କଂଗ୍ରେସର ଜାତି ଗଣନା ନୀତି ଉପରେ ଉଠିଲା ପ୍ରଶ୍ନ: ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପରେ ମଧ୍ୟ ହେଲାନି କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତରେ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ପ୍ରବକ୍ତା ହେବାର ଦାବି କରୁଥିବା କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟିର ଜାତି ଗଣନା ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନୀତି ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ଗମ୍ଭୀର ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି। ଦଶନ୍ଧି ଧରି କଂଗ୍ରେସ ଜାତି ଗଣନା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହାର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ନୀତିଗତ ଅବହେଳା, ରାଜନୈତିକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତା ଏବଂ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିରେ ସୀମିତ ରହିଛି। ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜାତି ଗଣନା ଅନ୍ୟ ପଛୁଆ ବର୍ଗ (ଓବିସି) ଏବଂ ସାଧାରଣ ବର୍ଗ ସମେତ ସମସ୍ତ ଜାତିର ଜନସାଂଖ୍ୟିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିଥାନ୍ତା, କିନ୍ତୁ କଂଗ୍ରେସ ରାଜନୈତିକ କାରଣ ଯୋଗୁଁ ଏହାକୁ ଏଡ଼ାଇ ଚାଲିଛି ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି। ଏହି ଖବର ୫ ମେ ୨୦୨୫ରେ ଏକ ଏକ୍ସ (ପୂର୍ବରୁ ଟ୍ୱିଟର) ପୋଷ୍ଟ ମାଧ୍ୟମରେ ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଛି।

କଂଗ୍ରେସର ଅବହେଳା
ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ କଂଗ୍ରେସ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି କେନ୍ଦ୍ରରେ ଶାସନ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜାତି ଗଣନା କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି। ୧୯୩୧ ପରେ ଭାରତରେ କୌଣସି ଜାତି ଗଣନା ହୋଇନାହିଁ, ଯାହା ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ନୀତି ଗଠନ ୧୯୫୧ରେ କଂଗ୍ରେସ ସରକାର ଜାତି ଗଣନାକୁ ଏକ ବିକଳ୍ପ ଭାବେ ସାମାଜିକ-ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ଶିକ୍ଷାଗତ ସର୍ଭେ (SECC) ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହାର ତଥ୍ୟ ଅସଂଗଠିତ ଏବଂ ଅପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ୨୦୧୧ରେ SECC କରାଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏହାର ଜାତି ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇ ନଥିଲା, ଯାହା କଂଗ୍ରେସର ନୀତିଗତ ଅସଫଳତାକୁ ସୂଚାଇଛି।

ରାଜନୈତିକ କାରଣ ଓ ଅଭିଯୋଗ
ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ବିଶ୍ଲେଷକମାନେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି ଯେ କଂଗ୍ରେସ ଜାତି ଗଣନାକୁ ରାଜନୈତିକ କାରଣରୁ ଏଡ଼ାଇ ଆସିଛି। ଜାତି ଗଣନା ହେଲେ ଓବିସି ଏବଂ ଅନ୍ୟ ପଛୁଆ ଜାତିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ତଥ୍ୟ ମିଳିପାରିଥାନ୍ତା, ଯାହା ସଂରକ୍ଷଣ ନୀତି ଏବଂ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କରିପାରିଥାନ୍ତା। କିନ୍ତୁ, ରାଜନୈତିକ ସମୀକରଣ ଏବଂ କିଛି ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଜାତି ଗୋଷ୍ଠୀର ବିରୋଧ ଯୋଗୁଁ କଂଗ୍ରେସ ଏହାକୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର ଦେଇନଥିଲା ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି।

ଓବିସି ଓ ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟର ପ୍ରସଙ୍ଗ
କଂଗ୍ରେସ ନିଜକୁ ଓବିସି ଏବଂ ପଛୁଆ ଜାତିର ସମର୍ଥକ ଭାବେ ଦାବି କରୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଜାତି ଗଣନା ଅଭାବରେ ଏହି ଜାତି ଗୋଷ୍ଠୀର ସଠିକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ଏବଂ ଅଧିକାର ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇ ନଥିଲା। ଓବିସି ନେତାମାନେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ଜାତି ଗଣନା ନ ହେବା ଯୋଗୁଁ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟ କଲ୍ୟାଣକାରୀ ଯୋଜନା ସଠିକ୍ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇପାରୁନାହିଁ। ଏହା କଂଗ୍ରେସର ସାମାଜିକ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି।