ଅଦ୍ଭୁତ! ମୃତ୍ୟୁର ୧୫ ବର୍ଷ ପରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ଖେଳାଳିଙ୍କ ଟେଷ୍ଟ ଡେବ୍ୟୁ, କ୍ରିକେଟ ଜଗତ ସ୍ତବ୍ଧ ! ଏହା କେମିତି ସମ୍ଭବ….

ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର: ମୃତ୍ୟୁର 15 ବର୍ଷ ପରେ ଜଣେ ଖେଳାଳି କ’ଣ ଡେବ୍ୟୁ କରିପାରିବେ? ଆପଣ ଏହାକୁ ଏକ ମଜା ବୋଲି ଭାବିପାରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହା ବାସ୍ତବତା। ଇଂଲଣ୍ଡ କ୍ରିକେଟର ହ୍ୟାରି ଲି ଏହା କରିଥିଲେ।

କ୍ୟାରିୟରରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଟେଷ୍ଟ ମ୍ୟାଚ୍ ଖେଳିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ଇତିହାସ ପୁସ୍ତକରେ ରେକର୍ଡ ହୋଇଥିବା ଏହି ନାମ ଅମର ହୋଇଗଲା, କାରଣ ହ୍ୟାରି ଲି ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର 15 ବର୍ଷ ପରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କ୍ରିକେଟରେ ଡେବ୍ୟୁ କରିଥିଲେ।

ହ୍ୟାରି ଲି ୧୮୯୦ ମସିହାରେ ଜଣେ ପନିପରିବା ଏବଂ କୋଇଲା ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ଘରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ମେରିଲେବୋନର ରାସ୍ତାରେ ବଢ଼ିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସ୍ୱପ୍ନ ଥିଲା, ତାହା ହେଉଛି ଲର୍ଡସ୍ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡରେ ଖେଳିବା । ଯାହାକୁ କ୍ରିକେଟର ମକ୍କା କୁହାଯାଏ।

୧୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ MCC (ମେରିଲେବୋନ କ୍ରିକେଟ୍ କ୍ଲବ)କୁ ଏକ ଚିଠି ଲେଖି ଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଷ୍ଟାଫ୍ ଭାବରେ ଚାକିରି ମାଗିଥିଲେ। ଏଠାରେ ସେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡ ସଫା କରିବା ଠାରୁ ପିଚ୍ ରୋଲିଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଧୀରେ ଧୀରେ ମିଡିଲସେକ୍ସର ୧୯ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ଦଳରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଲେ ଏବଂ ୧୯୧୪ ସୁଦ୍ଧା ସେ କାଉଣ୍ଟି ଦଳର ଜଣେ ନିୟମିତ ଖେଳାଳି ହୋଇଗଲେ।

୧୯୧୪ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହେବା ମାତ୍ରେ ଲର୍ଡସରେ ଖେଳିବାର ତାଙ୍କର ସ୍ୱପ୍ନ ଉଭାନ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା। ବ୍ରିଟେନ ସମସ୍ତ ଯୁବକଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଥିଲା। ହ୍ୟାରି ବ୍ରିଟିଶ ସେନାର ୧୩ତମ ବାଟାଲିୟନ (କେନସିଂଟନ) ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୧୫ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ଫ୍ରାନ୍ସ ପଠାଯାଇଥିଲା।

ମେ ୯ ତାରିଖରେ, ଅବର୍ସ ରିଜ୍ ଯୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କ ଜଙ୍ଘରେ ଗୁଳି ବାଜିଥିଲା ​​ଏବଂ ଜର୍ମାନ ସେନା ତାଙ୍କୁ ଉଠାଇ ହସ୍ପିଟାଲ ନେଇଯିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ତିନି ଦିନ ପାଇଁ ଭୂମିରେ ପଡ଼ି ରହିଥିଲେ।

ଏହା ପରେ, ବ୍ରିଟେନରେ ତାଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତିର କୌଣସି ସନ୍ଧାନ ମିଳିଲା ନାହିଁ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ମୃତ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କ ‘ମୃତ୍ୟୁ’ ଖବର ତାଙ୍କ ଘରେ ପହଞ୍ଚିଲା ଏବଂ ସରକାରୀ ରେକର୍ଡରେ ମୃତକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କ ନାମ ସାମିଲ କରାଯାଇଥିଲା।

ହ୍ୟାରି ଜର୍ମାନୀରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ ବନ୍ଦୀ ଥିଲେ। ସେଠାରେ ଜଣେ ବ୍ରିଟିଶ କଏଦୀ ହ୍ୟାରିଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଆଘାତକୁ ଅତିରଞ୍ଜିତ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ସେ ଘରକୁ ଫେରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇପାରିବେ। କଏଦୀଙ୍କ ଚାଲ କାମ କଲା ଏବଂ ହ୍ୟାରିଙ୍କୁ ଅକ୍ଟୋବର 1915 ରେ ଇଂଲଣ୍ଡକୁ ଫେରାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା ।

କିନ୍ତୁ ସତ୍ୟ ଏହି ଥିଲା ଯେ ଆଘାତ ଯୋଗୁଁ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଗୋଡ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ଛୋଟ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଡାକ୍ତରମାନେ ତାଙ୍କୁ କ୍ରିକେଟ ଛାଡିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ହ୍ୟାରି ଲି ହାର ମାନିବାକୁ ମନା କରିଥିଲେ।

ଏସବୁ ପରେ ମଧ୍ୟ ହ୍ୟାରି ହାର ମାନି ନଥିଲେ ଏବଂ କ୍ରିକେଟ୍ ଖେଳିବାକୁ ଦୃଢ଼ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ ଥିଲେ। ମିଡିଲସେକ୍ସ ତାଙ୍କୁ ତାଲିମକୁ ଫେରିବାର ସୁଯୋଗ ଦେଇଥିଲା। ହ୍ୟାରି 1919 ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ଶ୍ରେଣୀ କ୍ରିକେଟକୁ ଫେରିଥିଲେ ଏବଂ ଚମତ୍କାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ସେ ଗୋଟିଏ ସିଜିନରେ 13 ଥର 1,000+ ରନ ସ୍କୋର କରିଥିବା ଖେଳାଳି ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ କାଉଣ୍ଟି କ୍ରିକେଟରେ ଚମକ ବଜାୟ ରଖିଥିଲେ।

ସମୟ ବିତିଗଲା କିନ୍ତୁ ହ୍ୟାରିଙ୍କ କାହାଣୀ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। 1930 ମସିହାରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ଦଳ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଗସ୍ତରେ ଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଆଘାତ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିବା ଦଳକୁ ଜଣେ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟ ବ୍ୟାଟର ଆବଶ୍ୟକ ଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଦଳ ହ୍ୟାରିଙ୍କ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲା ​​ଏବଂ 40 ବର୍ଷୀୟ ହ୍ୟାରି ଲିଙ୍କୁ ଏକ ଟେଷ୍ଟରେ ଖେଳିବାର ସୁଯୋଗ ମିଳିଥିଲା, ଯାହା ତାଙ୍କ ‘ମୃତ୍ୟୁ’ର 15 ବର୍ଷ ପରେ ଘଟିଥିଲା।

ସେ ଫେବୃଆରୀ 1931 ରେ ଚତୁର୍ଥ ଟେଷ୍ଟରେ ଇଂଲଣ୍ଡ ପାଇଁ ଡେବ୍ୟୁ କରିଥିଲେ। ସେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଇନିଂସରେ 18 ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ଇନିଂସରେ 11 ରନ କରିଥିଲେ। ସ୍କୋରବୋର୍ଡରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣ ଦେଖାଯାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଜଣେ ଖେଳାଳି ଯିଏ ଥରେ ଖବରକାଗଜରେ ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଖବର ପଢିଥିଲେ, ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ପୁନର୍ଜନ୍ମଠାରୁ କମ୍ ନଥିଲା।

୧୯୩୪ ମସିହାରେ ଅବସର ନେବା ପରେ, ହ୍ୟାରି ଲି ଜଣେ ଅମ୍ପାୟାର ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ତା’ପରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ ଡାଉନସାଇଡ୍ ସ୍କୁଲରେ ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ଥିଲେ ଏବଂ ୯୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା।