ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ମୋବାଇଲ ଫୋନ, ଟାବଲେଟ ଓ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ପରି ଡିଜିଟାଲ ଡିଭାଇସ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ଜୀବନର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଂଶ ହୋଇପଡ଼ିଛି। ଅନଲାଇନ ଶିକ୍ଷା, ଗେମିଂ ଓ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆର ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ ବହୁଗୁଣିତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ବଢ଼ୁଥିବା ସ୍କ୍ରିନ ସମୟ ଶିଶୁଙ୍କ ଆଖିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି। ଡାକ୍ତରୀ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମତରେ, ଅତ୍ୟଧିକ ସ୍କ୍ରିନ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଶିଶୁମାନଙ୍କରେ ଆଖିର ସମସ୍ୟା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି।
ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମର ପ୍ରଭାବ:
ଅଖିଲ ଭାରତୀୟ ଆୟୁର୍ବିଜ୍ଞାନ ସଂସ୍ଥାନ (AIIMS) ଦିଲ୍ଲୀର ଏକ ସମୀକ୍ଷା ଅନୁସାରେ, ୬ ରୁ ୧୪ ବର୍ଷ ବୟସର ଶିଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅତ୍ୟଧିକ ସ୍କ୍ରିନ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ଡିଜିଟାଲ ଆଇ ସ୍ଟ୍ରେନ (Digital Eye Strain) ବା କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଭିଜନ ସିଣ୍ଡ୍ରୋମର ମାମଲା ୩୦% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମାୟୋପିଆ (ନିକଟ ଦୃଷ୍ଟି ଦୋଷ) ଓ ଆଖି ଶୁଷ୍କ ହେବାର ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଚାଲିଛି। ସ୍କ୍ରିନରୁ ନିର୍ଗତ ନୀଳ ଆଲୋକ (Blue Light) ଆଖିର ରେଟିନାକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇପାରେ ଏବଂ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ନିଦ୍ରା ଚକ୍ରକୁ ବିଘ୍ନିତ କରୁଛି।
ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଏଲଭି ପ୍ରସାଦ ଆଇ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟର ଡାକ୍ତର ସୁମିତା ମହାନ୍ତି କହିଛନ୍ତି, “ଶିଶୁଙ୍କ ଆଖି ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ୱେଦନଶୀଳ ହୋଇଥାଏ। ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ସ୍କ୍ରିନ ଦେଖିବା ଯୋଗୁଁ ଆଖିରେ ଜଳାପୋଡ଼ା, ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧା, ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଦୃଷ୍ଟି ଏବଂ ଏପରିକି ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ଦୃଷ୍ଟି ସମସ୍ୟା ଦେଖାଦେଇପାରେ। ଏହାକୁ ଅଣଦେଖା କଲେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଗମ୍ଭୀର ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ।”
ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ ବୃଦ୍ଧିର କାରଣ:
ଅନଲାଇନ ଶିକ୍ଷା: କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀ ପରେ ଅନଲାଇନ କ୍ଲାସ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ସ୍କ୍ରିନ ସମୟକୁ ବହୁଗୁଣିତ ବଢ଼ାଇଛି।
ଗେମିଂ: ମୋବାଇଲ ଗେମ୍ ଓ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଯେପରିକି ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ, ଟିକଟକ ଓ ଇଉଟ୍ୟୁବ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ସ୍କ୍ରିନ ଆଡ଼ିକ୍ଟ କରୁଛି।
ଅଭିଭାବକଙ୍କ ଅଜ୍ଞତା: ଅନେକ ଅଭିଭାବକ ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମର କୁପ୍ରଭାବ ସମ୍ପର୍କରେ ସଚେତନ ନଥିବା କାରଣରୁ ଶିଶୁମାନଙ୍କୁ ଅନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଭାବେ ଫୋନ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଦେଉଛନ୍ତି।
ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମରୁ ଆଖିର ସମସ୍ୟା:
ଡିଜିଟାଲ ଆଇ ସ୍ଟ୍ରେନ: ଆଖିରେ ଅସୁବିଧା, ଶୁଷ୍କତା ଓ ଲାଲ ହେବା।
ମାୟୋପିଆ: ଦୂରର ଜିନିଷ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖାଯିବା, ଯାହା ଭାରତରେ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୫-୨୦% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି।
ନୀଳ ଆଲୋକର କ୍ଷତି: ରେଟିନାର କୋଷଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ଷତି ଏବଂ ନିଦ୍ରା ଚକ୍ରରେ ବାଧା।
ଆଖି ମୁହଁକିବା ହ୍ରାସ: ସ୍କ୍ରିନ ଦେଖିବା ସମୟରେ ଶିଶୁମାନେ କମ୍ ମୁହଁକିବେ, ଯାହା ଆଖି ଶୁଷ୍କ କରାଇଥାଏ।
ସମାଧାନ ଓ ପ୍ରତିକାର:
ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଶିଶୁଙ୍କ ଆଖିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଉପାୟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି:
୨୦-୨୦-୨୦ ନିୟମ: ପ୍ରତି ୨୦ ମିନିଟରେ ୨୦ ସେକେଣ୍ଡ ପାଇଁ ୨୦ ଫୁଟ ଦୂରରେ ଥିବା କିଛି ଦେଖିବା। ଏହା ଆଖିର ଚାପ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ।
ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ ସୀମିତ କରଣ: ଆମେରିକାନ ଏକାଡେମୀ ଅଫ ପେଡିଆଟ୍ରିକ୍ସ ଅନୁସାରେ, ୨-୫ ବର୍ଷ ବୟସର ଶିଶୁଙ୍କ ପାଇଁ ଦୈନିକ ୧ ଘଣ୍ଟା ଏବଂ ୬ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର ଶିଶୁଙ୍କ ପାଇଁ ୨ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ ସ୍କ୍ରିନ ଟାଇମ ଅନୁମୋଦିତ ନୁହେ।
ବ୍ଲୁ ଲାଇଟ ଫିଲଟର: ବ୍ଲୁ ଲାଇଟ ବ୍ଲକିଂ ଚଷମା କିମ୍ବା ସ୍କ୍ରିନ ଫିଲଟର ବ୍ୟବହାର କରିବା।
ଉପଯୁକ୍ତ ଆଲୋକ ଓ ଦୂରତ୍ୱ: ସ୍କ୍ରିନକୁ ୧୮-୨୪ ଇଞ୍ଚ ଦୂରରୁ ଦେଖିବା ଏବଂ ଅଧିକ ଅନ୍ଧକାର ବା ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଆଲୋକରେ ସ୍କ୍ରିନ ବ୍ୟବହାର ନକରିବା।
ବାହାରେ ସମୟ ବିତାଇବା: ଦୈନିକ ୧-୨ ଘଣ୍ଟା ବାହାରେ ଖେଳିବା କିମ୍ବା ପ୍ରକୃତି ମଧ୍ୟରେ ସମୟ ବିତାଇବା ମାୟୋପିଆ ଆଶଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ।
ନିୟମିତ ଆଖି ପରୀକ୍ଷା: ପ୍ରତି ୬ ମାସରେ ଆଖି ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନେବା ଏବଂ ଆଖିର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଯାଞ୍ଚ କରିବା।
ଅଭିଭାବକଙ୍କ ଭୂମିକା: ଶିଶୁଙ୍କ ସ୍କ୍ରିନ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ଏବଂ ସ୍କ୍ରିନ-ମୁକ୍ତ ସମୟ ଯେପରିକି ପଢ଼ିବା, ଖେଳିବା କିମ୍ବା ପରିବାର ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା।