Bank Locker:ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକରରେ ଆପଣଙ୍କର ସୁନା କେତେ ସୁରକ୍ଷିତ? ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କ ଲୁଟ ହୁଏ ତେବେ… କ’ଣ କହୁଛି ନିୟମ ଜାଣନ୍ତୁ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜିକାଲି ଦେଶରେ ସୁନା ଏବଂ ରୂପା ମୂଲ୍ୟ ହୁ ହୁ ହେଇ ବଢୁଛି । ଏହି ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ରୟ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବରେ ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ।

ଭାରତରେ, ସୁନା କ୍ରୟ କେବଳ ସଉକ ପାଇଁ ନୁହେଁ ଏହା ଏକ ନିବେଶ ଉପକରଣ ମଧ୍ୟ। ଲୋକମାନେ ଏବେ ବି ବିବାହ, ଧାର୍ମିକ ଉତ୍ସବ ଏବଂ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ପାଇଁ ସୁନା କିଣିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି। ଡିଜିଟାଲ୍ ସୁନା ଏବଂ ସୁନା ETF ଭଳି ଆଧୁନିକ ବିକଳ୍ପ ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସୁନା ଗହଣାର ଚାହିଦା ଆଗଭଳି ସମାନ ରହିଛି।

ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସବୁବେଳେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ଘରେ ସୁନା ରଖିବା କ’ଣ ଠିକ୍? କାରଣ ଘରେ ସୁନା କିମ୍ବା ମୂଲ୍ୟବାନ ଜିନିଷ ରଖିବା ସର୍ବଦା ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ। ତେଣୁ, ଲୋକମାନେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକରରେ ଅଳଙ୍କାର, ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମୂଲ୍ୟବାନ ଜିନିଷ ରଖିବା ସୁରକ୍ଷିତ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କ’ଣ ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକରରେ ସଂରକ୍ଷିତ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥାଏ? ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (RBI)ର ନିୟମ କଣ ରହିଛି ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା …

ଆରବିଆଇ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ, ସମସ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କ ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବ ଲକର ଧାରକଙ୍କ ସହିତ ଏକ ନୂତନ ଚୁକ୍ତିନାମା କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ । ଆରବିଆଇ ଅନୁଯାୟୀ, ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ଖାଲି ଲକରଗୁଡ଼ିକର ଏକ ତାଲିକା ଏବଂ ଏକ ପ୍ରତୀକ୍ଷା ତାଲିକା ଗ୍ରାହକମାନଙ୍କୁ ଦେଖାଇବାକୁ ପଡିବ। ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରାହକଙ୍କଠାରୁ ଏକ ସମୟରେ ସର୍ବାଧିକ ତିନି ବର୍ଷର ଭଡା ମଧ୍ୟ ନେଇପାରିବେ।ଏହାସହ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ମନଇଚ୍ଛା ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଲଗାଇପାରିବେ ନାହିଁ।

ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (RBI) ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକର ବ୍ୟବହାର ସମ୍ପର୍କରେ ନୂତନ ନିୟମ ଲାଗୁ କରିଛି। ଏହି ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ, ଗ୍ରାହକମାନେ ଏବେ କେବଳ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଏବଂ ଆଇନଗତ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ସେମାନଙ୍କ ଲକରରେ ରଖିପାରିବେ। ଯଦି କେହି ଲକରକୁ ବେଆଇନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଏଥିରେ ବେଆଇନ ଜିନିଷ ରଖନ୍ତି, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କ କଠୋର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରେ।

ଲକରରେ କେଉଁ ଜିନିଷ ରଖିବାକୁ ଅନୁମତି ଅଛି?
ଗ୍ରାହକମାନେ ଲକରରେ ଅଳଙ୍କାର ଏବଂ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାଗଜପତ୍ର ରଖିପାରିବେ ଯେପରିକି-

ଅଳଙ୍କାର
ସମ୍ପତ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟଗୁଡ଼ିକ
ଋଣ ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ
ଜନ୍ମ କିମ୍ବା ବିବାହ ପ୍ରମାଣପତ୍ର
ବୀମା ପଲିସି
ଆପଣ ସଞ୍ଚୟ ବଣ୍ଡ ଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ଜିନିଷଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିପାରିବେ।
ଲକର ଚାବି ଏବଂ ପ୍ରବେଶ କେବଳ ସେହି ଗ୍ରାହକଙ୍କ ପାଖରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ ଯାହାଙ୍କ ନାମରେ ଲକର ରଖାଯାଇଛି। ପରିବାରର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ସଦସ୍ୟ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଲକର ପ୍ରବେଶ କରିପାରିବେ ନାହିଁ ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ନାମରେ ଅନୁମତି ନଥିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ।

ବ୍ୟାଙ୍କ କେବେ ଦାୟିତ୍ବବାନ ହୁଏ?
ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ବ୍ୟାଙ୍କର ଅବହେଳା କିମ୍ବା କୌଣସି କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଠକେଇ ଯୋଗୁଁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକରରେ ରଖାଯାଇଥିବା କୌଣସି ଜିନିଷ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଗ୍ରାହକଙ୍କୁ କ୍ଷତିପୂରଣ ଦେବାକୁ ପଡିବ।

ଏହି କ୍ଷତିପୂରଣର ପରିମାଣ ବାର୍ଷିକ ଲକର ଭଡ଼ା ସହିତ ଜଡିତ। ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଲକର ଭଡ଼ାର ୧୦୦ଗୁଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ବାର୍ଷିକ ଲକର ଭଡ଼ା ୨୦୦୦ ହୁଏ, ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ୨୦୦,୦୦୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷତିପୂରଣ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିପାରେ।

ବ୍ୟାଙ୍କରେ ସୁନା ରଖିବା ପାଇଁ ଲକର କିପରି ପାଇବେ? ଯଦି ଆପଣ ଆପଣଙ୍କର ସୁନାକୁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଲକରରେ ସୁରକ୍ଷିତ ଭାବରେ ରଖିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ।

ପଦକ୍ଷେପ ୧: ଲକର ପାଇଁ ଆବେଦନ କରନ୍ତୁ:

ପ୍ରଥମେ ଆପଣଙ୍କର ଆକାଉଣ୍ଟ ଥିବା ବ୍ୟାଙ୍କ ଶାଖାକୁ ଯାଆନ୍ତୁ।
ଲକର ପାଇଁ ଆବେଦନ ଫର୍ମ ମାଗନ୍ତୁ।
ଫର୍ମରେ ଆପଣଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବିବରଣୀ ପୂରଣ କରନ୍ତୁ।
ଯଦି ଆପଣ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ଅନ୍ୟ କାହାକୁ ଯୁଗ୍ମ ଧାରକ ଭାବରେ ସାମିଲ କରିପାରିବେ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଆପଣଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ଲକରକୁ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଇପାରିବ।
ପୂରଣ ହୋଇଥିବା ଫର୍ମଟିକୁ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଦାଖଲ କରନ୍ତୁ।

ପଦକ୍ଷେପ 2: ଆବଣ୍ଟନ ଏବଂ ଚୁକ୍ତିନାମା ପାଇଁ ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତୁ

ଫର୍ମ ଦାଖଲ କରିବା ପରେ, ଲକର ଉପଲବ୍ଧ ହେଲେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆପଣଙ୍କୁ ତାହା ପ୍ରଦାନ କରିବ।
ଲକରର ନିୟମ ଏବଂ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ସମ୍ବଳିତ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଭଲଭାବରେ ପଢ଼ନ୍ତୁ ଏବଂ ସ୍ୱାକ୍ଷର କରନ୍ତୁ।
ଆପଣଙ୍କୁ ଏବଂ ନୋମିନିଙ୍କୁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ କାଗଜପତ୍ର ଦାଖଲ କରିବାକୁ ପଡିବ।
ଲକର ବ୍ୟବହାର ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଭଡା ଜମା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।