ଇରାନ-ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧରୁ ମହଙ୍ଗା ହେବ ରୋଷେଇ ଗ୍ୟାସ ସିଲିଣ୍ଡର! ଆପଣଙ୍କ ପକେଟ ଉପରେ ପଡ଼ିବ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଇରାନ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧର ପ୍ରଭାବ କେବଳ କ୍ରୁଡ଼ ତୈଳ ଉପରେ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏଲପିଜି (Liquefied Petroleum Gas) ରୋଷେଇ ଗ୍ୟାସ ସିଲିଣ୍ଡରର ମୂଲ୍ୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ୁଛି। ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟରେ ବଢୁଥିବା ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା ଯୋଗୁଁ ଭାରତରେ ରୋଷେଇ ଗ୍ୟାସର ଦାମ ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି, ଯାହା ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କ ପକେଟ ଉପରେ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ଏଲପିଜି ସିଲିଣ୍ଡର ମୂଲ୍ୟ ଉପରେ କିପରି ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ?
ଏଲପିଜି ଯୋଗାଣ ଓ ନିର୍ଭରଶୀଳତା
ଭାରତ ତା’ର ଏଲପିଜି ଆବଶ୍ୟକତାର ପ୍ରାୟ ୬୦% ବିଦେଶରୁ ଆମଦାନୀ କରେ, ଯେଉଁଥିରୁ ଅଧିକାଂଶ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ ଦେଶ ଯେପରିକି ସାଉଦି ଆରବ, କାତାର, ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍ସ (ୟୁଏଇ) ଏବଂ କୁଏତରୁ ଆସେ। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରୁ ଏଲପିଜି ହୋର୍ମୁଜ ଜଳଦ୍ୱାର (Strait of Hormuz) ଦେଇ ଭାରତକୁ ପରିବହନ ହୁଏ, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ଅତି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତୈଳ ଓ ଗ୍ୟାସ ପରିବହନ ମାର୍ଗ। ଇରାନ-ଇସ୍ରାଏଲ ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଗୁଁ ଯଦି ହୋର୍ମୁଜ ଜଳଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ ହୁଏ, ତେବେ ଏଲପିଜି ଯୋଗାଣରେ ଗୁରୁତର ବାଧା ସୃଷ୍ଟି ହେବ, ଯାହା ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିର କାରଣ ହେବ।
ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିର ଆଶଙ୍କା
ଇରାନ ଓ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରେ କ୍ରୁଡ଼ ତୈଳର ମୂଲ୍ୟ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ଉଠାନମା କରୁଛି। ଏହା ସହିତ ଏଲପିଜିର ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ମତରେ, ଯଦି ହୋର୍ମୁଜ ଜଳଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ ହୁଏ, ତେବେ ଏଲପିଜି ଆମଦାନୀ ଖର୍ଚ୍ଚ ୨୦-୩୦% ବୃଦ୍ଧି ପାଇପାରେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଦିଲ୍ଲୀରେ ୧୪.୨ କିଲୋଗ୍ରାମର ଏକ ଅଣ-ସବସିଡି ଏଲପିଜି ସିଲିଣ୍ଡରର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୮୦୩ ଟଙ୍କା। ଯଦି ଯୋଗାଣ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୧୦୦୦ ଟଙ୍କା କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ହୋଇପାରେ। ଏହା ସାଧାରଣ ପରିବାରର ମାସିକ ବଜେଟକୁ ଗୁରୁତର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ କରିବ।
ଉଜ୍ଜ୍ୱଳା ଯୋଜନା ଗ୍ରାହକଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳା ଯୋଜନା (PMUY) ଅଧୀନରେ ଲାଭପ୍ରାପ୍ତ ପରିବାରମାନେ ସବସିଡି ପାଉଛନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରତି ୧୪.୨ କିଲୋଗ୍ରାମ ସିଲିଣ୍ଡରରେ ୩୦୦ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ, ଯଦି ଏଲପିଜିର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ, ତେବେ ସରକାରଙ୍କୁ ସବସିଡିର ବୋଝ ବଢ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ ଅଥବା ଗ୍ରାହକମାନେ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବେ। ଏହା ଗରିବ ଓ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ପରିବାରଙ୍କୁ ଅଧିକ ଆର୍ଥିକ ଚାପରେ ପକାଇବ।