Freedom of Expression ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି, କହିଲେ କୌଣସି ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି ପାଇଁ ସରକାର ଦାୟୀ ନୁହଁନ୍ତି
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ :ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି ପାଇଁ ସରକାର ଦାୟୀ ରହିବେ ନାହିଁ। ବିବୃତ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ମନ୍ତ୍ରୀ ଏଥିପାଇଁ ଦାୟୀ। କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯ (୨) ଅନୁଯାୟୀ ଧାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ବ୍ୟତୀତ ନାଗରିକଙ୍କ ଉପରେ କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ଜଷ୍ଟିସ ବି.ଭି ନାଗରତ୍ନା ଏକ ପୃଥକ ବିଚାରରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କୁ ନାଗରିକଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅପମାନଜନକ ମନ୍ତବ୍ୟ ନଦେବା ପାଇଁ ଆଇନ ପ୍ରଣୟନ କରିବା ସଂସଦର ବିବେଚନାରେ ଅଛି। ଜଷ୍ଟିସ ବି.ଭି ନାଗରାତ୍ନା କହିଛନ୍ତି, “ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଭାଷଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଯେକୌଣସି ନାଗରିକ ଯିଏ ଏପରି ବକ୍ତବ୍ୟ କିମ୍ବା ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଘୃଣା ଭାଷଣ ଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରମଣର ଶିକାର ହୁଅନ୍ତି, ସେ କୋର୍ଟ ନିକଟକୁ ଯାଇପାରିବେ।
ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସଂସଦର ସଦସ୍ୟ (ସାଂସଦ), ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ବିଧାନସଭା ସଦସ୍ୟ (ବିଧାୟକ) ମାନେ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯ (୧) (କ) ଅନୁଯାୟୀ ଅନ୍ୟ ନାଗରିକଙ୍କ ଭଳି ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ବାଧୀନତା ଉପଭୋଗ କରୁଛନ୍ତି। କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ ସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ମୁକ୍ତ ବକ୍ତବ୍ୟର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଉପରେ ଅତିରିକ୍ତ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏସ୍ ଅବଦୁଲ୍ ନାଜିର, ଏସ୍ ବୋପାନ୍ନା, ବି.ଆର ଗାଭାଇ, ଭି ରାମାସୁବ୍ରମଣ୍ୟନ୍ ଏବଂ ବି.ଭି ନାଗରତ୍ନାଙ୍କୁ ନେଇ ଏକ ସମ୍ବିଧାନ ବେଞ୍ଚ କହିଛି ଯେ ସାଧାରଣ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ୱାଧୀନତା ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୯ (୨) ଅନୁଯାୟୀ ଧାର୍ଯ୍ୟ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିପାରିବ ନାହିଁ।
ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସରକାର କିମ୍ବା ଏହାର ବ୍ୟାପାର ସମ୍ପର୍କରେ ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି ପରୋକ୍ଷରେ ସରକାରଙ୍କୁ ଦାୟୀ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଏକ ପୃଥକ ବିଚାରରେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ବିଭି ନାଗରତ୍ନା କହିଛନ୍ତି ଯେ ବକ୍ତବ୍ୟ ଏବଂ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିର ସ୍ବାଧୀନତା ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ଅଧିକାର, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକମାନେ ଶାସନ ବିଷୟରେ ଭଲ ଭାବରେ ଅବଗତ ହୋଇପାରିବେ ।
Supreme Court says that no additional restrictions, other than those prescribed under Article 19(2) of the Constitution, can be imposed on a citizen under right to freedom of speech & expression.
Statement made by a minister can't be vicariously attributed to the govt, says SC pic.twitter.com/iLBb0vP9kb
— ANI (@ANI) January 3, 2023
ସୂଚନାମୁତାବକ ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ବଳାତ୍କାର ପୀଡିତାଙ୍କ ବିଷୟରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ତତ୍କାଳୀନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଆଜମ ଖାନ ଦେଇଥିବା ବିବୃତ୍ତିରୁ ଏହି ମାମଲା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି ମାମଲା ଜୁଲାଇ ୨୦୧୬ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଏବଂ ଝିଅଙ୍କୁ ବୁଲନ୍ଦଶହର ନିକଟ ରାଜପଥରେ ଗଣ ବଳାତ୍କାର କରାଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ରେ ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା। ପରେ ଏହି ଆବେଦନ କୁ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରା ଯାଇଥିଲା ।
ଗ୍ୟାଙ୍ଗ ବଳାତ୍କାର ମାମଲା ଏକ ରାଜନୈତିକ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ବୋଲି ଖାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଏକ ମାମଲା ରୁଜୁ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଆବେଦନ କରାଯାଇଥିଲା। ଶୁଣାଣି ସମୟରେ ସମ୍ବିଧାନ ବେଞ୍ଚ ଦର୍ଶାଇଛି ଯେ ଏକ ଲିଖିତ ନିୟମ ରହିଛି ଯେ ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଲୋକମାନେ ଆତ୍ମସଂଯମ କରିବା ଉଚିତ ଏବଂ ସେମାନେ ଅପମାନଜନକ ମନ୍ତବ୍ୟ ନଦେବା ଉଚିତ ଏବଂ ଏହା ରାଜନୈତିକ ତଥା ନାଗରିକ ଜୀବନରେ ଜଡିତ ହେବା ଉଚିତ।