ବିନା ଛାଡ଼ପତ୍ରରେ କରିପାରିବେ କି ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ? ଜାଣନ୍ତୁ ଭାରତରେ ଏହାକୁ ନେଇ କ’ଣ ଅଛି ନିୟମ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଲାଲୁ ପ୍ରସାଦ ଯାଦବ ନିଜ ବଡ଼ ପୁଅ ତେଜ ପ୍ରତାପ ଯାଦବଙ୍କୁ ପରିବାରଠାରୁ ଭିନ୍ନ କରିଦେଇଛନ୍ତି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ବିହାରରେ ହେବାକୁ ଥିବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଏହି ହଙ୍ଗାମା ପଛରେ କାରଣ ହେଉଛି ତେଜ ପ୍ରତାପ ଏବଂ ଅନୁଷ୍କା ଯାଦବଙ୍କ କିଛି ଫଟୋ ଏବଂ ଭିଡିଓ ଯାହା ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଭାଇରାଲ ହୋଇଛି।

ଫଟୋରେ ଉଭୟ ପରସ୍ପରକୁ ପ୍ରେମ କରୁଥିବା ଏବଂ ପରସ୍ପରର ବହୁତ ନିକଟତର ହେଉଥିବା ଦେଖାଯାଉଛି। କିଛି ଫଟୋରେ ଅନୁଷ୍କା ତାଙ୍କ ମଥାରେ ସିନ୍ଦୁର ମଧ୍ୟ ଲଗାଇଛନ୍ତି।

କିନ୍ତୁ, ଏସବୁ ପରେ ତେଜ ପ୍ରତାପ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ତାଙ୍କ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଆକାଉଣ୍ଟ ହ୍ୟାକ୍ ହୋଇଯାଇଛି। ସେହି ସମୟରେ, ତେଜ ପ୍ରତାପଙ୍କ ଭାଇ ତେଜସ୍ୱୀ ଯାଦବ ଏବଂ ଅନୁଷ୍କାଙ୍କ ଭାଇ ଆକାଶ ଯାଦବ ଉଭୟ ବୟସ୍କ ଏବଂ ଏହା ସେମାନଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ମାମଲା ବୋଲି କହିଛନ୍ତି।

ଏସବୁ ଭିତରେ, ଏଠାରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ, ତେଜ ପ୍ରତାପ ଯାଦବ ପୂର୍ବରୁ ବିବାହିତ। ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପତ୍ନୀ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ଯାଦବଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ଛାଡପତ୍ର ମାମଲା କୋର୍ଟରେ ବିଚାରାଧୀନ ଅଛି, ତେବେ ତେଜ ପ୍ରତାପ ଛାଡପତ୍ର ନ ନେଇ ପୁଣି ବିବାହ କରିପାରିବେ କି? ଯଦି ତେଜ ପ୍ରତାପ କିମ୍ବା ଭାରତର କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ଏହା କରନ୍ତି, ତେବେ କ’ଣ ଏହି ସମ୍ପର୍କ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ବୈଧ ହେବ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ବିଷୟରେ..

ଭାରତରେ ଛାଡପତ୍ର ନ ନେଇ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରିବା ଆଇନ: ଭାରତରେ ଛାଡପତ୍ର ନ ନେଇ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରିବା ବେଆଇନ ଏବଂ ଆଇନ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଏହାକୁ ଦ୍ବୀବିବାହ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯିବ। ଆଇନ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, BNS 82 (ଭାରତୀୟ ନ୍ୟାୟ ସଂହିତା) କିମ୍ବା ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡ ସଂହିତା (IPC) ର ଧାରା 494 ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ବିବାହକୁ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ସମାପ୍ତ ନକରି ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ଅପରାଧ ବର୍ଗରେ ଆସେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ 7 ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜେଲ୍, ଜରିମାନା କିମ୍ବା ଉଭୟ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇପାରିବ।

ଭାରତରେ ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମରେ ବିବାହ ସମ୍ପର୍କରେ କ’ଣ ଆଇନ ଅଛି? ହିନ୍ଦୁ ବିବାହ ଆଇନ, 1955: ହିନ୍ଦୁ, ବୌଦ୍ଧ, ଜୈନ ଏବଂ ଶିଖ ଧର୍ମର ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ।

ପ୍ରଥମ ବିବାହ ଆଇନଗତ ଭାବରେ ସମାପ୍ତ ନ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହକୁ ଅବୈଧ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ମୁସଲିମ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଆଇନ (ଶରିଆ), 1937: ମୁସଲିମ ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ଚାରୋଟି ବିବାହ କରିବାର ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଯଦି ଜଣେ ହିନ୍ଦୁ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରିବା ପାଇଁ ଇସଲାମ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ଅବୈଧ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯିବ।

ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନ୍ ବିବାହ ଆଇନ, ୧୮୭୨ ଏବଂ ପାର୍ସି ବିବାହ ଏବଂ ଛାଡପତ୍ର ଆଇନ, ୧୯୩୬: ଏହି ଧର୍ମଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଛାଡପତ୍ର ବିନା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ ବେଆଇନ।

ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବିବାହ ଆଇନ, ୧୯୫୪: ଯଦିଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଏହି ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ବିବାହ କରନ୍ତି, ତେବେ ପୁନର୍ବାର ବିବାହ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଛାଡପତ୍ର ନେବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ।

କେଉଁ ବିଶେଷ ପରିସ୍ଥିତିରେ କୋର୍ଟ ଛାଡପତ୍ର ବିନା ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଅନ୍ତି: ଦିଲ୍ଲୀର କରକର୍ଡୁମା କୋର୍ଟରେ ଅଭ୍ୟାସ କରୁଥିବା ଓକିଲ ମନୀଷ ଭାଦୋରିଆ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ; ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି କେବଳ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କରିବା ପାଇଁ ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହାକୁ ଆଇନର ଅପବ୍ୟବହାର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯିବ ଏବଂ IPC 494 ଅନୁଯାୟୀ, ଏକ ଦଣ୍ଡନୀୟ ଅପରାଧ ହେବ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଯଦି ଦ୍ୱିତୀୟ ପତ୍ନୀ ପ୍ରଥମ ବିବାହ ବିଷୟରେ ଜାଣି ନ ଥିଲେ, ତେବେ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ଭରଣପୋଷଣର ଅଧିକାର ଦେଇପାରିବେ। ସେ ଆଇନ ବିଷୟରେ ଆହୁରି ସ୍ପଷ୍ଟ କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଆଇନରେ ଧାରା 108 (ପ୍ରମାଣ ଆଇନ) ଅଛି, ଯାହା ଅନୁଯାୟୀ ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନସାଥୀ 7 ବର୍ଷ ଧରି ନିଖୋଜ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ କେହି ତାଙ୍କୁ ଖୋଜି ପାଇପାରୁ ନାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ସେ କୋର୍ଟରେ ଏକ ଆବେଦନ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ।

ଯାହା ପରେ କୋର୍ଟ ସେମାନଙ୍କ ବିବାହକୁ ଅସିଦ୍ଧ ଘୋଷଣା କରି ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହକୁ ଅନୁମତି ଦେଇପାରିବେ। କିନ୍ତୁ ଏହା ପୂର୍ବରୁ, କୋର୍ଟ ଉକ୍ତ ମହିଳା କିମ୍ବା ପୁରୁଷଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଦନ୍ତ କରନ୍ତି, ଯଦି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସାତ ବର୍ଷ ଧରି ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଶୁଣାଯାଏ ନାହିଁ, ତେବେ ପୋଲିସ ତାଙ୍କୁ ମୃତ ବୋଲି ବିବେଚନା କରେ ଏବଂ କୋର୍ଟକୁ ଏ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦିଏ। ଯାହା ପରେ କୋର୍ଟ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର ବିବାହ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇପାରିବେ।