିପଦ
ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍ ମା’ ଓ ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁ ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ କାରଣରୁ ବିପଦଜନକ ହୋଇପାରେ:
ଶିଶୁ ପାଇଁ: ଗର୍ଭସ୍ଥ ଶିଶୁଙ୍କ କିଡ଼ନୀରେ ସୂଜନ ଯୋଗୁଁ କିଡ଼ନୀର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମତା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇପାରେ। ଗମ୍ଭୀର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା କିଡ଼ନୀ ବିଫଳତା କିମ୍ବା ଜନ୍ମ ପରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜଟିଳତା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ। ଦ୍ୱିପାଖିଆ ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍ ଅଧିକ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇପାରେ, କାରଣ ଏହା ଶିଶୁର ବିକାଶକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ।
ମା’ ପାଇଁ: ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମୟରେ କିଡ଼ନୀରେ ସୂଜନ ଯୋଗୁଁ ମୂତ୍ରନଳୀ ସଂକ୍ରମଣ, କିଡ଼ନୀରେ ପଥରୀ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜଟିଳତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ଏହା ମା’ଙ୍କ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ପ୍ରିକ୍ଲାମ୍ପସିଆ କିମ୍ବା ଅକାଳ ପ୍ରସବ ଭଳି ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।
ଚିକିତ୍ସା ଓ ପ୍ରତିକାର
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମତ ଅନୁଯାୟୀ, ସଠିକ ଯତ୍ନ ଓ ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ୱାରା ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍କୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ। ଶିଶୁଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଅନେକ ସମୟରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ଜନ୍ମ ପରେ ନିଜେ ଠିକ୍ ହୋଇଯାଇଥାଏ। ଗମ୍ଭୀର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜନ୍ମ ପରେ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ, ରେନାଲ ସ୍କାନ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା କରାଯାଇ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇଥାଏ। କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବରୋଧ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ। ମା’ଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ଅନେକ ସମୟରେ ପ୍ରସବ ପରେ ଏହି ସମସ୍ୟା ନିଜେ ଠିକ୍ ହୋଇଯାଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଲକ୍ଷଣ ଗମ୍ଭୀର ହେଲେ ଔଷଧ କିମ୍ବା ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ।
ପ୍ରତିକାର ଉପାୟ
ଗର୍ଭାବସ୍ଥା ସମୟରେ ନିୟମିତ ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ ଓ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ।
ମୂତ୍ରନଳୀ ସଂକ୍ରମଣ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପାଣି ପିଅନ୍ତୁ ଓ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟକର ଜୀବନଶୈଳୀ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ।
ଯଦି କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଦିଏ, ତୁରନ୍ତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ।
ସଠିକ ସମୟରେ ଚିହ୍ନଟ ଓ ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ୱାରା ହାଇଡ୍ରୋନେଫ୍ରୋସିସ୍ରୁ ମା’ ଓ ଶିଶୁଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖାଯାଇପାରିବ।