କର୍ଣ୍ଣାଟକ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଦଳ ମାନ୍ୟତା ପାଇବ କି ଆପ୍ ? ଏପ୍ରିଲ ୧୩ ସୁଦ୍ଧା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଗୁଜୁରାଟ ସ୍ଥିତି ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଏକ ଜାତୀୟ ଦଳ ହୋଇପାରିଛି ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ତଥାପି ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନର୍ବାଚନ ଅୟୋଗଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ସେଭଳି କୌଣସି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇନାହିଁ । ଏହି ବିଳମ୍ବ ହେତୁ ଆପ୍ ଦଳ କ୍ରୋଧିତ ହେବା ସହ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ହାଇକୋର୍ଟ ର ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଛି । ଆପ୍ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସଂଯୋଜକ ପ୍ରୀତି ରେଡ୍ଡୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ହାଇକୋର୍ଟରେ ଏକ ପିଟିସନ ଦାଖଲ କରାଯାଇଛି। ଆବେଦନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଜାତୀୟ ଦଳ ହେବାର ସମସ୍ତ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରୁଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ମାନ୍ୟତା ପାଇବାରେ ବିଳମ୍ବ ହେଉଛି। ଏହା ଉପରେ ଶୁଣାଣି କରି କୋର୍ଟ ଏପ୍ରିଲ ୧୩ ପର‌୍ୟ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ସମୟ ଦେଇଛନ୍ତି । ଏପ୍ରିଲ ୧୩ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆପ୍ ଜାତୀୟ ହେବ କି ନାହିଁ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାକୁ କହିଛନ୍ତି ।

ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଦଳ ହେବା ପାଇଁ କ’ଣ ଯୋଗ୍ୟତା ଥିବା ଆବଶ୍ୟକ

ଯଦି ଦେଶର ଚାରୋଟିରୁ ଅଧିକ ରାଜ୍ୟରେ କୌଣସି ଦଳ ୬ ପ୍ରତିଶତରୁ ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ପାଏ, ତେବେ ଏହାକୁ ଏକ ଜାତୀୟ ଦଳ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଏହି ଯୁକ୍ତି କୁ ନେଇ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି କୋର୍ଟର ଦ୍ୱାରସ୍ଥ ହୋଇଛି ବା ପିଟିସନ ମଧ୍ୟ ଦାଖଲ କରିଛି ।
ସମସ୍ତ ଆସନରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ଆମ୍ ଆଦମୀ ପାର୍ଟି ଘୋଷଣା କରିଛି। ଆପ୍ କହିଛି ଯେ ଯଦି ଏହା ଜାତୀୟ ମାନ୍ୟତା ପାଏ, ତେବେ ଏହା ଦଳ ପାଇଁ ଭଲ ହେବ ।

ନ୍ୟାସନାଲ ପାର୍ଟିର ସୁବିଧା

୧. ଜାତୀୟ ଦଳକୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରତୀକ ବା ଚିହ୍ନ ଦିଆଯାଏ । ଯାହାକୁ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦଳ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ ନାହିଁ।

୨. ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ‘ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଜାତୀୟ’ ଦଳଗୁଡିକ ନାମାଙ୍କନ ଦାଖଲ ପାଇଁ କେବଳ ଜଣେ ପ୍ରସ୍ତାବକ ବା ପ୍ରପୋଜର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାନ୍ତି ।

୩. ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ‘ରାଜ୍ୟ’ ଏବଂ ‘ଜାତୀୟ’ ଦଳମାନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ବିନା ମୂଲ୍ୟରେ ଦୁଇଟି ସେଟ୍ ଭୋଟର ତାଲିକା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ।

୪. ଏହି ଦଳଗୁଡିକ ସେମାନଙ୍କର ପାର୍ଟି ଅଫିସ୍ ସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ଜମି କିମ୍ବା କୋଠା ପାଆନ୍ତି ।

୫. ରାଜ୍ୟ ତଥା ଜାତୀୟ ଦଳ ୪୦ ଟି ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟ ଦଳମାନେ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାର ସମୟରେ ୨୦ ଟି ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଥାଏ । ଷ୍ଟାର ପ୍ରଚାରକମାନଙ୍କର ଯାତ୍ରା ଖର୍ଚ୍ଚ ସେମାନଙ୍କ ଦଳର ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ନିର୍ବାଚନ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନଥାଏ ।

୬. ନିର୍ବାଚନର କିଛି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଜାତୀୟ ତଥା ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ ଟେଲିଭିଜନ୍ ଏବଂ ରେଡିଓରେ ପ୍ରସାରଣ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଏ । ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ଯଥାସମ୍ଭବ ଲୋକଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜର ବାର୍ତ୍ତା ପହଞ୍ଚାଇବେ ପାରିବେ ।

କେତେଟା ଜାତୀୟ ଦଳ, ନିୟମ କ’ଣ?

ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ ୪୦୦ଟି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ରହିଛି କିନ୍ତୁ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ ୭ ଜଣ ଜାତୀୟ ଦଳର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛନ୍ତି। ଦେଶରେ ତିନୋଟି ସ୍ତରର ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଅଛନ୍ତି । ଜାତୀୟ ଦଳ, ରାଜ୍ୟ ଦଳ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ।
୭ ଟି ଜାତୀୟ ଦଳ ବ୍ୟତୀତ ଦେଶରେ ୩୫ ଟି ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରୀୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଅଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସେଠାରେ ୨୫୦ ରୁ ଅଧିକ ଆଞ୍ଚଳିକ ଦଳ ଅଛି ।

କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳକୁ ଜାତୀୟ ଦଳ ମାନ୍ୟତା ପାଇବା ପାଇଁ କିଛି ସର୍ତ୍ତ, ନିୟମ ଏବଂ ଯୋଗ୍ୟତା ରହିଛି । ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ, ଭୋଟ୍ ଅଂଶୀଦାର, ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ସ୍ୱୀକୃତି, ଅଧିକ ରାଜ୍ୟରେ ଭୋଟ୍ ଅଂଶୀଦାର ସହ ଜଡିତ ନିୟମ ଆଧାରରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଏକ ଜାତୀୟ ଦଳ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ମିଳେ। ଯେକୌଣସି ଦଳ ଏହି ମାନଦଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ପୂରଣ କରେ ଏକ ଜାତୀୟ ଦଳ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ହେବ ।