ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତର ଆୟକର ବିଭାଗ ନୂଆ ନିୟମ ଜାରି କରିଛି, ଯାହା ଅନୁସାରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ, ଇଉଟ୍ୟୁବ, ଫ୍ୟୁଚର୍ସ ଆଣ୍ଡ ଅପସନ୍ସ (ଏଫଏଣ୍ଡଓ) ଟ୍ରେଡିଂ, କମିଶନ ଏଜେନ୍ସି, ସଟ୍ଟା କିମ୍ବା ଷ୍ଟକ ଟ୍ରେଡିଂ ଜରିଆରେ ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଆୟକର ରିଟର୍ଣ୍ଣ (ଆଇଟିଆର) ଦାଖଲ କରିବା ସମୟରେ ଏକ ନୂଆ କୋଡ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହେବ। ଏହି ନୂଆ ନିୟମ ମୁଖ୍ୟତଃ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଇନଫ୍ଲୁଏନସର ଓ କଣ୍ଟେଣ୍ଟ କ୍ରିଏଟରମାନଙ୍କୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିଛି, ଯେଉଁମାନେ ଇଉଟ୍ୟୁବ, ଇନଷ୍ଟାଗ୍ରାମ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଜରିଆରେ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି।
ନୂଆ କୋଡ ଓ ନିୟମ କ’ଣ?
ଆୟକର ବିଭାଗ ନିକଟରେ ଆଇଟିଆର ଫର୍ମରେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଇନଫ୍ଲୁଏନସରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରୋଫେସନ କୋଡ ‘୧୬୦୨୧’ ଯୋଡ଼ିଛି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି, ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଜରିଆରେ ରୋଜଗାର କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଏହି ରୋଜଗାରକୁ ‘ପ୍ରୋଫେସନ’ ଶ୍ରେଣୀ ଅଧୀନରେ ଦର୍ଶାଇବାକୁ ହେବ। ପୂର୍ବରୁ ଏହି ରୋଜଗାରକୁ ‘ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉତ୍ସ’ (Income from Other Sources) କିମ୍ବା ଅନ୍ୟ ଶ୍ରେଣୀରେ ଦର୍ଶାଯାଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହାକୁ ଅଲଗା ଭାବେ ରିପୋର୍ଟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏହା ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଇନଫ୍ଲୁଏନସର, ଇଉଟ୍ୟୁବର ଓ କଣ୍ଟେଣ୍ଟ କ୍ରିଏଟରମାନଙ୍କ ରୋଜଗାରକୁ ଅଧିକ ସ୍ପଷ୍ଟ ଓ ନିୟମିତ କରିବ।
କେଉଁ ଆଇଟିଆର ଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରିବେ?
ଆଇଟିଆର-୩: ଯେଉଁମାନେ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ, ଇଉଟ୍ୟୁବ, ଏଫଏଣ୍ଡଓ ଟ୍ରେଡିଂ, କମିଶନ ଏଜେନ୍ସି କିମ୍ବା ଷ୍ଟକ ଟ୍ରେଡିଂ ଜରିଆରେ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ ଆଇଟିଆର-୩ ଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ହେବ। ଏହି ଫର୍ମ ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ହିନ୍ଦୁ ଅବିଭକ୍ତ ପରିବାର (ଏଚୟୁଏଫ) ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ, ଯେଉଁମାନେ ବ୍ୟବସାୟ କିମ୍ବା ପେଶା ଜରିଆରେ ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି।
ଆଇଟିଆର-୪: ଯଦି ଆପଣ ପ୍ରେସମ୍ପଟିଭ ଟ୍ୟାକ୍ସେସନ ସ୍କିମ (Section 44ADA) ଅଧୀନରେ ରୋଜଗାର ଦର୍ଶାଉଛନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣ ଆଇଟିଆର-୪ ଫର୍ମ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ଏହା ପ୍ରୋଫେସନାଲମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଯାହାଙ୍କର ବାର୍ଷିକ ରୋଜଗାର ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା (କିମ୍ବା ନଗଦ ପ୍ରାପ୍ତି ୫%ରୁ କମ ହେଲେ ୭୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ନୂଆ ନିୟମ
ଏଫଏଣ୍ଡଓ ଟ୍ରେଡିଂ: ଏଫଏଣ୍ଡଓ ଟ୍ରେଡିଂରୁ ରୋଜଗାର କିମ୍ବା କ୍ଷତିକୁ ‘ନନ-ସ୍ପେକୁଲେଟିଭ ବିଜନେସ ଇନକମ’ ଭାବେ ଗଣନା କରାଯାଏ। ଏହାକୁ ଆଇଟିଆର-୩ରେ ‘ପ୍ରୋଫିଟ ଆଣ୍ଡ ଗେନ୍ସ ଫ୍ରମ ବିଜନେସ ଆଣ୍ଡ ପ୍ରୋଫେସନ’ ଅଧୀନରେ ରିପୋର୍ଟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଟ୍ରେଡିଂ ଟର୍ନଓଭର ଓ ଲାଭ/କ୍ଷତି ଅନୁସାରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଅଡିଟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ।
କମିଶନ ଏଜେନ୍ସି ଓ ଷ୍ଟକ ଟ୍ରେଡିଂ: କମିଶନ ଏଜେନ୍ସି ଓ ଷ୍ଟକ ଟ୍ରେଡିଂରୁ ରୋଜଗାରକୁ ମଧ୍ୟ ବିଜନେସ ଇନକମ ଭାବେ ଗଣନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଆଇଟିଆର-୩ କିମ୍ବା ଆଇଟିଆର-୪ରେ ରିପୋର୍ଟ କରାଯିବ।
ସଟ୍ଟା (Betting): ସଟ୍ଟାରୁ ରୋଜଗାର ସ୍ପେକୁଲେଟିଭ ବିଜନେସ ଇନକମ ଭାବେ ଗଣନା ହୁଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଆଇଟିଆର-୩ରେ ଦର୍ଶାଇବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏହାର କ୍ଷତି କେବଳ ସ୍ପେକୁଲେଟିଭ ଇନକମ ସହିତ ସେଟ ଅଫ କରାଯାଇପାରିବ ଏବଂ ୪ ବର୍ଷ ପାଇଁ କ୍ୟାରି ଫରୱାର୍ଡ କରାଯାଇପାରିବ।
ଟ୍ୟାକ୍ସ ଓ ଜିଏସଟି ନିୟମ
ଆୟକର: ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଓ ଇଉଟ୍ୟୁବରୁ ରୋଜଗାରକୁ ‘ବିଜନେସ କିମ୍ବା ପ୍ରୋଫେସନ’ ଅଧୀନରେ ଗଣନା କରାଯାଇ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୋଜ୍ୟ ସ୍ଲାବ ରେଟ ଅନୁସାରେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଲାଗୁ ହୁଏ। ଯଦି ରୋଜଗାର ୨.୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ କିମ୍ବା ଟର୍ନଓଭର ୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ, ତେବେ ବୁକ୍ସ ଅଫ ଆକାଉଣ୍ଟ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଜିଏସଟି: ଯଦି ବାର୍ଷିକ ରୋଜଗାର ୨୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା (ବିଶେଷ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ୧୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା) ଅତିକ୍ରମ କରେ, ତେବେ ଜିଏସଟି ରେଜିଷ୍ଟ୍ରେସନ କରାଇବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ। ବିଜ୍ଞାପନ ରୋଜଗାର ଉପରେ ୧୮% (୯% ସିଜିଏସଟି + ୯% ଏସଜିଏସଟି) ଜିଏସଟି ଲାଗୁ ହୁଏ।
କ’ଣ କରିବେ?
ସଠିକ ଫର୍ମ ବାଛନ୍ତୁ: ଆପଣଙ୍କ ରୋଜଗାରର ପ୍ରକୃତି ଅନୁସାରେ ଆଇଟିଆର-୩ କିମ୍ବା ଆଇଟିଆର-୪ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ।
ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟ ରଖନ୍ତୁ: ବ୍ରୋକେରେଜ ଫିସ, ଇଣ୍ଟରନେଟ ଖରଚ, କନସଲଟାନ୍ସି ଫିସ ଆଦି ଖରଚର ରସିଦ ଓ ଟ୍ରେଡିଂ ଷ୍ଟେଟମେଣ୍ଟ ସଂରକ୍ଷଣ କରନ୍ତୁ।
ଟ୍ୟାକ୍ସ ଅଡିଟ: ଯଦି ଏଫଏଣ୍ଡଓ ଟ୍ରେଡିଂରେ ଟର୍ନଓଭର ୧୦ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ହୁଏ କିମ୍ବା ଲାଭ ୬%ରୁ କମ ଓ ଟର୍ନଓଭର ୨ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ, ତେବେ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଅଡିଟ ଆବଶ୍ୟକ।
ସମୟସୀମା: ଅଡିଟ ଆବଶ୍ୟକ ନ ହେଲେ ଆଇଟିଆର ଦାଖଲର ଶେଷ ତାରିଖ ୧୫ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ (ଏଫୱାଇ ୨୦୨୪-୨୫, ଏଓୱାଇ ୨୦୨୫-୨୬)। ଅଡିଟ ଆବଶ୍ୟକ ହେଲେ ଏହା ୩୧ ଅକ୍ଟୋବର।
କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ?
ଏହି ନୂଆ ନିୟମ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ଓ ଡିଜିଟାଲ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଜରିଆରେ ରୋଜଗାରକୁ ଅଧିK ସ୍ପଷ୍ଟ ଓ ନିୟମିତ କରିବା ପାଇଁ ଆଣିଛି। ଏହା ଟ୍ୟାକ୍ସ ଫାଙ୍କିବାକୁ ରୋକିବ ଏବଂ ଟ୍ୟାକ୍ସ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଅଧିକ ପାରଦର୍ଶୀ କରିବ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଏହା ଇନଫ୍ଲୁଏନସର ଓ ଟ୍ରେଡରମାନଙ୍କୁ ସଠିକ ରିପୋର୍ଟିଂ ପାଇଁ ଅଧିକ ସଚେତନ ହେବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଛି।